Năm học 2012 - 2013, Bộ Giáo dục và Đào tạo bắt đầu phát động, tổ chức cuộc thi KHKTcấp quốc gia dành cho học sinh trung học. Khi đó, việc nghiên cứu KHKT đối với thầy và trò Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành thật mới mẻ và lạ lẫm.
Cả trường chỉ có một dự án KHKT "Từ điển Anh - Việt bằng hình ảnh và âm thanh môn Hóa học" tham gia dự thi do ba em học sinh thực hiện với sự hướng dẫn của cô Lục Thị Thu Hoài.
Dự án đã giành giải Ba quốc gia. Đó là cơ sở khẳng định khả năng nghiên cứu khoa học của cô và trò. Chính điều này đã củng cố niềm tin, tạo động lực cho thầy trò nhà trường, tạo đà cho hoạt động nghiên cứu KHKT sau này.
Với thành công ban đầu đó, nhà trường đã từng bước triển khai công tác nghiên cứu KHKT với nhiều biện pháp nhằm động viên, khuyến khích tinh thần tham gia tích cực của giáo viên và học sinh. Nhà trường đã phát động và tổ chức cuộc thi "Ý tưởng sáng tạo KHKT” ngay từ đầu mỗi năm học và thu hút được rất nhiều học sinh yêu thích tìm hiểu, khám phá, tham gia.
Ở lĩnh vực xã hội học hành vi, em Nguyễn Thảo My có Dự án "Hạn chế sự ảnh hưởng của Victim blaming” đạt giải Ba quốc gia năm 2017; em Nguyễn Thảo My và Phan Huyền Nhung có Dự án "Hội chứng Thao túng tinh thần" đạt giải Ba quốc gia năm 2018; em Phạm Phi Loan và Ngô Trần Minh Ngọc có Dự án nghiên cứu về hiện tượng ám thị đạt giải Khuyến khích quốc gia năm 2019.
Ở lĩnh vực cơ khí, học sinh Hoàng Thái Sâm, Nguyễn Quang Đạt với Dự án "Máy xé măng” đã giành giải Ba quốc gia năm 2018; học sinh Trần Thu Hoài, Tống Thanh Mai với dự án "Máy may cho người khuyết tật tay” đạt giải Ba cuộc thi sáng tạo KHKT thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc. Ngoài ra còn có rất nhiều học sinh say sưa nghiên cứu KHKT như Mông Diễm Quỳnh, Nguyễn Hồng Hảo, Nguyễn Đức Hải, Đoàn Thị Thảo Linh, Nguyễn Đức Chiến…
Đó thật sự là những tấm gương sáng về niềm say mê nghiên cứu KHKT. Chính các em đã truyền lửa, góp phần tạo nên làn sóng hưởng ứng phong trào nghiên cứu KHKT trong trường. Kết quả ấy không chỉ dựa trên nỗ lực của học sinh mà còn nhờ vào sự hướng dẫn nhiệt tình, nghiêm túc và trách nhiệm của các thầy, cô như cô Nguyễn Thúy Vân, cô Nguyễn Thị Anh Đào, thầy Vi Biên Cương, cô Nguyễn Thị Sen, cô Nguyễn Thanh Phương, cô Lục Thị Thu Hoài, cô Nguyễn Thái Ly...
Đến nay, hoạt động nghiên cứu KHKT trong Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành đã trở thành một phong trào sôi nổi. Hàng năm, cuộc thi ý tưởng sáng tạo KHKT của Trường có hàng chục ý tưởng thuộc nhiều lĩnh vực được học sinh ở các khối lớp tham gia dự thi, trong đó có nhiều ý tưởng rất sáng tạo, có ý nghĩa lớn trong cuộc sống với tính khả thi cao.
Từ những ý tưởng này, nhà trường đã hỗ trợ kinh phí, cử giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện dự án để hoàn thành sản phẩm dự thi các cấp. Với những dự án được dự thi cấp quốc gia, các em còn nhận được sự cố vấn của các giáo sư, tiến sĩ khoa học hoặc chuyên gia ở các trường đại học, các viện nghiên cứu để hoàn thiện sản phẩm.
Từ năm học 2015 - 2016 đến nay, toàn trường đã có 86 dự án của 160 học sinh tham gia cuộc thi "Ý tưởng sáng tạo KHKT” cấp trường, trong đó có 38 dự án được dự thi cấp tỉnh và 30 dự án đã đạt giải, gồm: 7 giải Nhất, 5 giải Nhì, 8 giải Ba, 10 giải Tư; có 12 dự án được dự thi KHKT cấp quốc gia với 6 dự án đạt giải, gồm 3 giải Ba và 3 giải Khuyến khích và 2 dự án được giải "Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc”.
Nguyễn Thị Hoa Lan (Nguyên Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành)