Nghiên cứu được thực hiện bởi hai nghiên cứu sinh trẻ là Nguyễn Tiến Hùng (SN 1985, đang làm việc tại Viện Khoa học - Công nghệ Tính toán TPHCM - ICST) và Lê Thị Lý (nhận học bổng VEF năm 2004, hiện là nghiên cứu sinh tại ĐH Utah, Hoa Kỳ). Công trình cũng có sự đóng góp của GS-TS Trương Nguyện Thành, Khoa Hóa Trường ĐH Utah – đồng thời là Viện trưởng ICST, với vai trò người hướng dẫn.

Phù hợp kết quả thực nghiệm

Bằng việc mô phỏng, tính toán tương tác giữa virus cúm và các hợp chất hóa dược lấy từ cơ sở dữ liệu của Viện Nghiên cứu Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, các tác giả đã tìm ra 6 hợp chất dự đoán công hiệu hơn cả Tamiflu (tên khoa học Oseltamivir) trong việc điều trị bệnh cúm A/H1N1.

Phương pháp tìm ra các hợp chất này không phải là làm thí nghiệm trong phòng thí nghiệm như bình thường, mà các tác giả thực hiện các thí nghiệm được mô phỏng trên máy tính. Theo GS-TS Trương Nguyện Thành, đây là cách làm của ngành khoa học - công nghệ tính toán, những thí nghiệm thực hiện trên máy tính có độ chính xác cao và giúp tốn ít chi phí vì tránh được những thí nghiệm sai gây lãng phí tiền bạc và công sức.

Kết quả nghiên cứu nói trên đã được công bố vào cuối tháng 8-2009 trên tạp chí PLoS Currents: Influenza – tờ tạp chí khoa học mở dành riêng cho các nghiên cứu mới nhất về cúm A/H1N1. Ngay khi vừa được công bố, công trình đã nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia, cố vấn của các công ty dược và các tổ chức về sức khỏe hàng đầu của Hoa Kỳ, trong đó nhiều ý kiến cho rằng các hợp chất này có khả năng kháng virus cúm A/H1N1 còn tốt hơn cả Tamiflu đang được sử dụng hiện nay. Theo TS Krishan Maggon, một chuyên gia nghiên cứu và phát triển các loại dược phẩm mới hàng đầu ở Mỹ và Thụy Sĩ, kết quả nghiên cứu này có ý nghĩa rất lớn. Ông cho rằng hoạt tính của hợp chất Peramivir trong nghiên cứu tính toán này phù hợp với kết quả thực nghiệm đã được tiến hành ở các công ty dược phẩm tại Hoa Kỳ.

Đánh giá về các hợp chất vừa tìm được, GS-TS Thành cho biết để đến được tay người sử dụng, những kết quả này còn phải qua nhiều công đoạn mang tính thực nghiệm như thử nghiệm trên chuột, thỏ... sau đó tiến hành bào chế thuốc.

Tương tác giữa 6 hợp chất mới với virus cúm. 

Nhiều triển vọng

Murry Shohat, chuyên gia phụ trách khoa học của trang web Swine Flu News and Influenza Times, người nhiều năm nghiên cứu về các thành quả nghiên cứu phục vụ cho sức khỏe cộng đồng, cho rằng công trình này cần được phổ biến rộng rãi hơn ở quy mô toàn cầu và cả ở Việt Nam. Sau giai đoạn lý thuyết, cần phải nhanh chóng được kiểm chứng thực nghiệm và đưa vào sản xuất thuốc điều trị.

Theo GS-TS Trương Nguyện Thành, điều quan trọng giúp cho các hợp chất nói trên được đánh giá tốt hơn Tamiflu là vì 6 hợp chất này sẽ phòng tránh được những khả năng kháng thuốc. Trong khi đó, một số trường hợp dùng Tamiflu ở Đan Mạch, Nhật Bản, Hồng Kông... vẫn không thoát khỏi tử vong chính là do hiện tượng kháng thuốc. Các nhà khoa học dự đoán, trong tương lai, Tamiflu sẽ mất tác dụng do sự thay đổi trong cấu trúc protein của virus cúm. Do đó, việc tìm ra các hợp chất mới có khả năng bào chế thuốc trị bệnh cúm thay thế Tamiflu có ý nghĩa rất lớn đối với việc đề phòng các đại dịch cúm mới bùng phát trong tương lai.

(Theo NLĐ)