Ngày 21/3/2010, khi đi chợ Than Uyên, tỉnh Lai Châu, Giàng A Lồng (trú ở bản Séo Dì Hồ B, xã Lao Chải, huyện Mù Cang Chải) đã gặp Vừ Thị Vang (trú tại bản Trống Là, xã Hồ Bốn, huyện Mù Cang Chải) cùng đi chợ. Qua trò chuyện, Vang cho Lồng biết, nơi mình ở có Sùng Thị Danh muốn tìm chị gái bị các đối tượng xấu lừa bán sang Trung Quốc từ năm 2009. Lồng bàn với Vang để đưa Danh đi, còn Vang chuẩn bị tiền đi đường và thỏa thuận khi tới nơi bán Danh được bao nhiêu tiền sẽ chia đôi mỗi người một nửa.

Ngày 24/3, Lồng đến nhà Vang lấy số điện thoại của Danh, Vang dặn Lồng nói dối mình là người Trung Quốc sang Việt Nam tìm vợ. Nghe qua điện thoại, Danh phát hiện Lồng không phải người nước ngoài nhưng vẫn đồng ý để Lồng đưa sang Trung Quốc để tìm chị.

Khoảng 9h sáng, ngày 25/3, Vang gọi điện cho Danh và hẹn đến gần trụ sở Uỷ ban nhân dân xã Hồ Bốn để Lồng đón. Danh đến đó đứng chờ, nhưng do trên đường gặp nhiều công an xã sợ bị lộ nên Lồng thông báo lại cho Vang và hẹn lại đến tối sẽ đón. Vang đưa Danh về nhà mình và khoảng 17h cùng ngày Lồng đến. Vang dặn Lồng đã hẹn Danh chờ tại bãi cát gần trụ sở UBND xã Hồ Bốn, cứ đến đó ra ám hiệu, Lồng sẽ đón đưa Danh đi.

Trước khi đến gặp Danh, Lồng gọi điện cho một người Trung Quốc tên là Sử thông báo có “hàng”. Sử nhất trí và bảo Lồng cứ đưa qua đường huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu. Giàng A Lồng đi xe mô tô đến chỗ hẹn, nhưng do tinh thần cảnh giác của nhân dân và chính quyền địa phương nên hành vi phạm tội sớm bị phát hiện. Lúc Danh chuẩn bị lên xe của Lồng thì Công an xã Hồ Bốn ập tới bắt giữ.

Tại cơ quan điều tra, Giàng A Lồng và Vừ Thị Vang đã khai nhận hành vi phạm tội. Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Yên Bái truy tố cả hai về tội “Mua bán người” và Tòa án nhân dân tỉnh tại phiên sơ thẩm tuyên phạt Vừ Thị Vang 4 năm tù, Giàng A Lồng 5 năm tù.

Đồng Văn Chấn, trú tại Bản Xá, thị trấn Nông trường Liên Sơn và Đinh Thị Vân trú tại thôn Bản Mười, xã Sơn Lương, huyện Văn Chấn đã có hành vi phạm tội lại nguy hiểm và làm tổn hại đến nhân phẩm nhiều người. Do quen biết nhau từ trước nên khoảng tháng 5/2003, Chấn đến nhà Vân cùng nhau bàn cách lừa phụ nữ đưa sang Trung Quốc bán kiếm tiền. Đúng thời gian này có Bàn Thị D. và Bàn Thị L. là người xã Nậm Mười đến nhà Vân chơi. Vân liền thông báo cho Chấn và hẹn hôm sau đưa hai người đến nhà Chấn để đưa đi bán. Đồng thời Vân rủ D. và L. ở lại nhà mình ngày mai đi chơi chợ thị xã Nghĩa Lộ.

Y hẹn, khoảng 5h sáng hôm sau Vân thuê xe ôm chở mình cùng D. và L. đến nhà Chấn. Rồi tiếp tục ra bến xe khách đi ô tô ngược Lào Cai, có mẹ vợ Chấn là bà Vàng Thị Xuyến đi cùng. Đến thành phố Lào Cai, bọn họ đưa D. và L. sang bên kia biên giới bán cho cặp vợ chồng người Trung Quốc. Do bị giam lỏng tại nhà chủ nên 1 tuần sau hai chị Bàn Thị D. và Bàn Thị L. đã được người quen dẫn đường trốn thoát về Việt Nam. Trong cuộc mua bán này Đồng Văn Chấn được bà Xuyến chia cho 2 triệu đồng và Đinh Thị Vân 300 ngàn đồng.

Giữa năm 2005, em gái Đồng Văn Chấn là Đồng Thị Chanh đặt vấn đề với anh tìm phụ nữ đưa sang Trung Quốc làm gái mại dâm. Đinh Thị Vân đã lừa Bàn Thị X., sinh năm 1990, quê xã Nậm Mười nói là cùng đi sinh nhật bạn của Vân nhưng thực chất giao cho Chấn và Chanh đưa sang Trung Quốc bán. Có “hàng”, Chanh đưa cho Chấn 1 triệu 400 ngàn đồng trả tiền công tìm người và liền thuê xe ôm đưa X. ra thành phố Yên Bái ngay trong đêm để ngược Lào Cai. Trên đường, do bị Chanh cho uống thuốc mê nên lúc tỉnh dậy X. đã thấy mình ở trong một ngôi nhà 3 tầng trên đất Trung Quốc. Ngay hôm sau, Chanh ép X. bán dâm cho khách để thu tiền. Được 9 ptháng thì X. bị bán cho chủ chứa khác. X. tiếp tục bị ép buộc quan hệ tình dục với khách cho đến ngày 5/9/2006 thì bỏ trốn về Việt Nam.

Với 2 lần lừa người đem bán, Đồng Văn Chấn và Đinh Thị Vân đã bị Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh truy tố về tội “Mua bán phụ nữ” và “Mua bán trẻ em”. Tòa án nhân dân tỉnh đã tuyên phạt Đinh Thị Vân 19 năm tù, Đồng Văn Chấn 19 năm tù.

Tội “Mua bán người”, nhất là mua bán phụ nữ và trẻ em gần đây có chiều hướng gia tăng. Các cơ quan điều tra và pháp luật cũng đã có nhiều cố gắng trong việc giải cứu nạn nhân, ngăn chặn tội phạm. Việc nêu cao cảnh giác, không mắc vào cạm bẫy của “mẹ mìn” là rất cần thiết, nhất là đối với những phụ nữ nhẹ dạ cả tin.

N.H