Mùa xuân năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, mở ra một trang sử mới cho lịch sử cách mạng Việt Nam, tác động mạnh mẽ đến phong trào yêu nước của nhân dân các dân tộc huyện Lục Yên.

Cuối tháng 4/1945, đội công tác Việt Nam giải phóng quân đến xã Cổ Văn (Mường Lai) để xây dựng cơ sở, thu hút các tầng lớp nhân dân vào Hội Cứu quốc. Phạm vi hoạt động và ảnh hưởng của Việt Minh từ căn cứ Mường Lai lan rộng nhanh chóng.

Ngày 4/12/1946, tại nhà bà Năm Công, phố Lục Yên tổ chức hội nghị Đảng và lần đầu làm lễ kết nạp đảng viên mới của huyện.

Ngày 22/4/1947, Tỉnh ủy Yên Bái ra nghị quyết thành lập Ban Huyện ủy Lục Yên gồm 3 đồng chí do đồng chí Nguyễn Hữu Minh làm Bí thư và tháng 12/1948 tổ chức Đại hội lần thứ nhất, kiện toàn từ Ban Thường vụ đến các cơ quan trong huyện.

Ngay sau khi được thành lập, Đảng bộ huyện Lục Yên đã phát huy ý chí tự lực tự cường, truyền thống anh dũng, sáng tạo, tập hợp đoàn kết và lãnh đạo nhân dân phối hợp với lực lượng vũ trang xây dựng cơ sở cách mạng, xây dựng vùng tự do thành hậu phương kháng chiến, cùng cả nước đứng lên kháng chiến chống thực dân Pháp và thực hiện đường lối kháng chiến Toàn dân, toàn diện, trường kỳ, tự lực cánh sinh kết hợp vừa kháng chiến vừa kiến quốc, xây dựng hậu phương.

Trải qua 9 năm trường kỳ kháng chiến, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện Lục Yên đã hoàn thành nhiệm vụ vừa kháng chiến vừa kiến quốc, giành được những thành tựu quan trọng, góp phần giải phóng quê hương. Qua thực tiễn, Đảng bộ đã trưởng thành một bước, xứng đáng là hạt nhân lãnh đạo phong trào cách mạng ở địa phương.

Hòa bình lập lại, Lục Yên bắt tay khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra những chuyển biến cơ bản. Thắng lợi đó khẳng định ý chí tự lực tự cường, lao động cần cù, sáng tạo, vượt qua mọi gian khổ của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc Lục Yên.

Tiếp nối truyền thống anh hùng, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Lục Yên cùng cả nước bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Với tinh thần Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, quân và dân địa phương vừa sản xuất vừa chiến đấu, sẵn sàng chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam.

Nhiều người con của quê hương Lục Yên đã hy sinh anh dũng vì độc lập, tự do của Tổ quốc, góp phần làm nên đại thắng mùa xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, cả nước cùng đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Trong sự nghiệp kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, huyện Lục Yên đã đóng góp 33.258 tấn lương thực, 2.084 tấn thực phẩm, 1.281 con trâu thịt, 3.500 con lợn thịt; 4,3 triệu ngày công phục vụ chiến trường, 13.580 thanh niên xung phong tòng quân, lên đường nhập ngũ và 831 người đã hy sinh, có 532 thương bệnh binh.

Trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới, Lục Yên đã có những đóng góp không nhỏ về sức người sức của. Một tháng xảy ra chiến sự, Lục Yên đã gửi ra chiến trường 2 tiểu đoàn quân chủ lực 820 cán bộ, chiến sỹ, 700 dân công hỏa tuyến, 2.008 tấn lương thực, 53 tấn thực phẩm, 51 con trâu thịt, 111 triệu đồng, huy động hàng ngàn ngày công đào đắp công sự, góp phần bảo vệ vững chắc biên giới Tổ quốc.

Thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Lục Yên đã luôn đổi mới cách nghĩ, cách làm, tự lực, tự cường, năng động, sáng tạo trong việc cụ thể hóa đường lối đổi mới của Đảng vào thực tiễn địa phương cũng như khai thác tiềm năng, thế mạnh sẵn có, huy động mọi nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh, giữ vững quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội.

Sau 25 năm thực hiện đường lối đổi mới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong huyện đã nêu cao tinh thần đoàn kết, phát huy truyền thống anh hùng, phấn đấu vươn lên, đạt được những thành tựu quan trọng và khá toàn diện.

Từ một Ban Huyện ủy lúc đầu chỉ có 3 đảng viên, đến nay, sau 65 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng bộ đã phát triển thành 64 tổ chức cơ sở Đảng với 4.806 đảng viên. Đặc biệt, từ năm 2008 đến nay, Đảng bộ huyện đã hoàn thành Đề án xóa thôn, bản trắng chi bộ trước thời gian.

Hàng năm, số tổ chức cơ sở Đảng đạt danh hiệu trong sạch, vững mạnh đạt trên 80%; đảng viên đủ tư cách, hoàn thành tốt nhiệm vụ đạt 87%; mỗi năm kết nạp trên 250 đảng viên mới.

65 năm qua, huyện Lục Yên đã được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: - Năm 2000: Được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp”. - Năm 2007: Được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới”; xã Mường Lai được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp”. - Năm 2002: Được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba. - 3 lần vinh dự nhận cờ thi đua của Chính phủ; có 8 bà mẹ được phong tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”.

Trong công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị có những đổi mới về phương thức lãnh đạo, Đảng bộ đã nghiêm túc triển khai thực hiện nghị quyết Đảng các cấp, vận dụng sáng tạo nghị quyết vào điều kiện thực tế của địa phương; xây dựng, củng cố tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; phát huy dân chủ, tăng cường kỷ cương, củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Đồng thời đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng; đổi mới nội dung, phương thức vận động, tập hợp quần chúng; tiếp tục thực hiện Đề án nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Yên Bái; thực hiện tốt công tác điều động, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ và giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ theo đúng quy định.

Chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên ngày càng được nâng lên, đến nay có 13,3% số cán bộ, đảng viên có trình độ cao đẳng, đại học; 57,4% có trình độ lý luận từ sơ cấp trở lên, trong đó 48 đồng chí có trình độ cao cấp lý luận chính trị. Đảng bộ chú trọng công tác phát triển Đảng, nhất là ở những thôn, bản khó khăn, ít đảng viên nhằm đảm bảo tính bền vững của các chi bộ thôn, bản.

Đảng bộ cũng nghiêm túc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay; chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện có trọng tâm, trọng điểm theo chương trình đề ra và xử lý kịp thời những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên, nhân dân quan tâm; thực hiện đúng trình tự, thủ tục quy định, bảo đảm khách quan, công tâm; kết luận kiểm tra, giám sát được thực hiện nghiêm túc, đạt hiệu quả thiết thực, góp phần hạn chế các vi phạm của cán bộ, đảng viên và tổ chức cơ sở Đảng.

Lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, từ một nền kinh tế nghèo nàn, tự cung tự cấp, sản xuất nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp hầu như không có gì, tiểu thủ công nghiệp nhỏ bé cùng với giáo dục, y tế, văn hóa phát triển chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn thì đến nay, nền kinh tế của Lục Yên phát triển khá cao và bền vững, phát huy mọi tiềm năng và thu hút các nguồn lực trong quá trình phát triển kinh tế.

Cơ cấu kinh tế từng bước chuyển dịch theo hướng tích cực, nâng tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại, giảm tỷ trọng ngành nông - lâm nghiệp; đẩy mạnh phát triển chăn nuôi, tăng cường xây dựng các mô hình kinh tế trang trại theo quy mô hộ gia đình, nâng cao tỷ trọng chăn nuôi trong sản xuất nông nghiệp. 

Lục Yên từng bước triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 - 2020; chú trọng phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp theo hướng hiện đại; ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất, khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh của địa phương; tập trung phát triển các cụm công nghiệp chế biến sâu; chú trọng công tác đào tạo nghề, nâng cao trình độ cho người lao động; thực hiện đồng bộ các giải pháp xóa đói giảm nghèo, các chính sách an sinh xã hội.

Đến nay, tình hình kinh tế địa phương được duy trì, phát triển ổn định, tốc độ tăng trưởng đạt 16,7%. Diện tích, sản lượng lương thực có hạt hàng năm đều vượt chỉ tiêu nghị quyết; các mô hình chăn nuôi trang trại quy mô lớn tiếp tục được xây dựng và nhân rộng, đem lại hiệu quả kinh tế.

Sản xuất công nghiệp được quan tâm chú trọng, giá trị sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp vượt chỉ tiêu nghị quyết; thu nhập bình quân đầu người đạt 10,92 triệu đồng/năm; thu ngân sách trên địa bàn trong 5 năm qua đạt 113,244 tỷ đồng, vượt 23% chỉ tiêu nghị quyết đề ra.

Lĩnh vực văn hóa - xã hội trên địa bàn có nhiều chuyển biến tích cực. Hiện Lục Yên duy trì và nâng cao chất lượng làng, bản, tổ dân phố văn hóa; chống mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập giáo dục trung học cơ sở ở 24/24 xã, thị trấn; có 16 trường học đạt chuẩn quốc gia. Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được quan tâm. Toàn huyện có 22/24 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế; 298/298 thôn, bản, tổ dân phố có đủ cán bộ y tế cơ sở; 10/24 xã, thị trấn có bác sỹ tại các trạm y tế.

Huyện đã giải quyết tốt công tác lao động, việc làm và thực hiện các chính sách xã hội, quan tâm đến các đối tượng chính sách và người có công; xây dựng và triển khai có hiệu quả Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn giai đoạn 2011 - 2015. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn bảo đảm ổn định, quốc phòng - an ninh được giữ vững.

Tại Đại hội Đảng bộ huyện Lục Yên lần thứ XX đã xác định phương hướng, mục tiêu giai đoạn 2010 - 2015 là: Phát huy truyền thống anh hùng, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; tập trung huy động mọi nguồn lực, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện sự nghiệp đổi mới; xây dựng nền kinh tế của huyện phát triển toàn diện, hiệu quả và bền vững.

Trong đó xác định sản xuất nông, lâm nghiệp là mặt trận hàng đầu, công nghiệp là khâu đột phá; đầu tư phát triển đồng bộ cơ sở vật chất kỹ thuật, kết cấu hạ tầng nông thôn; chú trọng đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao, thực hiện tốt các chính sách xã hội; cải thiện rõ rệt đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần cho nhân dân; phát triển kinh tế - xã hội gắn liền với củng cố quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội, tạo tiền đề vững chắc đưa Lục Yên trở thành huyện phát triển toàn diện.

Để thực hiện thắng lợi các phương hướng, mục tiêu đó và các phong trào thi đua yêu nước, nhiệm vụ chính trị năm 2012, huyện Lục Yên đưa ra các nhiệm vụ trọng tâm như sau: 

Một là: Tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, phát triển bền vững và bảo vệ môi trường; nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Hai là: Phát triển văn hóa - xã hội theo hướng chất lượng và bền vững; tiếp tục đẩy mạnh phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo; đổi mới toàn diện, tạo sự chuyển biến đồng bộ, vững chắc về quy mô và chất lượng ở tất cả các cấp học, ngành học, xây dựng nền giáo dục chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục trung học cơ sở và đẩy mạnh việc xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia; thực hiện thành công Đề án phổ cập mầm non cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi đảm bảo đúng lộ trình đề ra; không ngừng nâng cao chất lượng và phát triển nguồn nhân lực một cách toàn diện.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, làm tốt công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình, bảo vệ và chăm sóc bà mẹ, trẻ em; củng cố, hoàn thiện hệ thống y tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng và đa dạng về bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của nhân dân; bảo đảm để mọi người dân được cung cấp dịch vụ y tế cơ bản, có điều kiện tiếp cận và sử dụng các dịch vụ y tế chất lượng cao.

Đồng thời quan tâm chăm lo, phát triển mạnh mẽ và nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, thông tin tuyên truyền; tiếp tục thực hiện có hiệu quả cuộc vận động Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và Nghị quyết số 08 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020 để nâng cao mức hưởng thụ văn hóa, làm phong phú hơn đời sống tinh thần cho nhân dân; chăm lo giải quyết việc làm, giảm nghèo và thực hiện tốt các chính sách xã hội, đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững gắn với tiến bộ, công bằng và an sinh xã hội, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân các dân tộc trong toàn huyện.

Ba là: Tiếp tục tăng cường, củng cố quốc phòng - an ninh: quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới; xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh, toàn diện; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; đẩy mạnh xây dựng khu vực phòng thủ huyện; xây dựng xã, phường, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện; ngăn ngừa, đẩy lùi và làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá, “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

Bốn là: Không ngừng nâng cao năng lực và sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước; giữ vững bản lĩnh chính trị, kiên định mục tiêu lý tưởng của Đảng, chấp hành nghiêm túc, sáng tạo đường lối đổi mới, nâng cao ý chí, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong huyện; không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị.

Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", xác định đây là nhiệm vụ lâu dài, thường xuyên, thiết thân hàng ngày của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong huyện; tích cực đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; kiên quyết đẩy lùi và ngăn chặn tham nhũng, lãng phí, quan liêu và các tiêu cực khác; coi trọng đổi mới nội dung, phương thức vận động, tập hợp quần chúng, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; triển khai có hiệu quả công tác dân vận của hệ thống chính trị các cấp…

Nông Văn Lịnh - Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh Yên Bái, Bí thư Huyện ủy Lục Yên