Những năm qua, công tác xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các đoàn thể chính trị từ tỉnh đến cơ sở quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện một cách đồng bộ, đạt hiệu quả cao. Đặc biệt là, Ban Chỉ đạo (BCĐ) thực hiện QCDC ở cơ sở các cấp ngày càng thực hiện tốt hơn vai trò tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện QCDC ở cơ sở bài bản, hiệu quả.
Việc triển khai thực hiện có hiệu quả QCDC ở cơ sở trên địa bàn tỉnh đã tạo được sự chuyển biến tích cực, từng bước nâng cao nhận thức, trách nhiệm thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa của cấp ủy, chính quyền các cấp tới cán bộ, đảng viên. Ý thức phục vụ nhân dân của cán bộ, công chức có sự chuyển biến tích cực, trách nhiệm của người đứng đầu ngày càng được nâng cao.
Việc phát huy quyền làm chủ thực sự của người dân thể hiện rõ nét qua công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 của Yên Bái với tỷ lệ cử tri đi bầu đạt 99,96%. Phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân giám sát, dân kiểm tra, dân thụ hưởng” tiếp tục đi vào cuộc sống đồng bào các dân tộc. Qua đó, củng cố niềm tin vững chắc của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của chính quyền, phát huy sức mạnh tổng hợp của nhân dân các dân tộc trong tỉnh tham gia phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Đặc biệt, từ đầu năm 2022 đến nay, việc thực hiện QCDC được các cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai sâu rộng trong toàn tỉnh gắn với nâng cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong việc phối hợp thực hiện và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
Đồng chí Hoàng Thị Vĩnh - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy phát biểu tại buổi sinh hoạt tại Chi bộ thôn 2, xã Việt Cường, huyện Trấn Yên.
Tỉnh ủy ban hành và lãnh đạo triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp theo Chương trình hành động số 10 của Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh, Chương trình hành động số 40 của Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; ban hành và chỉ đạo thực hiện hiệu quả nhiều văn bản của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác dân vận, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Ngoài ra, BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở tỉnh cũng ban hành Kế hoạch số 68 về kế hoạch xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở năm 2022 để chỉ đạo triển khai thực hiện.
Theo đó, Đảng đoàn HĐND tỉnh tiếp tục chỉ đạo quán triệt, tuyên truyền nâng cao nhận thức của đại biểu HĐND, cán bộ, đảng viên công chức thực hiện tốt Nghị định số 04 của Chính phủ về thực hiện QCDC trong hoạt động của các cơ quan hành chính Nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập. Lãnh đạo Thường trực HĐND, các ban HĐND tỉnh thực hiện tiếp công dân định kỳ hàng tháng theo quy định tại trụ sở tiếp công dân của tỉnh.
Sau đó, thống nhất với UBND tỉnh ban hành thông báo kết luận ngày tiếp công dân định kỳ hàng tháng, làm cơ sở để các cơ quan chức năng và UBND các địa phương chỉ đạo, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, kiến nghị, phản ánh nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tránh tình trạng khiếu nại vượt cấp, phòng ngừa xảy ra điểm nóng.
Chính quyền các cấp trong tỉnh chú trọng triển khai phổ biến, tuyên truyền, nhân rộng các điển hình, mô hình xây dựng và thực hiện tốt QCDC cơ sở với thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của địa phương, cơ quan, đơn vị.
Đặc biệt là các chương trình, dự án về phát triển kinh tế - xã hội, chính sách đối với người có công, chính sách đối với cán bộ, công chức, người hoạt động không chuyên trách nghỉ việc do dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, chính sách hỗ trợ tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng do dịch Covid-19.
Thực hiện việc xây dựng cơ chế tiếp xúc, đối thoại giữa người đứng đầu chính quyền với người dân, doanh nghiệp (DN); quy định, chế tài xử lý người đứng đầu nếu thực hiện không nghiêm túc. Đồng thời nêu cao tinh thần gương mẫu của người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ, đảng viên trong thực hành dân chủ.
MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội đã bám sát các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện có hiệu quả việc thực hiện QCDC ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đặc biệt trong các vấn đề phát triển kinh tế - xã hội, đời sống nhân dân các địa phương trong việc xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở, cụ thể hóa Kế hoạch số 68 của BCĐ tỉnh về xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở năm 2022.
Cùng với tham gia tiếp công dân tại Trụ sở tiếp công dân của tỉnh vào ngày 15 hằng tháng theo quy định, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã tăng cường kiểm tra giám sát, phản biện xã hội đối với các dự thảo chính sách, pháp luật về việc thực hiện QCDC ở cơ sở, nhất là vấn đề có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích của nhân dân.
Phối hợp với Sở Tư pháp hướng dẫn củng cố, kiện toàn mạng lưới tổ hòa giải, đội ngũ hòa giải viên cơ sở và hiện toàn tỉnh có 1.389 tổ hòa giải với 8.500 thành viên và trong 6 tháng đầu năm đã tiến hành hòa giải 1.020 vụ việc, hòa giải thành 879 vụ việc, đạt 86%.
Phát huy vai trò của BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở, BCĐ cấp tỉnh đã tích cực tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo triển khai nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng và pháp luật của Nhà nước về thực hiện QCDC ở cơ sở gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của tỉnh.
Đồng thời, ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn việc xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở cụ thể, chi tiết gắn với trách nhiệm của từng ngành thành viên như: xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện QCDC ở cơ sở năm 2022; thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các nội dung theo Chương trình số 16 của BCĐ Trung ương về thực hiện QCDC ở cơ sở năm 2022; Kế hoạch số 17 của BCĐ Trung ương về kiểm tra việc thực hiện QCDC ở cơ sở.
Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị liên quan, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội của tỉnh trong công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các văn bản của tỉnh về xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở; phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí của địa phương truyền tải các nội dung về xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở tới đông đảo nhân dân. Đồng thời, động viên, tôn vinh, giới thiệu các tập thể, cá nhân điển hình trong xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở trên địa bàn toàn tỉnh.
Đồng chí Hoàng Thị Vĩnh - Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy tham quan mô hình sản xuất tinh dầu quế, tre măng Bát độ của Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp xã Hồng Ca.
Nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở các cấp, BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở tỉnh Yên Bái ban hành Công văn số 414 về việc củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của BCĐ thực hiện QCDC các cấp, các ngành.
Qua đó, các địa phương, cơ quan, đơn vị đã tiến hành rà soát, kiện toàn, bổ sung kịp thời các thành viên khi có biến động; rà soát, sửa đổi quy chế hoạt động, phân công cụ thể cho các thành viên; xây dựng chương trình công tác, kế hoạch kiểm tra năm, thực hiện chế độ giao ban theo quy chế; tích cực tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện dân chủ ở các loại hình, kịp thời giải quyết những vấn đề phức tạp ở cơ sở.
Tiến hành kiểm tra, hướng dẫn tổ chức sơ kết, tổng kết các chỉ thị, nghị quyết, quy định của Trung ương và của tỉnh về thực hiện QCDC ở cơ sở. Các cơ quan thành viên của BCĐ đã chủ động trong công tác hướng dẫn, chỉ đạo việc xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở như: đôn đốc các đơn vị, DN trong tỉnh xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện QCDC, quy chế đối thoại định kỳ tại nơi làm việc.
BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở trong các cơ quan, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở được củng cố, kiện toàn và phân công nhiệm vụ cho từng thành viên; ban hành kế hoạch thực hiện QCDC ở cơ sở gắn với triển khai việc phát huy vai trò của cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, "tự diễn biến”, "tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Các cấp ủy, BCĐ thực hiện QCDC ở cơ sở thường xuyên tham mưu, đề xuất cho lãnh đạo cơ quan, đơn vị, DN quan tâm thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Chỉ đạo phát huy tốt dân chủ trong việc tổ chức đại hội của các đoàn thể chính trị - xã hội, quan tâm tổ chức tập huấn và cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn về công tác dân vận, thực hiện QCDC ở cơ sở.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền, sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, việc triển khai và tổ chức thực hiện QCDC tại xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã góp phần khắc phục tình trạng quan liêu, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tạo được sự đồng thuận và xây dựng, củng cố mối quan hệ vững chắc giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Cấp ủy, chính quyền các cấp đã tổ chức quán triệt, triển khai sâu rộng các nội dung về thực hiện dân chủ đến cán bộ, đảng viên và nhân dân với nhiều hình thức phong phú, đạt hiệu quả cao.
Các đơn vị đã cụ thể hóa các văn bản thực hiện dân chủ ở cơ sở thành quy chế, quy định của địa phương, thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế, lồng ghép tuyên truyền tại các cuộc họp thôn; các buổi sinh hoạt chi hội của các tổ chức, đoàn thể, thông qua hệ thống loa truyền thanh, công khai ở nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng…
Việc thực hiện dân chủ trong các cơ quan hành chính Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị địa phương có nhiều chuyển biến tích cực, tạo được không khí dân chủ, tăng cường đoàn kết nội bộ và nâng cao vai trò làm chủ, phát huy tinh thần sáng tạo, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị trong sạch vững mạnh.
Thực hiện tốt QCDC cơ sở tại nơi làm việc với phương châm thiết thực, hiệu quả, các DN đã quan tâm thực hiện 7 nội dung người sử dụng lao động phải công khai, 4 nội dung người lao động được tham gia ý kiến, 5 nội dung người lao động được quyết định, 6 nội dung người lao động được kiểm tra, giám sát; người sử dụng lao động đã nhận thức và hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc thực hiện QCDC ở cơ sở...
Từng bước thực hiện tốt việc công khai kế hoạch sản xuất, kinh doanh và tình hình thực hiện kế hoạch sản xuất, kinh doanh của DN; các nội quy, quy chế, quy định của doanh nghiệp; thỏa ước lao động tập thể; việc trích lập và sử dụng quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi và các quỹ do người lao động đóng góp. Theo đó, số lao động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đạt trên 90%.
6 tháng đầu năm đã có 115 DN có tổ chức công đoàn cơ sở phối hợp với lãnh đạo DN tổ chức hội nghị người lao động lồng ghép với hội nghị triển khai nhiệm vụ; 210 DN tổ chức đối thoại với người lao động.
Thông qua đó, người sử dụng lao động và người lao động đã chia sẻ và giải quyết được những khó khăn, vướng mắc tại DN, tạo sự đồng thuận, đoàn kết tại đơn vị. Kết quả thực hiện QCDC ở cơ sở của tỉnh đã tác động tích cực tới việc tổ chức các phong trào thi đua yêu nước ở địa phương, nhất là các phong trào thi đua lao động giỏi, lao động sáng tạo, thi đua phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới, góp phần xây dựng tỉnh theo hướng "Xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”, trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng trung du và miền núi phía Bắc.
Hoàng Thị Vĩnh - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Ban Dân vận Tỉnh ủy
