Cách đây 65 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam và thực hiện Chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 22/12/1944, tại khu rừng Trần Hưng Đạo (tỉnh Cao Bằng), Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, tiền thân của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam ngày nay được thành lập với 34 chiến sỹ. Mặc dù trang bị còn rất thô sơ, song với tinh thần quyết chiến, quyết thắng, thực hiện Chỉ thị của Bác "Trong một tháng phải có hoạt động, trận đầu nhất định phải thắng", ngày 25/12/1944, ta tiến công đồn Phai Khắt; ngày 26/12/1944, tiến công đồn Nà Ngần. Hai trận đầu thắng lợi giòn giã, mở đầu cho truyền thống quyết chiến, quyết thắng của quân đội ta. Từ đó, LLVT ta phát triển mạnh mẽ, càng đánh càng thắng, đã làm nòng cốt cho cuộc Tổng khởi nghĩa tháng 8 năm 1945 thành công, ra đời Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á.

Cùng với sự ra đời và lớn mạnh của QĐND Việt Nam, ngày 14/6/1945, tại Chiến khu Vần - Hiền Lương, Đội du kích Âu Cơ (tiền thân của bộ đội địa phương tỉnh) được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Ban cán sự Đảng Phú - Yên, đội du kích đã tổ chức nhiều trận đánh giành thắng lợi liên tiếp, thanh thế ngày càng lớn mạnh. Ngày 06/7/1945, các mũi tiến công của LLVT tỉnh hội quân tại Ba Khe (xã Cát Thịnh, huyện Văn Chấn) vào giải phóng Nghĩa Lộ. ủy ban lâm thời châu Văn Chấn được thành lập. Đây là chính quyền cấp huyện đầu tiên của cả vùng Tây Bắc, mở đầu cho Tổng khởi nghĩa tháng 8 năm 1945 giành chính quyền cách mạng trong toàn tỉnh.

Từ đó ngày 6/7 hàng năm được chọn là ngày truyền thống của LLVT tỉnh Yên Bái. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, LLVT Yên Bái đã phối hợp và tổ chức gần 200 trận đánh tiêu diệt và bắt sống 10 ngàn tên địch, bắn cháy 2 máy bay; cùng với nhân dân các dân tộc trong tỉnh huy động đóng góp 3,6 triệu lượt ngày công phục vụ cho chiến dịch, mua 92 triệu đồng công phiếu kháng chiến, mở 200 km đường ô tô bảo đảm giao thông thông suốt trên con đường huyết mạch Yên Bái - Sơn La, nối liền căn cứ Việt Bắc với mặt trận Tây Bắc; động viên hơn 3.000 thanh niên lên đường tòng quân giết giặc, đồng thời xây dựng Yên Bái trở thành tỉnh vừa là tiền tuyến vừa là hậu phương chiến lược vững chắc, cùng với nhân dân cả nước làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước hào hùng của dân tộc, LLVT cùng nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã phối hợp với lực lượng chủ lực bắn rơi 115 máy bay Mỹ, bắt gọn 8 toán biệt kích, tiêu diệt, bắt sống 42 tên triệt phá hàng chục tổ chức phản động, bắt hàng trăm tên gián điệp, đồng thời cùng với nhân dân đẩy mạnh sản xuất, phát triển kinh tế cung cấp sức người, sức của cho tiền tuyến; động viên 24.631 thanh niên lên đường nhập ngũ chiến đấu trên các chiến trường, huy động 3.277 dân công với 589.860 ngày công phục vụ chiến trường Lào, góp phần thực hiện thắng lợi nghĩa vụ quốc tế vẻ vang; tiễn đưa các Tiểu đoàn Yên Ninh 1, 2, 3, 4; Tiểu đoàn 118 pháo cao xạ, Đại đội 105 bổ sung lực lượng, chiến đấu trên các chiến trường miền Nam; huy động trên 6 triệu ngày công đào hầm hào, công sự bảo đảm giao thông vận tải, phá gỡ hàng vạn quả bom mìn các loại, góp phần cùng với quân, dân cả nước giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc và CNXH, LLVT tỉnh vừa huấn luyện sẵn sàng chiến đấu vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế, cùng với nhân dân khắc phục hậu quả nặng nề của cuộc chiến tranh..., xây dựng tuyến phòng thủ, đồng thời củng cố xây dựng LLVT, bán vũ trang của địa phương, xây dựng các cụm chiến đấu trong pháo đài quân sự huyện, thị và cùng với lực lượng bộ đội chủ lực xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân, bảo vệ vững chắc KVPT các cấp.

Thời kỳ đổi mới, LLVT tỉnh Yên Bái luôn được chăm lo xây dựng vững mạnh về chính trị - tư tưởng và tổ chức. Chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu ngày càng được nâng lên, luôn là lực lượng nòng cốt cùng toàn dân phát triển kinh tế - xã hội, củng cố QP - AN vững mạnh. Nổi bật là đã làm tốt công tác tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành tốt nhiệm vụ QP - QS địa phương; tổ chức xây dựng lực lượng, huấn luyện, luyện tập, diễn tập đạt kết quả xuất sắc; làm tốt công tác dân vận, xây dung cơ sở chính trị, tham gia phát triển kinh tế gắn với củng cố, tăng cường tiềm lực cho QP - AN ở địa phương và luôn là lực lượng nòng cốt, xung kích trong phòng chống và khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ xảy ra trên địa bàn...Với những thành tích xuất sắc, Đảng bộ, nhân dân các dân tộc và LLVT tỉnh vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quí “Anh hùng LLVT nhân dân” cho 31 tập thể và truy tặng cho 4 cá nhân; phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động” cho 7 tập thể và 6 cá nhân; 82 bà mẹ được phong tặng và truy tặng danh hiệu “Mẹ Việt Nam anh hùng”; 371 tập thể, cá nhân được tặng thưởng Huân chương Lao động; 68.000 cá nhân được tặng Huân, Huy chương Kháng chiến; Huân chương Chiến công và hàng trăm đơn vị được tặng cờ thưởng luân lưu của Chính phủ - Bộ Quốc phòng  và Quân khu 2.

Phát huy những thành tích đã đạt được, trong thời gian tới, LLVT tỉnh cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm:

Một là, làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, quán triệt tình hình nhiệm vụ, nâng cao giác ngộ chính trị, giác ngộ về mục tiêu lý tưởng chiến đấu, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng cho cán bộ, chiến sỹ LLVT tỉnh, bảo đảm cho LLVT tỉnh luôn vững vàng, không những giỏi trên mặt trận đấu tranh vũ trang mà còn phải giỏi trên mặt trận đấu tranh chính trị - tư tưởng; tích cực tự giác, chủ động sáng tạo trong mọi hoàn cảnh, sẵn sàng nhận và quyết tâm thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Hai là, tăng cường và giữ vững sự lãnh đạo của Đảng trong LLVT, thực hiện nghiêm nguyên tắc lãnh đạo của Đảng; xây dựng các tổ chức Đảng, tổ chức chỉ huy có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao đảm bảo ngang tầm với nhiệm vụ. Thực hiện có hiệu quả cuộc vân động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh"; tiếp tục đổi mới phương pháp tác phong công tác; thực hành tiết kiệm chống lãng phí.

Ba là, tiếp tục xây dựng củng cố nâng cao chất lượng tổng hợp của LLVT tỉnh, nâng cao chất lượng bộ đội thường trực; thực hiện tốt việc luân chuyển và từng bước tiêu chuẩn hoá đội ngũ cán bộ các cấp; chăm lo bồi dưỡng nâng cao trình độ khả năng làm tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền các cấp về thực hiện nhiệm vụ QS - QP ở địa phương. Tập trung nâng cao chất lượng hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, luyện tập, diễn tập sát thực tế; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trên địa bàn tích cực đấu tranh phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội.

Bốn là, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Đẩy mạnh việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; phát huy dân chủ kỷ luật, tăng cường pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, đấu tranh chống quan điểm tư tưởng sai trái; xây dựng cơ quan, đơn vị có môi trường văn hoá trong sạch lành mạnh.

Năm là, tích cực tăng gia lao động sản xuất, kết hợp giữa phát triển kinh tế - xã hội với củng cố tăng cường tiềm lực QP - AN, từng bước nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho LLVT tỉnh; phát huy vai trò nòng cốt xung kích thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị; tích cực tham gia và thực hiện có hiệu quả công tác vận động quần chúng và thực hiện chính sách hậu phương quân đội, xây dựng củng cố tình đoàn kết gắn bó máu thịt quân - dân, giữ vững niềm tin yêu của đồng bào các dân tộc trong tỉnh.

Phát huy truyền thống 65 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của QĐND Việt Nam anh hùng, truyền thống đơn vị, địa phương anh hùng; phấn khởi, tự hào trước sự lớn mạnh trưởng thành của LLVT tỉnh gắn liền với từng giai đoạn cách mạng, khẳng định rõ vị trí, vai trò là lực lượng nòng cốt trong đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, làm tròn chức năng là đội quân chiến đấu, đội quân công tác và lao động sản xuất, là tiền đề quan trọng để LLVT tỉnh Yên Bái tiếp tục thi đua, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Nguyễn Văn Kỳ - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh.