Đại lễ phục Việt Nam thời Nguyễn

Nhà nghiên cứu Trần Đình Sơn vừa hoàn thành tập sách Đại lễ phục Việt Nam thời Nguyễn (1802-1945), với hình ảnh và khảo cứu tổng thể về phẩm phục từ vua đến các chức quan, từ hoàng tộc đến các sắc lính...
Đại lễ phục Việt Nam thời Nguyễn ảnh 1

Năm 2011, thông tin bộ tranh quý về triều Nguyễn chào bán tại Mỹ (Tuổi Trẻ Cuối Tuầnngày 4-5-2011) gây xôn xao dư luận với ý kiến của các nhà nghiên cứu bày tỏ mong muốn làm sao để bộ sưu tập này “quay về” với Việt Nam. Ðiều mong muốn ấy không thành, nhưng trước đó từ năm 2009, nhà nghiên cứu Trần Ðình Sơn từng được một người bạn ở Pháp gửi về tặng bản chụp toàn bộ bộ tranh quý ấy.

Ông Trần Ðình Sơn gọi đây là một cơ duyên, vì người bạn ở Pháp khi được mời giám định bộ tranh đã xin chụp lại một bản và gửi về cho ông. Và nay, từ bản chụp bộ tranh quý ấy, cộng với quá trình khảo cứu những nội dung quy định thể thức áo mão phẩm phục của triều Nguyễn từ bộ sách Ðại Nam hội điển sự lệ (sau đây gọi là Hội điển), nhà nghiên cứu Trần Ðình Sơn đã biên soạn tập sách Ðại lễ phục Việt Nam thời Nguyễn (1802-1945).

Trước lễ ra mắt sách sẽ tổ chức tại Thư viện Khoa học tổng hợp TP.HCM vào sáng 1-3, ông Trần Đình Sơn dành cho Thế giới sách cuộc trao đổi.

* Từ những quan tâm theo đuổi của ông về đề tài áo mão phẩm phục hoàng triều cho đến ý tưởng soạn một bộ sách về đề tài này diễn ra như thế nào?

- Tôi vốn có ý định sau khi nghiên cứu về đồ sứ men lam Huế sẽ bắt tay nghiên cứu về áo mão phẩm phục triều đình Huế. Nhưng các bộ phẩm phục hoàng triều tàng trữ ở nhà không nhiều, mà nếu chỉ nghiên cứu dựa trên tư liệu như trong Hội điển thì người đọc sẽ khó hình dung vì không có hình minh họa. Đến khi có ảnh chụp toàn bộ các bức tranh này với hình ảnh rất rõ, đầy đủ các loại phẩm phục triều đình Huế, tôi biết là tư liệu quý. Nhưng giá chào bán lúc đó đâu 8.000-9.000 euro, mua không nổi.

Khi nhận được bộ ảnh chụp từ người bạn chuyên theo dõi cổ vật tại Paris, tôi tham khảo ý kiến luật sư và nhiều bạn bè, tất cả đều đồng tình là nên có công trình nghiên cứu về lễ phục triều Nguyễn mà bộ hình ảnh này là cơ sở quan trọng.

Năm 2011 báo Tuổi Trẻ công bố sự kiện này, đến năm 2013 tôi bắt tay vào soạn sách.

* Như vậy có thể xem tập sách là công trình nghiên cứu lần đầu tiên dựa trên một bộ tranh truyền thần vẽ từ vua tới các quan, từ hoàng triều, tôn thất đến binh lính. Theo ông, tầm quan trọng ấy có những tác động thế nào đối với người đọc?

- Bộ tranh của Nguyễn Văn Nhân vẽ vào năm 1902 theo cách truyền thần, tức vẽ người thật. Trong đó có ba nội dung chính: hình ảnh của hoàng gia gồm đủ các chức tước, các vị trí trong hoàng tộc (tự thiên tử chí tôn thất); hình ảnh quan lại: từ quan phẩm thứ nhất đến phẩm thứ chín, đủ cả văn võ, đủ cả chánh phẩm và tòng phẩm với phẩm phục bao gồm cả thường triều (mặc đi làm việc) và đại triều (mặc vào lạy vua); và thích thú nhất với tôi là hình ảnh sắc phục các loại lính: cận vệ, nấu ăn, lính hầu trà, lính lễ thanh minh, bảo vệ, các đội kinh tượng, chiến mã..., sắc phục có đủ trong những lúc bình thường và khi làm lễ.

Đây là một tư liệu đặc biệt quý hiếm và quan trọng, cần thiết cho nhiều giới. Giới nghiên cứu lịch sử có thể tìm thấy từ đây hình ảnh, ghi chú về lễ tế Nam giao; để khi tái hiện những phim ảnh lịch sử, nếu vào thời Nguyễn thì hình ảnh này là chuẩn rồi, không sai được.

Những hình ảnh trong sách này cũng là cơ sở để phục dựng các hình ảnh về vua quan thời Nguyễn tại Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, để du khách nước ngoài có đến tham quan chiêm ngưỡng cũng thấy được các hình thức phẩm phục chính xác.

Hơn nữa, tập sách này cũng cần cho những người hoạt động thời trang, nhất là những người đang sáng tạo mẫu lễ phục, quốc phục Việt Nam, chắc chắn cần tìm hiểu các lễ phục xưa để nắm bắt những yếu tố: nghiêm túc, trang trọng, bản sắc.

(Theo TTO)

Ý kiến bạn đọc

Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Việt Nam ngày càng hút các đoàn làm phim ngoại

Việt Nam ngày càng hút các đoàn làm phim ngoại

Đà Nẵng - thành phố biển sôi động của miền Trung; Ninh Bình - vùng đất sở hữu nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên tươi đẹp hay Phú Yên nơi “Hoa vàng trên cỏ xanh”… đang ngày càng khẳng định sức hút đặc biệt đối với các đoàn làm phim trong và ngoài nước.

Thanh niên bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Thanh niên bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Nguyễn Tường Lâm nhấn mạnh, thanh niên chính là cầu nối đưa văn hóa truyền thống vào đời sống hiện đại, đồng thời là lực lượng góp phần lan tỏa bản sắc Việt Nam ra thế giới.

Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Ngày Gia đình Việt Nam (28/6): Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Giữa nhịp sống hiện đại, việc nhiều thế hệ cùng chung sống dưới một mái nhà không còn phổ biến như trước. Tuy nhiên, vẫn có những gia đình lựa chọn giữ gìn nếp sống truyền thống ấy, không chỉ vì thuận tiện trong sinh hoạt mà còn bởi giá trị tinh thần to lớn và vì sự yêu thương, sẻ chia, gắn bó giữa các thế hệ.

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Trong đêm chung kết cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2024 diễn ra tại thành phố Huế, cô gái Phú Yên Hà Trúc Linh đã chính thức đăng quang ngôi vị Hoa hậu Việt Nam 2024, kế nhiệm ngôi vị đầy vinh quang và thành công của Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy.

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Các tác phẩm với ca từ giàu hình ảnh, cảm xúc đã thể hiện sâu sắc vai trò của Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, phản ánh niềm tự hào và niềm tin của nhân dân về Quốc hội Việt Nam và người đại biểu dân cử.

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm tạo thành hoa văn thổ cẩm trên váy áo của dân tộc Xá Phó mang vẻ đẹp riêng, tạo sức hấp dẫn trên trang phục, cũng như một số đồ dùng hằng ngày được thiết kế ứng dụng từ thổ cẩm của người Xá Phó như: túi thổ cẩm, khăn trải bàn, tranh treo tường…

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trong 2 ngày (23 - 24/6), tại tỉnh Quảng Bình, Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” các cung, nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi khu vực phía Bắc năm 2025 đã diễn ra sôi nổi. Tham gia Liên hoan, đoàn thiếu nhi Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đã đạt thành tích xuất sắc.

fb yt zl tw