Đã 45 năm, kể từ ngày bà Đoàn Thị Như (sinh năm 1954) ở thôn Văn Tiên, xã Thượng Bằng La, huyện Văn Chấn nhận được tin chồng hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc.
Ngần ấy thời gian, có biết bao buồn vui, nhung nhớ, nhưng có lẽ cũng sau mất mát ấy thì 2 sự kiện có ý nghĩa nhất, an ủi nhất với bà Như là ngày bà được công nhận hưởng chế độ là vợ liệt sĩ và mới đây là ngày khánh thành ngôi nhà tình nghĩa do Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ (HTGĐLS) tỉnh kêu gọi tài trợ cho gia đình.
Ngược dòng thời gian, năm 1977, bà Đoàn Thị Như kết hôn với người thanh niên Vũ Văn Hách rồi sinh con gái đầu lòng là Vũ Thị Tuyết. 1 năm sau, anh Vũ Văn Hách lên đường nhập ngũ. Đến tháng 2/1979, khi cuộc Chiến tranh biên giới phía Bắc nổ ra, anh Vũ Văn Hách cùng nhiều đồng đội đã hy sinh trong cuộc chiến đấu giữa bộ đội ta với quân bành trướng để bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.
Nén nỗi đau, bà Như tập trung vào công việc và dành hết tình yêu thương nuôi dạy con gái trong ngôi nhà nhỏ được bố mẹ chồng làm cho và cùng gia đình bên chồng hương khói, thờ cúng người chồng đã hy sinh. Tuy nhiên, năm 1980, gia đình nhà chồng lấy lại nhà và bà Như phải cố gắng xoay sở mua một căn nhà nhỏ cách nơi ở cũ khoảng 2 km.
Từ năm 2012, khi bố mẹ chồng lần lượt qua đời, việc thờ cúng liệt sĩ cũng như chế độ thờ cúng liệt sĩ được chuyển giao cho người em trai út của liệt sĩ Vũ Văn Hách là ông Vũ Văn Huấn. Hàng năm, cứ đến ngày giỗ, bà Như lại cùng con gái đến nhà ông Huấn để thắp hương tưởng nhớ người chồng, người cha đã hy sinh mà không hề biết theo chính sách của Đảng và Nhà nước mình cũng được hưởng mọi chế độ của thân nhân, gia đình liệt sĩ.
Thời gian sau này, khi chị Vũ Thị Tuyết (con gái của liệt sĩ Vũ Văn Hách) gặp được ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chi hội trưởng Hội HTGĐLS huyện Văn Chấn và nói chuyện với ông về trường hợp của mẹ con chị. Hiểu rõ điều kiện, hoàn cảnh của mẹ con chị Tuyết, với bản gốc giấy khai sinh của chị Vũ Thị Tuyết làm bằng chứng, ông Hùng đã hướng dẫn bà Như làm đơn gửi Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đề nghị giải quyết chế độ đối với thân nhân liệt sĩ cho gia đình bà. Đến tháng 12/2022, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh đã có quyết định bãi bỏ việc thờ cúng liệt sĩ đối với ông Vũ Văn Huấn và quyết định cho bà Đoàn Thị Như được hưởng chế độ tiền tuất liệt sĩ Vũ Văn Hách, với số tiền 2.055.000 đồng/tháng, kể từ tháng 12/2022 đến nay.
Ngày tháng dần qua, sức khỏe ngày một yếu, việc nuôi con khôn lớn bà Như đã hoàn thành, nhưng việc xây cho mình một ngôi nhà kiên cố để có nơi thờ tự chồng tôn nghiêm thì bà vẫn không thể làm được. Qua nắm bắt thông tin, được biết bà Như đang phải sinh sống trong ngôi nhà gỗ chưa đầy 20m2 đã bị hư hỏng, dột nát, Hội HTGĐLS tỉnh đã quyết định đứng ra kêu gọi, vận động các nhà hảo tâm, doanh nghiệp hỗ trợ kinh phí làm Nhà tình nghĩa tặng bà Đoàn Thị Như.
Với tấm lòng nhân ái, thường xuyên chia sẻ khó khăn đối với những mảnh đời bất hạnh, nữ doanh nhân Nguyễn Thu Hằng ở thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã quyết định tài trợ 100% kinh phí theo dự toán làm Nhà tình nghĩa tặng bà Đoàn Thị Như với số tiền là 180 triệu đồng.
Sau một thời gian thi công, được sự giúp đỡ của chính quyền, bà con nhân dân, ngôi nhà xây cấp IV khang trang với diện tích 60m2, bảo đảm tiêu chuẩn "3 cứng” đã hoàn thành. Mới đây, ngày 19/1, Hội HTGĐLS tỉnh đã phối hợp với chính quyền huyện Văn Chấn, xã Thượng Bằng La tổ chức lễ khánh thành, bàn giao Nhà tình nghĩa cho bà Đoàn Thị Như và trao số tiền 180 triệu đồng - kinh phí xây dựng ngôi nhà do nữ doanh nhân Nguyễn Thu Hằng tài trợ.
Khó có thể diễn tả hết niềm vui, hạnh phúc của bà Đoàn Thị Như trong ngày bàn giao Nhà tình nghĩa. Bà Như bộc bạch: "Được hưởng chế độ thờ cúng chồng mình trong căn nhà mới vững chắc, bền đẹp như thế này là mơ ước của tôi bấy lâu nay. Tôi rất vui, hạnh phúc và luôn biết ơn sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể và nhân dân đối với gia đình tôi. Đặc biệt là sự quan tâm, giúp đỡ, chia sẻ của Hội HTGĐLS tỉnh và bà Nguyễn Thu Hằng, giúp gia đình tôi được thỏa ước nguyện. Và kể từ mùa xuân mất mát ấy, mùa xuân này tôi đã thực sự thấy nhẹ lòng, thanh thản!…”.
Vũ Đồng