Sinh ra trong một gia đình nghèo có 5 anh chị em, Da là con thứ hai. Cuộc sống của gia đình em luôn gắn liền với những vất vả ở bản Lùng Cúng, xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải. Nhà em nằm cách trung tâm xã tới 20 km, trên một ngọn núi cao, việc liên lạc với gia đình rất khó khăn. Ngày học tiểu học, A Da phải đi bộ hàng giờ đồng hồ mỗi ngày để đến lớp.
Tuy chỉ nặng 32 kg ở tuổi 15 nhưng sức mạnh tinh thần của em lại vượt xa nhiều người. Khi chuyển lên học THCS, Da cảm nhận rõ ràng nỗi thiếu thốn tình cảm gia đình. Cha mẹ em không thể thăm nom hoặc đón em về nhà những dịp cuối tuần như các bạn. Những lúc như vậy, thầy cô giáo luôn là người đồng hành cùng em, dành cho em những tình cảm thương yêu bù đắp, chăm sóc, động viên em vượt qua khó khăn.
Em chia sẻ: "Những ngày nghỉ ngắn, các thầy cô vừa chăm sóc em vừa ôn tập và củng cố kiến thức cho em. Em luôn biết ơn thầy cô vì thầy cô không chỉ giúp em học tập tốt hơn mà còn mang lại cho em cảm giác ấm áp”.
Năm học lớp 6, Da đã phát hiện mắc bệnh viêm tủy cắt ngang, một bệnh trọng, ảnh hưởng đến khả năng vận động của em. Bệnh tật đã khiến Da yếu hơn so với bạn bè nhưng em chưa bao giờ để điều đó làm mình chùn bước. Thầy cô đã luôn bên cạnh, hỗ trợ em trong những lúc khó khăn nhất. Đến nay, tuy chưa hồi phục hoàn toàn nhưng em vẫn quyết tâm không từ bỏ học tập. Em hiểu rằng kiến thức chính là chìa khóa mở ra cánh cửa tương lai, giúp em thoát khỏi cảnh nghèo khó.
Vượt lên tất cả những khó khăn, A Da đã nhiều năm liền đạt danh hiệu học sinh giỏi. Năm em học lớp 7, em đã thi học sinh giỏi môn Địa lý vượt cấp và đạt giải Khuyến khích cấp trường, sau đó là cấp huyện. Năm em học lớp 8, em tiếp tục gặt hái thành công với giải Ba môn Địa lý cấp trường và giải Khuyến khích cấp huyện.
Đặc biệt, năm học 2024 - 2025, Chang A Da đã xuất sắc đạt giải Nhì cấp huyện và giải Ba cấp tỉnh môn Địa lý. Không chỉ giỏi Địa lý, em còn học đều các môn khác nhưng Toán, Lịch sử và Địa lý là những môn em yêu thích nhất. Da chia sẻ: "Với em, những môn học này khi mình biết vận dụng vào thực tế thì rất thú vị, giúp em trải nghiệm thiên nhiên và cuộc sống xung quanh”.
Thời gian học tập tại Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS Mù Cang Chải đã giúp Da đến với những chân trời kiến thức rộng lớn, chứa đựng nhiều kỷ niệm đẹp. Các buổi ôn thi học sinh giỏi thường kéo dài đến tận 12 giờ đêm nhưng thầy cô vẫn kiên trì đồng hành cùng các em. Những khoảnh khắc ấy không chỉ giúp Da ôn tập kiến thức mà còn cho em niềm động viên an ủi rất lớn, cho em thêm động lực cố gắng phấn đấu. Da hiểu rằng, học tập là con đường duy nhất dẫn đến tương lai tốt đẹp. Chính vì vậy, mỗi ngày đến trường đối với em là một cơ hội, là một cuộc chiến mà em quyết tâm chiến thắng.
Khát khao vươn lên không chỉ đến từ bản thân em mà còn từ ước mơ mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho gia đình. Da luôn nhớ về những vất vả mà cha mẹ đã phải chịu đựng để nuôi dạy các con. Em quyết tâm học tập để không còn phải sống trong cảnh khó khăn vất vả.
Cô giáo Vì Thị Lệ Thu - giáo viên trực tiếp dạy em môn Địa lý nhận xét: "Da là học sinh rất chăm chỉ và có niềm đam mê với học tập. Em luôn chủ động trong việc tìm hiểu kiến thức và rất sáng tạo trong các bài thuyết trình. Tôi tin rằng, với sự nỗ lực, Da sẽ đạt được những thành công lớn hơn trong tương lai”. Thầy Bùi Ngọc Tân - giáo viên chủ nhiệm của em chia sẻ: "Chang A Da không chỉ vượt lên chính mình mà còn là nguồn động viên cho những bạn xung quanh. Tôi luôn ấn tượng với tinh thần kiên cường của em ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất”.
Mong muốn góp phần quảng bá vẻ đẹp của Mù Cang Chải quê hương mình đến với du khách, A Da đang lên kế hoạch học giỏi ngoại ngữ, tin học cũng như các kỹ năng cần thiết. Với niềm đam mê và quyết tâm, em tin rằng mình có thể trở thành một phần của sự phát triển du lịch ở quê hương, giúp mọi người biết đến vẻ đẹp tiềm ẩn và văn hóa phong phú của quê hương vùng cao này.
Hành trình của A Da không chỉ là một câu chuyện về học tập mà còn là một bài học về cuộc sống, về những ước mơ lớn lao từ những điều nhỏ bé. Em không chỉ là niềm tự hào của bản Lùng Cúng mà còn là nguồn cảm hứng cho các bạn cùng trang lứa, chứng minh rằng chỉ cần có quyết tâm, mọi ước mơ đều có thể trở thành hiện thực.
Thanh Ba