Tiếp và làm việc với đoàn có các đồng chí: Nguyễn Văn Khánh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Đinh Đăng Luận - Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, Hoàng thị Thanh Bình - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh.

Tỉnh Yên Bái có 9 đơn vị hành chính; 180 xã, phường, thị trấn; 2.304 thôn, bản, tổ dân phố được phân loại theo các tiêu chí 3 khu vực. Toàn tỉnh có 30 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm 53,7% dân số.

Thực hiện phân định xã, huyện miền núi, vùng cao, từ năm 1993 đến nay, Yên Bái đã được áp dụng, triển khai nhiều chính sách dân tộc phù hợp với từng vùng dân tộc và miền núi, góp phần quan trọng vào công tác giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số; bộ mặt nông thôn, miền núi đã thay đổi tích cực, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng tương đối đồng bộ; trẻ em ở vùng sâu, vùng xa được học tập, tạo điều kiện để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trên cơ sở các quyết định quy định tiêu chí và hướng dẫn của Ủy ban Dân tộc, UBND tỉnh đã xây dựng kế hoạch triển khai; các xã, phường, tổ dân phố đã nghiêm túc tiến hành rà soát, xác định tiêu chí từ thôn, bản, tổ, khu phố.

Trong giai đoạn 2013 - 2015, theo Quyết định 447 của Ủy ban Dân tộc, phân định theo các tiêu chí 3 khu vực thuộc vùng dân tộc và miền núi thì Yên Bái có: xã khu vực I gồm 48 xã, phường, thị trấn, 03 thôn đặc biệt khó khăn; xã khu vực II gồm 60 xã, phường, thị trấn, 230 thôn đặc biệt khó khăn; xã khu vực III gồm 72 xã với 549 thôn đặc biệt khó khăn. Phân định theo miền núi và vùng cao, Yên Bái có 72 xã, thị trấn là vùng cao và 108 xã, phường, thị trấn thuộc miền núi. Năm 2016, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh là 26,97%.

Thực hiện Quyết định số 50/2016/QĐ-TTg ngày 03/11/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí xác định thôn đặc biệt khó khăn, xã thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh Yên Bái đã triển khai rà soát, xác định thôn đặc biệt khó khăn, xã thuộc 3 khu vực I, II, III. Kết quả: 829/2.304 thôn, bản được xác định là thôn đặc biệt khó khăn (177 thôn, bản thuộc xã khu vực II; 652 thôn, bản thuộc xã khu vực III); 31/180 xã, phường, thị trấn thuộc khu vực I; 68/180 xã thuộc khu vực II; 81 xã thuộc khu vực III.

Tỉnh đề xuất Chính phủ sớm ban hành quyết định công nhận danh sách thôn đặc biệt khó khăn, xã thuộc khu vực I, II, III giai đoạn 2016 - 2020 để địa phương có cơ sở triển khai áp dụng các chương trình, chính sách dân tộc; xem xét, nghiên cứu tích hợp các tiêu chí xác định xã miền núi, vùng cao với tiêu chí phân định thôn đặc biệt khó khăn, xã thuộc khu vực I, II, III thành 01 bộ tiêu chí để thống nhất rà soát, áp dụng cho từng giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội.

Tại buổi làm việc, đoàn giám sát yêu cầu tỉnh làm rõ hơn tác động hiệu quả từ kết quả phân định, triển khai các chính sách hỗ trợ đối với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, kết quả triển khai chính sách hỗ trợ của tỉnh; bổ sung số liệu so sánh thực hiện phân định giai đoạn đầu; tiêu chí xây dựng nông thôn mới; giảm số trường lớp, đào tạo cán bộ là người dân tộc thiểu số…

Đồng chí Nguyễn Văn Khánh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu tại buổi làm việc với đoàn giám sát Hội đồng Dân tộc Quốc hội.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Khánh khẳng định, Yên Bái nhận định việc phân định được tỉnh triển khai nghiêm túc, đúng với quy trình, quyết định của cấp trên, đồng thời xem đây là yếu tố quan trọng làm căn cứ áp dụng các cơ chế, chính sách hỗ trợ, đầu tư của Trung ương và của tỉnh đối với từng khu vực, địa bàn vùng miền thúc đẩy kinh tế - xã hội, chính trị, an ninh- quốc phòng.

Các cơ chế, chính sách được đầu tư và hỗ trợ theo phân định đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương, đời sống nhân dân được nâng lên, văn hóa tinh thần đạt nhiều tiến bộ, hủ tục lạc hậu được xóa bỏ, nhân dân đồng lòng tin tưởng đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước.

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị nên có tiêu chí đặc thù cho các xã đặc biệt khó khăn của tỉnh trong xây dựng nông thôn mới; cần ban hành các chính sách đầu tư vào các xã đặc biệt khó khăn nhiều hơn là thực hiện cơ chế, chính sách hỗ trợ nhằm tạo động lực để địa phương phát triển.

Đồng chí Cao Thị Xuân - Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội phát biểu kết luận buổi giám sát tại tỉnh Yên Bái.

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội Cao Thị Xuân đánh giá cao tỉnh Yên Bái trong việc phối hợp thực hiện nghiêm túc các quyết định, văn bản của Chính phủ, các bộ, ngành trong thực hiện phân định vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo trình độ phát triển; phân định xã, huyện, tỉnh là miền núi, vùng cao.

Đồng chí đề nghị, dựa trên những yêu cầu cần bổ sung đoàn giám sát đã trao đổi, tỉnh cần sớm hoàn thiện báo cáo trình Hội đồng Dân tộc trong thời gian sớm nhất; đề nghị các cấp ủy, chính quyền tiếp tục tuyên truyền về ý nghĩa, mục đích kết quả việc phân định tới tận cơ sở giúp địa phương  nắm bắt, triển khai dễ dàng; đề nghị Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh tăng cường giám sát nắm bắt tình hình, có kiến nghị kịp thời. Đối với những kiến nghị của các xã, huyện và tỉnh, đoàn sẽ tổng hợp trình Quốc hội.

Hoài Văn