Sau phát biểu khai mạc Quốc hội của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng sáng 20.10, các đại biểu đã nghe Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, thay mặt Chính phủ báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội 2011, kế hoạch phát triển giai đoạn 2011 - 2015 và riêng cho năm 2012.

Đánh giá về tình hình kinh tế 2011 với nhiều khó khăn, Chính phủ cho rằng điểm nổi bật là những bất ổn đầu năm đã chuyển biến theo hướng tích cực trong những tháng cuối. An sinh xã hội được đảm bảo, nhất là ở vùng nông thôn. Tuy vậy, cơ quan điều hành cho rằng những kết quả đạt được chỉ là bước đầu, chưa đảm bảo tính ổn định, bền vững, nhất là trong điều kiện kinh tế thế giới còn nhiều phức tạp.

Bước sang năm 2012, Chính phủ xác định mục tiêu trọng tâm vẫn sẽ là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, gắn với tái cơ cấu nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng. Do vậy, cơ quan điều hành cho rằng khẳng định quyết tâm kiểm soát lạm phát ở mức một con số (9 tháng đầu năm 2011, chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 16,63%), GDP 6 - 6,5% (ưu tiên hơn cho phương án 6%), nhập siêu khoảng 11,5 - 12%, bội chi ngân sách khoảng 4,8% GDP và sẽ giảm dần trong những năm sau. Theo kế hoạch, dự kiến nợ công đến cuối năm 2011 khoảng 54,6% GDP, 2012 là 58,4% và đến 2015 là 60-65% GDP.

Cũng trong năm 2012, Chính phủ nhấn mạnh nhiệm vụ hàng đầu là tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát động phong trào tiết kiệm trong toàn xã hội (cả sản xuất và tiêu dùng) để giảm dần chênh lệch giữa tiết kiệm và đầu tư. Song song với đầu tư cho nông nghiệp - nông thôn, cơ quan điều hành cũng cho biết sẽ triển khai nhiều biện pháp nhằm tăng cường khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, giữ lãi suất ở mức hợp lý…

Một nguyên tắc quan trọng khác cũng được Chính phủ đề cập trong kế hoạch điều hành lần này là phối hợp hài hòa giữa chính sách tiền tệ và tài khóa để kiềm chế lạm phát, ổn định giá trị sức mua của tiền đồng, tăng dần dự trữ ngoại hối… Việc điều hành giá cũng được nhắc đến với chủ trương sát với thị trường nhưng cần có lộ trình, tránh dồn dập, tạo ra cú sốc về tâm lý.

Riêng với nhiệm vụ tái cơ cấu nền kinh tế, Chính phủ xác định 3 khu vực trọng tâm là đầu tư công, doanh nghiệp Nhà nước (tập trung vào các Tập đoàn, Tống công ty) và hệ thống tài chính (tập trung vào ngân hàng).

Về đầu tư, Chính phủ dự kiến tiếp tục thực hiện tinh thần của Nghị quyết 11 về cắt giảm đầu tư công, kiên quyết tập trung vốn cho các công trình dự án cấp thiết, sớm hoàn thành, nhanh đưa vào sử dụng để phát huy hiệu quả. Đối với các dự án đang được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước, vốn trái phiếu chính phủ nhưng không có nguồn để bố trí tiếp thì chuyển sang các hình thức đầu tư khác hoặc phải tạm đình chỉ.

Với khu vực doanh nghiệp Nhà nước, Thủ tướng khẳng định cần đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa và sắp xếp lại, rà soát đánh giá toàn diện hiệu quả hoạt động của các Tập đoàn, Tổng công ty. Các doanh nghiệp này sẽ chỉ tập trung vào những ngành nghề kinh doanh chính, kiên quyết thoái vốn tại các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần chi phối

Chính phủ cũng sẽ có phương án sắp xếp kiện toàn các doanh nghiệp thua lỗ. Đổi mới mô hình tổ chức và quản trị tại các doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ 100% vốn, hoàn thiện cơ chế đại diện vốn. Các doanh nghiệp Nhà nước cũng sẽ phải tiến hành công khai kết quả kinh doanh và được đặt trong môi trường cạnh tranh bình đẳng với các thành phần kinh tế khác. Chính phủ cũng sẽ có cơ chế, chính sách để thúc đẩy tái cơ cấu khu vực doanh nghiệp dân doanh.

Đối với ngân hàng, Chính phủ chủ trương tái cấu trúc theo hướng tăng hợp lý về quy mô, giảm nhanh số lượng các ngân hàng và tổ chức tín dụng yếu kém, nâng cao chất lượng tín dụng và phát triển các dịch vụ ngân hàng. Cơ quan điều hành cũng sẽ có cơ chế để những ngân hàng có điều kiện phát triển, mở rộng phạm vi hoạt động, đủ sức cạnh tranh trong nước và quốc tế.

Các tổ chức tín dụng hoạt động cũng cần kiểm soát chặt chẽ nợ xấu, bảo đảm thanh khoản và an toàn hệ thống ngân hàng thương mại. Chính phủ kiên quyết khắc phục tình trạng đô la hóa, thiết lập trật tự kỷ cương trong việc sử dụng ngoại tệ, nâng giá trị đồng Việt Nam. Về lâu dài, cơ quan quản lý sẽ từng bước giảm tỷ lệ cung cấp vốn cho đầu tư phát triển từ hệ thống ngân hàng thương mại, tăng tỷ trọng huy động vốn từ thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp.

Về kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 2011 - 2015, bất chấp những khó khăn trước mắt, Chính phủ dự kiến vẫn đặt mục tiêu tăng GDP khoảng 6,5 - 7%. Tuy thấp hơn mục tiêu mà Đại hội XI của Đảng đề ra (7-7,5%) nhưng so với 2 phương án trình Thường vụ Quốc hội đầu tháng 10, cơ quan điều hành vẫn kiên định chọn mục tiêu cao hơn.

Với mục tiêu tổng quát là phát triển kinh tế nhanh, bền vững, gắn với mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế, bảo đảm phúc lợi và an sinh xã hội, theo tính toán của Chính phủ, đến năm 2015, quy mô GDP của Việt Nam theo giá thực tế sẽ đạt 4,5 - 4,6 triệu tỷ đồng (180 - 184 tỷ USD), tương đương 49 - 50 triệu đồng cho mỗi người dân trong một năm.

Để thực hiện mục tiêu này, 3 nhiệm vụ hàng đầu được Chính phủ đề ra là kiềm chế lạm phát - ổn định kinh tế vĩ mô, tái cơ cấu và phát triển các lĩnh vực của nền kinh tế (theo hướng hiện đại hóa nông - lâm - ngư nghiệp và công nghiệp). Cùng với đó là nâng cao chất lượng giáo dục, phát triển văn hóa, bảo vệ môi trường, tăng cường tiềm lực quốc phòng…

(Theo VnExpress)