Nội dung giám sát về “Tình hình oan, sai trong việc áp dụng pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và việc bồi thường thiệt hại cho người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự theo quy định của pháp luật”. Tham gia Đoàn giám sát có đại biểu Quốc hội tỉnh Nguyễn Thị Bích Nhiệm, lãnh đạo Ban Pháp chế, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội &HĐND tỉnh.

Tại các cuộc giám sát, lãnh đạo Công an tỉnh Yên Bái và Viện kiểm sát tỉnh (VKS) đã có báo cáo cụ thể về những nội dung Đoàn yêu cầu trong thời gian 3 năm từ 1/10/2011 đến 30/9/2014. Theo đó, trong 3 năm cơ quan công an đã tiếp nhận 1.790 tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố; đã giải quyết 1.682 tin đạt 93,97%. Số vụ án đã khởi tố điều tra là 1.403 vụ; số trường hợp ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự 578 vụ. Không có trường hợp cán bộ điều tra, điều tra viên vi phạm quy định trong các hoạt động tư pháp như bức cung, mớm cung, dùng nhục hình...

Đã ra quyết định tạm đình chỉ điều tra 73 vụ, 43 bị can; quyết định đình chỉ điều tra 10 vụ, 13 bị can. Tuy nhiên không có vụ án, bị can đình chỉ điều tra do không có sự việc phạm tội. Không có vụ án VKS hủy quyết định đình chỉ điều tra; có 23 vụ, 62 bị can (chiếm 1,63% số vụ) VKS trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung. Công an tỉnh không để xảy ra tình trạng bắt oan, sai, bỏ lọt tội phạm hoặc giam giữ quá thời hạn. Các vụ án khởi tố đều được tiến hành điều tra, kết thúc đề nghị truy tố đảm bảo đúng thời hạn, đúng người, đúng tội không có trường hợp nào Tòa án xét xử tuyên bị cáo không phạm tội.

Đối với VKS tỉnh, trong những năm qua, công tác kiểm sát trên các lĩnh vực đều đảm bảo vận dụng chính xác văn bản pháp luật đối với từng vụ việc, vụ án cụ thể để có quan điểm, căn cứ đúng quy định của pháp luật, không để xảy ra trường hợp nào oan sai dẫn đến phải áp dụng Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước để giải quyết. Không có vi phạm trong thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm; không có kiểm sát viên, điều tra viên vi phạm pháp luật, tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động tố tụng hình sự bị xử lý, truy cứu trách nhiệm hình sự...

Các đại biểu tham gia Đoàn giám sát cũng đã đề nghị làm rõ thêm một số vấn đề trong hoạt động tố tụng của các cơ quan. Lãnh đạo Công an tỉnh và VKS tỉnh đã giải trình làm rõ, đồng thời đưa ra một số kiến nghị. Trong đó, Công an tỉnh kiến nghị: Xuất phát từ hiệu quả thực tiễn của việc lắp đặt camera trong quá trình thực hiện nghiệp vụ điều tra, đề nghị có quy định cụ thể hoặc đưa vào luật về việc sử dụng phương tiện kỹ thuật lắp đặt hệ thống camera ghi hình từ giai đoạn tạm giữ, tạm giam, lấy cung phục vụ hoạt động của các cơ quan tố tụng theo đúng quy định của pháp luật. Với dự thảo về Quyền giữ im lặng đang được dư luận quan tâm, có ý kiến cho rằng không nhất trí về việc thực hiện quyền im lặng. Nếu có chăng thì đề nghị phải quy định rõ được quyền im lặng ở giai đoạn nào. VKS tỉnh đề nghị xem xét lại công văn 234 ngày 17/9/2014 của Tòa án nhân dân Tối cao bởi quá trình thực hiện đang có vướng mắc giữa hai ngành là VKS và Tòa án.

Phát biểu kết luận tại các cuộc giám sát, ông Nguyễn Công Bình đã tiếp thu toàn bộ kiến nghị của các cơ quan, Đoàn sẽ tập hợp chuyển tới Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan liên quan.

Ngọc Tú