Sau chiến thắng lịch sử mùa xuân năm 1975, đất nước ta hoàn toàn độc lập, cả nước bước vào giai đoạn cách mạng mới thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. 

Để đáp ứng yêu cầu xây dựng lực lượng vũ trang trong tình hình mới của cả nước nói chung và tỉnh Hoàng Liên Sơn nói riêng, ngày 15/4/1978, Bộ Quốc phòng đã ra quyết định thành lập Trường Quân sự tỉnh Hoàng Liên Sơn, nay là Trường Quân sự tỉnh Yên Bái. 

Những ngày đầu thành lập, trên cơ sở 3 đại đội huấn luyện của các tỉnh: Yên Bái, Lào Cai, Nghĩa Lộ, đội ngũ cán bộ, giáo viên của trường chủ yếu là cán bộ qua thực tiễn có kinh nghiệm, năng lực quản lý huấn luyện ở các đơn vị trong tỉnh điều động về. Vì thế, hầu hết đều chưa qua đào tạo cơ bản, trong khi đó, cơ sở vật chất bảo đảm cho sinh hoạt học tập, huấn luyện còn rất nhiều khó khăn.

 

Song, được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Hoàng Liên Sơn, Đảng ủy Bộ Tư lệnh Quân khu 2, trực tiếp là Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường đã được bồi dưỡng rèn luyện, nâng cao năng lực quản lý, trình độ tổ chức huấn luyện và giáo dục đào tạo; tích cực nghiên cứu biên soạn hoàn thiện giáo trình tài liệu giảng dạy, đáp ứng yêu cầu công tác quân sự quốc phòng (QSQP) địa phương và đối tượng huấn luyện, đào tạo; thực hiện duy trì nền nếp phong trào thi đua: "Dạy tốt, học tốt, kỷ luật nghiêm" với phương châm: "Cơ bản, hệ thống, thống nhất, chuyên sâu" và "Làm việc theo chức trách, điều hành bằng kế hoạch, quản lý theo điều lệnh".

 

Song song với việc phát huy ý chí tự lực, tự cường, tích cực củng cố doanh trại, cơ sở vật chất huấn luyện, xây dựng môi trường văn hoá, đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên, học viên nhà trường luôn đoàn kết một lòng, nêu cao trách nhiệm, tận tâm, tận lực, nỗ lực phấn đấu khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

 

Từ nhiệm vụ ban đầu là huấn luyện chiến sỹ mới, đào tạo tiểu đội trưởng, đến nay, nhà trường đã phát triển lớn mạnh cả về quy mô, đối tượng và chức năng, nhiệm vụ. Đó là, đào tạo cán bộ quân sự, chỉ huy trưởng quân sự xã phường thị trấn; bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng, đảm bảo linh hoạt, sáng tạo trong các loại hình đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, xứng đáng là trung tâm huấn luyện, bồi dưỡng công tác QSQP, kiến thức quốc phòng - an ninh, tạo nguồn đào tạo cán bộ quân sự địa phương, góp phần tích cực vào nhiệm vụ xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh.

Trải qua 40 năm xây dựng và trưởng thành, nhà trường đã trực tiếp đào tạo được 334 sỹ quan chỉ huy trung đội trưởng bộ binh; 2.482 sĩ quan dự bị; 400 tiểu đội trưởng trưởng bộ binh; 44 tiểu đội trưởng biên phòng; 670 nhân viên chuyên môn kỹ thuật; 191 nguồn cán bộ dân tộc và đào tạo 6 khóa trung cấp chuyên nghiệp ngành quân sự cơ sở cho 385 đồng chí.

 

Tổ chức tốt các lớp tập huấn, huấn luyện và bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng như: huấn luyện 10 tiểu đoàn và 15 đại đội bộ binh dự bị động viên, 2 lượt bệnh viện dã chiến phục vụ diễn tập khu vực phòng thủ của tỉnh, huyện; tham gia quản lý và bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho 8 lớp đối tượng 2 cho 450 đồng chí; đối tượng 3 cho 6.049 đồng chí; đối tượng 4, 5 cho 5.783 đồng chí; bổ túc sỹ quan dự bị 2.997 đồng chí; tập huấn cho 5.457 lượt cán bộ chỉ huy tham mưu cơ quan Bộ CHQS và Ban CHQS các huyện thị, thành phố; 5.250 lượt xã, phường đội trưởng, đội phó; phó chỉ huy trưởng quân sự cơ quan tổ chức; 2.970 lượt bí thư, chủ tịch xã, phường, thị trấn; 3.923 lượt chiến sỹ các binh chủng trong dân quân tự vệ; 836 giáo viên giáo dục quốc phòng và giáo viên quân sự địa phương; huấn luyện 489 đồng chí tự vệ khối cơ quan, tổ chức cấp tỉnh với 11 lớp (37 đơn vị); huấn luyện 6.247 chiến sỹ mới; 750 quân nhân dự bị hạng 2 lên hạng 1; 868 lượt vận động viên hội thao quốc phòng; bồi dưỡng lý luận chính trị cho 783 đảng viên dự bị; 535 đối tượng kết nạp Đảng; tham gia giáo dục quốc phòng cho 17.009 lượt học sinh, sinh viên các trường cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và trung học phổ thông.

 

Đặc biệt, năm 2017 vừa qua, thực hiện nhiệm vụ của Bộ CHQS tỉnh giao về công tác đối ngoại quân sự, nhà trường đã tổ chức bồi dưỡng về kiến thức quân sự cho 15 đồng chí cán bộ cấp trung đội, đại đội thuộc Bộ CHQS tỉnh Xay Nhạ Bu Ly - Quân đội nhân dân Lào.

 

Những kết quả đó đã khẳng định sự nỗ lực phấn đấu và quyết tâm cao của các thế hệ cán bộ, giáo viên nhà trường. Thành tích đạt được trong công tác giảng dạy và học tập của Trường Quân sự tỉnh đã đóng góp tích cực vào nhiệm vụ xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh, góp phần quan trọng vào nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ của địa phương, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ QSQP trong tình hình mới. Song song với nhiệm vụ huấn luyện, bồi dưỡng công tác QSQP, tạo nguồn đào tạo cán bộ quân sự địa phương, nhà trường còn tham gia đào tạo các lớp y tá thôn bản, dạy tiếng Mông cho cán bộ đi xây dựng cơ sở vùng cao, đặc biệt là đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ dạy văn hoá cho thiếu sinh quân.

 

Từ tổ giáo viên văn hóa thuộc đội huấn luyện tỉnh đến qui mô Phân hiệu văn hoá Trường Quân sự, cán bộ, giáo viên nhà trường đã khắc phục mọi khó khăn về môi trường công tác, đối tượng giảng dạy, chăm lo giáo dục rèn luyện dạy văn hóa cho 604 học sinh thiếu sinh quân; bổ túc văn hoá cho 375 đồng chí cán bộ; xóa mù chữ 270 chiến sỹ dân tộc thiểu số.

 

Đến nay, nhiều học viên, học sinh thiếu sinh quân của nhà trường đã trưởng thành và đảm nhận trách nhiệm người đứng đầu của nhiều cơ quan, đơn vị trong quân đội và địa phương, đóng góp công sức, trí tuệ vào sự nghiệp xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, củng cố vững chắc quốc phòng - an ninh địa phương.

 

Nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên, học viên nhà trường có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định với mục tiêu lý tưởng của Đảng, giữ vững trận địa tư tưởng và yên tâm gắn bó xây dựng nhà trường, những năm qua Trường Quân sự tỉnh luôn chú trọng công tác xây dựng Đảng và bồi dưỡng phát triển đảng viên mới. Theo đó, nhiều năm liền Đảng bộ nhà trường đã được Tỉnh ủy, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 2, UBND tỉnh và Đảng ủy Quân sự tỉnh tặng cờ đơn vị trong sạch vững mạnh cùng nhiều bằng khen, cờ thi đua và danh hiệu Đơn vị Quyết thắng.

 

Hiện nay, đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường hầu hết đã được đào tạo cơ bản, 100% giáo viên có trình độ đại học, trong đó có 10% là thạc sỹ, nhiều đồng chí đã trải qua thực tiễn có bề dày kinh nghiệm về giảng dạy, quản lý lãnh đạo và chỉ huy đơn vị. Đặc biệt, có đồng chí đã được phong quân hàm cấp tướng, cán bộ chủ trì công tác quân sự cấp tỉnh, huyện và tương đương trong địa bàn tỉnh và Quân khu.

 

Trước yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính qui, tinh nhuệ từng bước hiện đại, nhà trường luôn đặc biệt coi trọng nâng cao chất lượng xây dựng đơn vị theo hướng chính qui mẫu mực, vững mạnh toàn diện, thống nhất về ý chí và hành động, tăng cường giáo dục quản lý, chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật quân đội, tạo môi trường thuận lợi để hình thành, bồi dưỡng nhân cách quân nhân cho học viên, nhất là đối với học sinh thiếu sinh quân, chiến sỹ mới, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn tại nhà trường.

 

Đi đôi với công tác tư tưởng, tổ chức, nhà trường luôn năng động sáng tạo, tự lực tự cường, tích cực chủ động trong xây dựng củng cố doanh trại chính qui xanh sạch đẹp, thao trường bãi tập mô hình học cụ, tăng gia sản xuất. Hiện nay, nhà trường có gần 30 ha rừng trồng cây lấy gỗ; 1000m2 ao thả cá; 400m2 vườn cơ bản, mở rộng thêm được 2.200 m2 đất để trồng rau, củ, quả. Từ năm 2008 đến nay, trung bình mỗi năm nhà trường thu 16 - 17 triệu đồng từ sản phẩm tăng gia sản xuất, đưa vào cải thiện đời sống bộ đội và xây dựng củng cố cơ sở vật chất.

Trải qua 40 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, giáo viên, công nhân viên, học viên nhà trường đã viết nên truyền thống vẻ vang "Chính quy, mẫu mực, sáng tạo, dạy tốt, học tốt", góp phần xứng đáng vào thực hiện nhiệm vụ QSQP, xây dựng lực lượng vũ trang địa phương đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá Nguyễn Trọng Thuần  - Chính ủy Trường Quân sự tỉnh