Được thành lập lại theo Nghị định 31/NĐ-CP ngày 15/5/1995 của Chính phủ, Nghĩa Lộ có diện tích tự nhiên 3.026 ha, địa hình tương đối bằng phẳng, là nơi quần cư của 17 dân tộc anh em, trong đó chủ yếu là dân tộc Thái chiếm 48,3% và dân tộc Kinh 40,9%.
Với điều kiện tự nhiên và xã hội thuận lợi, cùng sự đầu tư của Nhà nước, sự nỗ lực chỉ đạo của cấp ủy, sự lãnh đạo quyết liệt của các cấp chính quyền, kinh tế của thị xã những năm gần đây phát triển nhanh và ổn định, chuyển dịch đúng hướng tăng dần tỷ trọng của các ngành thương mại - dịch vụ; công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp; giảm ở ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản.
Trong đó, thương mại - dịch vụ tiếp tục khẳng định vai trò chủ đạo, là ngành kinh tế mũi nhọn, chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế của thị xã. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng bình quân giai đoạn 2016-2020 tốc độ tăng trưởng đạt 12,7%/năm, năm 2016 đạt 956 tỷ đồng, năm 2019 ước đạt 1.390 tỷ đồng.
Từ tích cực tư vấn hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ kinh doanh tiếp cận với các nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước và đầu tư phát triển ngành nghề, mở rộng quy mô sản xuất nên giá trị sản xuất công nghiệp của thị xã cũng tăng nhanh. Năm 2016 đạt 125 tỷ đồng, năm 2019 ước đạt 140 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt 3%/năm.
Do thực hiện có hiệu quả kế hoạch tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh, sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản có bước phát triển bền vững theo hướng hàng hóa, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm nên tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của thị xã năm 2019 đạt 128 tỷ đồng, tăng 14% so với năm 2015. Kinh tế phát triển, tổng thu ngân sách của thị xã hàng năm đều vượt dự toán tỉnh giao, năm 2019, ước đạt 81 tỷ đồng.
Cùng với đó, văn hóa - xã hội cũng có bước phát triển mạnh. Từ triển khai thực hiện Đề án rà soát, sắp xếp quy mô, mạng lưới trường, lớp đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông trên địa bàn giai đoạn 2016-2020, giáo dục đào tạo thị xã có chuyển biến tích cực, chất lượng dạy và học ở các cấp học không ngừng được nâng lên.
Thị xã đã đạt phổ cập giáo dục tiểu học và THCS ở mức độ cao nhất, với 7/7 phường, xã duy trì và đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, phổ cập giáo dục THCS mức độ 3 và đạt chuẩn công tác xóa mù chữ mức độ 2.
Quan tâm văn hóa, văn nghệ thể dục thể thao, toàn thị xã có 58 nhà văn hóa phục vụ sinh hoạt cho 71 tổ dân phố; cùng duy trì văn hóa bản địa truyền thống, tỷ lệ người luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên đạt trên 40%. Đến tháng 6/2019, thị xã có 7/7 xã, phường đạt chuẩn quốc gia về y tế.
Thực hiện tốt các chương trình y tế quốc gia, y tế dự phòng nên không để xảy ra dịch bệnh lớn trên địa bàn. Thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp giảm nghèo nhanh và bền vững với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và cộng đồng xã hội qua các chương trình đào tạo nghề, giải quyết việc làm, tỷ lệ lao động được đào tạo đạt 67,3% mà tỷ lệ hộ nghèo bình quân mỗi năm của thị xã giảm trên 4%...
Diện mạo thị xã không ngừng đổi thay, dần lộ diện đô thị mới từ kiến trúc nhà ở hiện đại đến các công trình như công cộng như đường giao thông, bảo tàng, sân vận động… được xây dựng. Trong đó, hệ thống giao thông với 185,67 km đường, gồm 40,83 km đường đô thị được cải tạo, nâng cấp theo tiêu chuẩn, mặt đường được nhựa hóa và bê tông hóa 100%, đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân trong khu vực, góp phần đắc lực trong sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng tại địa phương.
Vươn lên đáp ứng yêu cầu phát triển, công tác cải cách hành chính được thị xã quan tâm chỉ đạo và triển khai quyết liệt. Bộ phận phục vụ hành chính công thị xã và các đơn vị xã, phường được thành lập để nâng cao chất lượng phục vụ, cung cấp thủ tục hành chính, được tổ chức và cá nhân đánh giá ở mức độ hài lòng cao.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý điều hành được triển khai đồng bộ từ thị xã đến cơ quan đơn vị chuyên môn, các xã, phường. Đặc biệt, từ tháng 6/2019, thị xã Nghĩa Lộ đã duy trì và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2015 tại 11/11 phòng chuyên môn; 7/7 đơn vị xã, phường.
Phát triển mạnh kinh tế - xã hội, thị xã Nghĩa Lộ không quên xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc. Công tác an ninh được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, ổn định, không xảy ra "điểm nóng” phức tạp ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.
Công tác đảm bảo trật tự an toàn có nhiều chuyển biến tích cực, tội phạm hình sự, tệ nạn xã hội và tai nạn giao thông được kiềm chế; kịp thời điều tra, làm rõ nhiều vụ án hình sự, kinh tế, ma túy trọng điểm. Công tác phòng cháy chữa cháy, quản lý hành chính về trật tự xã hội tiếp tục phát huy tính tích cực.
Vươn mình là trung tâm kinh tế - văn hóa, thị xã Nghĩa Lộ hôm nay đang tạo động lực để cả khu vực phía Tây của tỉnh phát triển.
Đình Tứ
