Ngày 16.12.1964 Chính phủ ra Quyết định thành lập huyện Văn Yên, ngày 1/3/1965 Đảng bộ, chính quyền huyện chính thức đi vào hoạt động. Khi mới thành lập, huyện Văn Yên có 22.000 dân, trong đó có hơn 10.000 dân từ vùng hồ Thác Bà lên xây dựng quê hương mới nhường đất cho Nhà nước xây dựng Nhà máy thủy điện Thác Bà - công trình đầu tiên của thủy điện Việt Nam. Khi ấy toàn huyện chỉ có 1500 ha ruộng, 496 ha quế, 72 ha chè, 92 ha mía, Đảng bộ huyện chỉ có 25 tổ chức cơ sở với 673 đảng viên. Đó là những nhân tố quý báu ban đầu để huyện định hình phương hướng sản xuất với ba vùng kinh tế đó là: vùng lúa, vùng quế, vùng cây ăn quả và vùng cây công nghiệp. Về văn hóa xã hội cả huyện mới có 1 trường cấp hai, một nửa số xã trong huyện có trường cấp một với 2.000 học sinh. 

Nông dân Văn Yên đang hình thành và xây dựng cánh đồng 120 - 140 triệu đồng/ha

Văn Yên hôm nay đã mang trên mình một diện mạo mới, khang trang hơn, vững mạnh hơn. Từ một nền kinh tế tự cung, tự túc là chủ yếu, đến nay đã có sự phát triển đồng bộ cả về nông – lâm nghiệp; công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ được thể hiện rõ nét qua các thời kỳ. Giai đoạn 1996 – 2000, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 8,9%; đến năm 2009 tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 12,9%; thu nhập bình quân đầu người đạt 10 triệu đồng/người/năm. Lương thực bình quân đầu người đạt 338,8 kg/người. Tổng sản lượng lương thực đạt 40,136 ngàn tấn. Tổng thu ngân sách trên địa bàn đạt 22 tỷ 551 triệu đồng. Trong năm 2009, huyện đã tạo việc làm mới cho 2.687 lao động, góp phần tích cực vào công tác xoá đói giảm nghèo; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 15,9%.

Khi mới thành lập huyện, toàn huyện mới chỉ có 8 xã có cửa hàng, cung ứng hàng  hóa thiết yếu phục vụ đời sống của nhân dân. Đến nay, Văn Yên đang từng bước hình thành các khu trung tâm thương mại, dịch vụ tập trung, có nhiều cửa hàng bán theo phương thức tự chọn với quy mô lớn, chất lượng đảm bảo. Các chợ đầu mối, chợ nông thôn, trung tâm cụm xã được xây dựng tạo thị trường giao lưu hàng hóa thông suốt, đảm bảo cung ứng kịp thời các mặt hàng phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân.

Cây quế đã mang lại nguồn thu nhập lớn và làm giàu cho nhiều người dân Văn Yên

Với phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm, chỉ tính trong 10 năm trở lại đây, toàn huyện đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng để mở mới và nâng cấp các tuyến đường từ trung tâm huyện đến xã. Đến nay, 27/27 xã, thị trấn có đường ôtô đến trung tâm xã; đường liên thôn đạt tiêu chuẩn cấp B là 486,3 km. Các tuyến đường Yên Bái - Khe Sang, Mậu A - Nà Hẩu, Trái Hút - Phong Dụ, đặc biệt là cầu Mậu A, một trong những cây cầu nối đôi bờ sông Hồng được mở ra, tạo điều kiện cho việc phát triển kinh tế - xã hội của huyện. Các Chương trình 134, 135, các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình kiên cố hoá trường học, cứng hoá kênh mương nội đồng và đường giao thông nông thôn, chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc đặc biệt khó khăn... đã phát huy hiệu quả đầu tư, mang lại diện mạo mới trên mảnh đất anh hùng.

Nhiều tuyến đường giao thông nông thôn đã được đầu tư, nâng cấp, tạo điều kiện cho nhân dân đi lại thuận lợi

Sự nghiệp giáo dục - đào tạo cũng được huyện hết sức quan tâm. Năm học 2009 - 2010 toàn huyện có 84 trường, trong đó có 6 trường đạt chuẩn quốc gia; 27/27 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục Tiểu học và phổ cập Trung học cơ sở.

Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân được huyện Văn Yên hết sức chú trọng 

Sau bao nhiều năm củng cố, 27 xã, thị trấn của huyện Văn Yên đã có trạm y tế, đủ cán bộ. Năm 2009, duy trì và xây dựng 3 xã đạt chuẩn quốc gia về y tế, nâng tổng số xã đạt chuẩn y tế toàn huyện lên 22 xã. Triển khai thực hiện tốt các chương trình quốc gia về y tế, dân số, kế hoạch hóa gia đình, bảo vệ chăm sóc trẻ em, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng còn 22,5%. Đảm bảo duy trì công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám chữa bệnh cho nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện.

Với những thành tích đã đạt được trong kháng chiến chống ngoại xâm cũng như trong sự nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc huyện Văn Yên đã vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang” và “Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới”. Nhiều tập thể, cá nhân được tặng thưởng huân, huy chương, bằng khen, giấy khen các cấp. Những thành tích đó càng khẳng định những đóng góp to lớn của Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân huyện Văn Yên cho sự nghiệp cách mạng của Đảng. 

YBĐT