Xã Hát Lừu (Trạm Tấu) có 646 hộ với 3.183 khẩu, 100% dân số là đồng bào dân tộc Thái, gồm 5 thôn và 9 cộng tác viên dân số. Để công tác dân số sớm đi vào ổn định và hoạt động có hiệu quả, Đảng ủy xã đã thành lập ban chỉ đạo dân số do đồng chí Phó chủ tịch UBND xã làm trưởng ban, đồng thời lồng ghép 100% cộng tác viên dân số và y tế thôn, bản; phân công từng phần việc cụ thể cho các cộng tác viên thôn bản trong công tác tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện tốt Pháp lệnh Dân số, Nghị định của Chính phủ, các quy định xử phạt vi phạm hành chính về dân số. Đồng thời tổ chức các buổi tuyên truyền các nhóm đối tượng, lồng ghép các buổi sinh hoạt của các đoàn thể, thanh niên, nông dân, phụ nữ cung cấp đầy đủ các nội dung, kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ...

Trong đó, phải nói đến cách thức tuyên truyền và phân công công việc phụ trách thôn, bản cho cộng tác viên. Chẳng thế, mà xã có 5 thôn, bản thì đã có 9 cộng tác viên theo dõi đã kịp thời nắm bắt thông tin cũng như đưa ra các nội dung tuyên truyền phù hợp đến các hộ dân. Nhưng cái quan trọng nhất mang lại hiệu quả trong công tác tuyên truyền ở Hát Lừu chính là phương pháp và cách thức tuyên truyền.

Đã nhiều lần cộng tác viên thôn, bản về báo cáo lại tình hình về dân số, trong đó có một số vấn đề được nêu bật lên: nhiều hộ gia đình vì sinh con một bề, cùng với việc hiểu sai Pháp lệnh Dân số nên đã có ý định sinh con thứ 3. Vì vậy, xã đã luôn xác định việc ổn định dân số cũng như việc sinh đẻ có kế hoạch là nhiệm vụ cấp bách để giúp người dân ổn định cuộc sống và đủ điều kiện chăm sóc sức khỏe cho trẻ em được toàn diện hơn.

Ban Dân số xã đã chủ động phối hợp với các đoàn thể, các già làng, trưởng bản cùng với đội ngũ cộng tác viên thôn bản tìm ra cách tiếp cận và tuyên truyền hiệu quả. Theo lời chị cán bộ chuyên trách xã thì ban đầu khi cộng tác viên xuống các thôn bản tuyên truyền đã bị người dân mắng nhiếc, hoặc họ quay lưng thẳng thừng nói "tôi đẻ tôi nuôi".

Nhưng các cộng tác viên dân số đã tìm ra cách tuyên truyền mới như: đến hộ gia đình trước tiên là quan sát hoàn cảnh, kinh tế gia đình, rồi dần hỏi thăm xem đời sống của họ ra sao, con cái học hành thế nào, kèm thêm những câu chuyện vui. Khi thấy đồng bào sẵn sàng vui vẻ tâm sự nói chuyện thì sẽ đưa nội dung tuyên truyền của dân số vào và lấy các dẫn chứng cụ thể về việc sinh con đông gây ảnh hưởng thế nào đến đời sống gia đình, xã hội.

Cách tuyên truyền như vậy đã thực sự phát huy hiệu quả và người dân đã tin tưởng làm theo. Không chỉ dừng lại ở việc đến các hộ gia đình, những người làm công tác dân số nơi đây còn đến tận các thửa ruộng, đồi, nương nơi bà con đang lao động để động viên tuyên truyền giúp mọi người hiểu đúng hơn về Pháp lệnh Dân số.

Bằng những phương pháp tuyên truyền hiệu quả nên người dân đã sử dụng nhiều các biện pháp tránh thai hiện đại. Từ đầu năm 2011 đến nay đã có 41 ca đặt dụng cụ tử cung, uống thuốc tránh thai 94 ca, dùng bao cao su 45 ca...

Riêng đợt chiến dịch truyền thông dân số lần I/ 2011 đã khám phụ khoa cho 500 phụ nữ, đặt dụng cụ tử cung 26 ca, tư vấn nhóm 1.300 lượt cho nhân dân tại các thôn, bản, vận động được 2 ca triệt sản... Đặc biệt từ đầu năm đến nay trên địa bàn xã không có trường hợp sinh con thứ 3 và 100% các hộ dân đăng ký không sinh con thứ 3.

Với những việc đã và đang làm hiện nay của cấp ủy Đảng, chính quyền xã, đặc biệt là những người làm công tác dân số nơi đây, tin tưởng rằng thời gian tới, đời sống của nhân dân xã Hát Lừu sẽ được cải thiện hơn, công tác chăm sóc sức khỏe trẻ em sẽ ngày một nâng lên.

 An Nguyên