YênBái - Với người Dao quần trắng ở Yên Thành, huyện Yên Bình, mọi công to, việc lớn trong làng từ nghi lễ Cấp sắc, cúng đặt tên, cưới hỏi đều do nghệ nhân Hoàng Hữu Định đứng ra làm lễ. Không chỉ vậy, ông còn sưu tầm và phục dựng các lễ hội, phong tục của đồng bào Dao tham gia các hội diễn, lễ hội giành nhiều giải cao. Đặc biệt, năm 2022 ông đã vinh dự Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú.

Những quyển sách đã ngả màu thời gian là những phong tục, văn hóa, nghi lễ thờ cúng của người Dao quần trắng mà ông Hoàng Hữu Định đã ghi chép, lưu giữ. Thông thạo chữ Hán - Nôm nên ông sớm được bậc cha ông truyền dạy và hướng dẫn thực hành những phong tục, tập quán của người Dao.

Không chỉ am hiểu các nghi lễ thờ cúng, ông còn tự làm ra chiếc kèn nứa, một nhạc cụ thường được sử dụng trong các lễ hội của người Dao như: Lễ Cầu mùa, Lễ Cầu làng, lễ cưới hỏi…hay dùng làm hiệu lệnh trong các trò chơi dân gian, hơn nữa còn sử dụng ngay trên nương để gọi bạn. 

Cứ khi nào có thời gian rảnh ông Hoàng Hữu Định lại vận động con cháu, thanh niên trong làng, trong xã đến nhà để truyền dạy tiếng Dao, các nghi lễ thờ cúng, chữ cổ hay thổi kèn, để thế hệ trẻ.

Am tường văn hóa truyền thống, ông Định luôn trăn trở làm thế nào để gìn giữ, phát huy được các giá trị quý giá. Vì vậy, cứ khi nào có thời gian rảnh ông lại vận động con cháu, thanh niên trong làng, trong xã đến nhà để truyền dạy tiếng Dao, các nghi lễ thờ cúng, chữ cổ hay thổi kèn, để thế hệ trẻ thêm hiểu và tự hào về  truyền thống văn hóa của dân tộc mình. 

Sưu tầm, nghiên cứu, truyền dạy, ông Định còn luôn nhiệt tình tham gia các hoạt động bảo tồn văn hóa truyền thống. Nghệ nhân Hoàng Hữu Định là người trực tiếp dàn dựng những làn điệu dân ca, điệu múa cổ truyền để đội văn nghệ của xã, huyện có tiết mục sáng tạo gây ấn tượng tại các hội diễn, liên hoan nghệ thuật. 

Say sưa tìm tòi, sưu tầm và phục dựng các lễ hội, phong tục của đồng bào Dao, nghệ nhân Hoàng Hữu Định đã được ghi nhận bằng nhiều bàng khen, giấy khen của các cấp, các ngành vì đã có nhiều cống hiến trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc. Danh hiệu Nghệ nhân ưu tú được Chủ tịch nước phong tặng năm 2022 là sự ghi nhận xứng đáng những cống hiến của người giữ hồn văn hóa Dao như ông.

Minh Huyền - Hoài Văn