Qua đánh giá ở 24 xã theo 19 tiêu chí NTM chỉ có 87,5% số xã đáp ứng đạt được tiêu chí về hệ thống điện; 100% số xã đáp ứng đạt được tiêu chí về an ninh, trật tự xã hội, 91,66% xã đáp ứng đạt được tiêu chí số về y tế; 50% số xã gần đạt các tiêu chí về hệ thống chính trị, giáo dục, chợ... còn các tiêu chí quan trọng khác như cơ sở hạ tầng, cơ cấu lao động... đều không đạt.

Theo ông Lã Tuấn Hưng - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện, do quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn còn chậm. Nguồn lực đầu tư thiếu dẫn đến lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn đầu tư chưa dứt điểm, việc huy động các nguồn vốn đóng góp của dân vào xây dựng các công trình như kiên cố hoá kênh mương, đường giao thông nông thôn, trường học, trạm y tế còn hạn chế.

Đại bộ phận khu vực nông thôn vẫn còn sản xuất thuần nông tự cung, tự cấp là chủ yếu, mô hình sản xuất hàng hoá còn ít. Sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề còn nhỏ bé. Kinh tế tập thể chủ yếu là kinh tế hợp tác xã, kinh tế trang trại, kinh tế hộ những năm gần đây tuy có sự phát triển nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế.

Để đạt mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 có từ 15 - 20% và đến năm 2020 có từ 50 - 60% số xã đạt tiêu chuẩn NTM, Yên Bình đã triển khai đồng bộ các giải pháp. Thành lập Ban chỉ đạo cấp huyện và thành lập tổ chuyên trách giúp việc cho Ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trực tiếp theo dõi, lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng NTM trên địa bàn; tổ chức các hoạt động phổ biến, quán triệt tuyên truyền sâu rộng về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các thông tin về nội dung chương trình xây dựng NTM, các mục tiêu cần đạt được về xây dựng NTM để cán bộ và người dân hiểu rõ nội dung xây dựng NTM và chủ động tự giác tham gia; xây dựng Đề án Quy hoạch xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2015 và định hướng đến năm 2020; chỉ đạo hướng dẫn các xã xây dựng và phê duyệt xong đề án, xây dựng quy hoạch và nhiệm vụ này đã thực hiện xong trong năm 2011...

Đồng thời chọn 4 xã là Vĩnh Kiên, Mông Sơn, Cảm Nhân và Đại Minh để xây dựng mô hình điểm. Theo đó, 24 xã trong huyện đã thành lập Ban quản lý xây dựng NTM cấp xã để chỉ đạo toàn diện công tác tổ chức thực hiện ở cơ sở đồng thời tổ chức phát động phòng trào toàn dân xây dựng NTM, trên cơ sở sở đó giao nhiệm vụ cho từng đơn vị cá nhân phụ trách trong việc thực hiện các nhiệm vụ của đề án sau khi đã được UBND huyện phê duyệt.

Xác định NTM là một chương trình làm thay đổi bộ mặt cũng như đời sống của người dân vì vậy chương trình đã được nhân dân hưởng ứng. Tại mỗi gia đình, mỗi thôn xóm đều có những việc làm cụ thể trong việc phát triển cơ sở hạ tầng, vệ sinh môi trường, tăng gia sản xuất nâng cao đời sống. Đối với những việc lớn, bám sát những nội dung của đề án được duyệt để triển khai, đảm bảo công khai, dân chủ để nhân dân được bàn bạc và quyết định từng nội dung.

Vì vậy, cùng với nguồn đóng góp của nhân dân, nhiều địa phương đã tiếp nhận và sử dụng hiệu quả vốn hỗ trợ của Trung ương, tỉnh, huyện và các tổ chức trong và ngoài nước để xây dựng  cơ sở hạ tầng, cụ thể là giao thông nông thôn. Với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", giá trị  xây dựng cơ bản 9 tháng 2012 toàn huyện đã thực hiện đạt 50,7 tỷ đồng gồm 10 công trình chuyển tiếp năm 2011 (đã bàn giao 8 công trình) và 12 công trình khởi công mới năm 2012.

Trong đó đã hoàn thành 4/13 km đường bê tông xi măng ở các xã: Bạch Hà, Hán Đà, Yên Bình, Đại Đồng… đồng thời mở mới 22 km đường liên thôn, liên xóm. Tổ chức ra mắt 4/10 làng văn hóa; xây mới 5 hội trường thôn, nâng tổng số thôn, tổ dân phố có nhà văn hóa lên 173 thôn. Việc phát triển kinh tế nâng cao đời sống gia đình cũng được đẩy mạnh.

Năm 2012, nhân dân trong huyện đã gieo cấy 2.179,9ha lúa xuân, năng suất bình quân đạt 50,14 tạ/ha, sản lượng 10.930/10.020 tấn đạt, cấy 283,86ha lúa mùa năng suất 48,5tạ/ha, sản lượng 11.076,7/11.075 tấn, trồng 818,1ha ngô thu đông; 3.213ha sắn; đầu tư chăm sóc tốt 1.990 ha chè, trong đó chè kiến thiết cơ bản 89ha; trồng cải tạo 31,75ha cây ăn quả các loại và trồng mới 2.107,7ha rừng... Duy trì đàn trâu 13.380 con, đàn bò 3.617 con, đàn lợn 70.759 con, gia cầm 432.387 con và 380 lồng cá, sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 655 tấn; sản lượng khai thác ước đạt 1.800 tấn… góp phần nâng cao thu nhập người dân.

Từ những nội dung đã triển khai, theo đánh giá tiến độ triển khai chương trình xây dựng NTM ở Yên Bình đến nay đạt tiến độ theo kế hoạch. Trên cơ sở chỉ tiêu UBND huyện đã giao trong năm 2012, đến nay các xã  đều có 50% số tiêu chí đạt và gần đạt, đặc biệt có xã Mông Sơn  có 13 tiêu chí đạt và gần đạt; xã Hán Đà 11 tiêu chí đạt và gần đạt...

Để thực hiện thành công chương trình xây dựng NTM, thời gian tới, Yên Bình tiếp tục bám sát Đề án, chỉ đạo các xã rà soát theo từng nội dung, tiêu chí nào có thể thực hiện đăng ký thực hiện ngay trong năm 2013.

Nguyễn Đình