Rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo là một hoạt động nghiệp vụ quan trọng, nhạy cảm, có liên quan đến việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội của số lượng rất lớn các hộ gia đình trên địa bàn tỉnh. Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hàng năm là thước đo để đánh giá kết quả thực hiện công tác giảm nghèo bền vững của Nhà nước và mỗi địa phương, là cơ sở phục vụ cho việc hoạch định và tổ chức thực hiện các chính sách xã hội quan trọng, trong đó có chính sách tín dụng ưu đãi. Vì vậy, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) Yên Bái đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh.
Ông Lê Văn Lương - Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho biết: "Hàng năm, Sở đều tham mưu với UBND tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành kế hoạch thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững. Trong đó, việc thực hiện công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đảm bảo chính xác, kịp thời được xác định là một giải pháp quan trọng để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững của năm. Định kỳ quý III hàng năm, Sở đều tham mưu trình UBND tỉnh kiện toàn Ban Chỉ đạo rà soát cấp tỉnh; ban hành kế hoạch rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo; trong đó, xác định rõ tiến độ thực hiện của từng nội dung công việc. Ngoài ra, Sở còn tham mưu với UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo”.
Để nâng cao nhận thức của các ngành, các cấp và người dân về hoạt động rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, Sở LĐ-TB&XH đã phối hợp với các địa phương tập trung phổ biến về quy trình, phương pháp rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo thông qua nhiều hình thức như: tuyên truyền tại các hội nghị dân cư cấp thôn, bản, tổ dân phố; tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; phát hành trên 2.500 cuốn hệ thống văn bản giảm nghèo, 1.900 cuốn sổ tay dành cho cán bộ làm công tác giảm nghèo, trên 20.000 cuốn tài liệu hướng dẫn quy trình rà soát và trên 65.000 tờ rơi tuyên truyền về hoạt động rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo.
Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ và người dân trên địa bàn tỉnh về công tác rà soát hộ nghèo. Ngoài ra, hàng năm, trước mỗi đợt rà soát, Sở LĐ-TB&XH đều trực tiếp tổ chức tập huấn nghiệp vụ rà soát cho đội ngũ cán bộ tham gia.
Xác định rõ công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo có tính chất nhạy cảm, liên quan đến số lượng rất lớn các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh, do đó, Sở LĐ-TB&XH luôn tham mưu đưa nội dung kiểm tra, giám sát vào kế hoạch của UBND tỉnh để chỉ đạo các đơn vị, địa phương quan tâm thực hiện. Những năm qua, việc giám sát, kiểm tra hoạt động rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh được thực hiện theo mô hình: cấp xã kiểm tra, giám sát cấp thôn và xác minh tại các hộ gia đình; cấp huyện, kiểm tra, giám sát cấp xã, có kiểm tra, xác minh tại cấp thôn và các hộ gia đình; cấp tỉnh, kiểm tra, giám sát cấp huyện, có xác minh tại cấp xã, cấp thôn và các hộ gia đình.
Đối với cấp tỉnh, hàng năm, Sở LĐ-TB&XH đều tổ chức các đoàn đi kiểm tra, giám sát các huyện, thị xã, thành phố. Bên cạnh việc kiểm tra, giám sát do ngành LĐ-TB&XH thực hiện còn có sự tham gia kiểm tra, giám sát của các cơ quan thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể. Kết thúc các đợt giám sát tại các huyện, thị, thành phố, các sở, ngành đều có văn bản thông báo kết quả rà soát, chỉ ra các ưu, khuyết điểm cụ thể cũng như những kiến nghị đối với các địa phương. Qua đó, tạo ra cơ chế giám sát "nhiều vòng”, được thực hiện bởi nhiều cơ quan khác nhau, đảm bảo tính chính xác, khách quan.
Nhờ đó, những năm qua, công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các địa phương trên địa bàn tỉnh được tổ chức cơ bản đảm bảo khách quan, chính xác, kịp thời theo đúng quy trình. Yên Bái luôn nằm trong nhóm các tỉnh có báo cáo kết quả rà soát và quyết định phê duyệt kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo gửi về Bộ LĐ-TB&XH sớm nhất của cả nước.
Qua kiểm tra, giám sát của các cơ quan trong tỉnh và các cơ quan thanh tra, kiểm toán của Trung ương cho thấy, các cuộc rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh đã được thực hiện theo đúng quy trình, đảm bảo công khai, minh bạch; kết quả thu được từ các đợt rà soát hàng năm đã phản ánh cơ bản chính xác thực trạng phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân trên địa bàn. Nhiều năm liền, trên địa bàn tỉnh không phát sinh các vụ việc phức tạp liên quan đến công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo. Những kết quả thu được từ công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo là căn cứ quan trọng để tổ chức triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm nghèo, trong đó có chính sách tín dụng ưu đãi đảm bảo kịp thời, chính xác, đúng đối tượng.
Anh Dũng
