So với các xã vùng thấp thì Trạm Tấu vẫn còn nhiều việc phải làm nhưng ở một địa phương vùng cao đầy khó khăn này thì đã là cả một thành quả đáng trân trọng và ghi nhận. Cái được lớn nhất, thành công nhất ở Trạm Tấu là đã làm thay đổi cách nghĩ, cách làm từ manh mún, lạc hậu, sang áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất.

Người Mông Trạm Tấu không còn du canh du cư và đã biết chuyển đổi từ gieo cấy một vụ sang làm hai vụ, chuyển từ diện tích trồng lúa nương kém hiệu quả sang trồng ngô đồi theo hướng hàng hóa và thị trường. Không chỉ có vậy, nhiều hộ đồng bào đã biết vay vốn ngân hàng mua trâu, bò chăn nuôi quy mô lớn.

Ngày 16/5/2013, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gửi thư khen Đảng bộ và nhân dân xã Trạm Tấu   Tôi vui mừng được biết Đảng bộ và nhân dân xã Trạm Tấu, huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái đã lập được những thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng phong trào, xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và văn hóa, tinh thần cho đồng bào các dân tộc trong một xã thuộc huyện đặc biệt khó khăn. Những kết quả trên thể hiện sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã với tinh thần đoàn kết, đồng lòng, quyết tâm phấn đấu thoát khỏi nghèo nàn và xóa bỏ các hủ tục lạc hậu để vươn lên. Đây là những kết quả cụ thể, thiết thực thực hiện việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tôi nhiệt liệt biểu dương và khen ngợi các đồng chí đã có nhiều sáng kiến, chủ động, tích cực trong việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW, ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Chúc các đồng chí tiếp tục phát huy thật tốt thành tích của mình, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa!                                                      Chào thân ái!

Tuy nhiên để có được những kết quả như hôm nay, Trạm Tấu cũng trải qua bao biến cố, thăng trầm, nhất là quá trình vận động nhân dân thay đổi từ sản xuất dựa vào kinh nghiệm và phó mặc cho thiên nhiên sang áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đưa các giống lai vào thay thế giống địa phương... Để có được sự thay đổi này, cán bộ huyện, cán bộ, đảng viên trong xã ngày đêm bám bản, rồi xuống từng hộ dân để vận động, đồng thời cùng làm với dân. “Người vùng cao là thế, nhất là người dân tộc Mông, họ chỉ tin vào những gì thực tế nhìn thấy” - Phó chủ tịch UBND xã Mùa A Páo nói.

Trước những thực trạng đó, việc đầu tiên là xã đã vận động nhân dân, đưa  các giống lúa lai, lúa thuần năng suất cao vào gieo cấy. Từ một vài sào rồi đến vài héc-ta và nay là 115ha lúa ruộng nước đã được gieo cấy bằng giống lúa lai Nhị ưu 838, Khang Dân 18, ĐS1. Đây là các loại giống không chỉ cho năng suất cao mà chất lượng gạo ngon, nhất là giống lúa thuần ĐS1. Không dừng lại ở đó, bà con còn tuân thủ nghiêm ngặt lịch gieo cấy đúng thời vụ, làm mạ che ni-lông, bón phân cân đối, nhờ vậy năng suất lúa tăng theo từng năm.

Từ một xã có năng suất thấp nhất huyện, nay năng suất lúa ở đây đã đạt trên 105 tạ/ha. Tập quán bao đời của người Mông vùng cao là chỉ gieo cấy một vụ mùa, còn vụ xuân thì bỏ hoang vì họ cho là thời tiết lạnh, thiếu nước, lúa không sống được. Vậy mà từ năm 2010 trở lại đây, người dân đã sản xuất ổn định trên 95ha lúa vụ xuân đạt hiệu quả tốt, năng suất đạt bình quân 48 tạ/ha. Vừa trồng lúa, nhân dân còn biết tận dụng đất đai gieo trồng gần 500ha ngô đồi, 90ha sắn phục vụ chăn nuôi và một phần làm hàng hóa đáp ứng nhu cầu thị trường.

Từ một xã hàng năm thiếu hàng trăm tấn lương thực, kết thúc năm 2013, tổng sản lượng lương thực có hạt của xã đã đạt 2.516 tấn, an ninh lương thực được bảo đảm và có gần một ngàn tấn ngô hàng hóa. Sản xuất lúa nương dẫu hiệu quả thấp, lãng phí tài nguyên nhưng đó là một tập quán đã ăn sâu vào tiềm thức của bao thế hệ người Mông tưởng như không thể thay đổi. Vậy mà bằng sự kiên trì vận động, bằng những mô hình thử nghiệm, cán bộ đã giúp người Mông nơi đây chuyển đổi được trên 100ha lúa nương sang trồng ngô đồi rất hiệu quả. Chỉ tính riêng trong năm 2013, nhân dân trong xã đã đưa vào gieo trồng 400ha ngô, năng suất đạt 25 tạ/ha, sản lượng đạt 1.515 tấn. Từ một vùng quê núi vắng vẻ, nay trung tâm xã nhộn nhịp đông vui, xe lớn xe nhỏ, các tư thương đến thu mua ngô, lúa gạo.

Đặc biệt gia đình nhà Vàng A Sinh còn sắm cả ô tô tải để vận chuyển ngô, lúa gạo của gia đình và làm dịch vụ vận chuyển thuê cho bà con trong bản. Cũng từ cây ngô đồi mà cuộc sống người dân xã Trạm Tấu đã giầu có hơn, cái đói cái nghèo dần lùi xa đang khép lại. Nhiều gia đình người Mông hộ Giàng Sấu Giang thôn Tấu Dưới năm vừa qua thu gần 100 triệu từ ngô, gia đình Mùa Nhà Tủa thôn Tấu Giữa từ chăn nuôi và sản xuất nông nghiệp, mỗi năm cho thu lãi trên 50 triệu đồng...

Đồng bào vùng cao đã tự chủ sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào đồng ruộng, nâng cao năng suất cây trồng, vật nuôi, xóa đói giảm nghèo, chính là nền tảng quan trọng để Trạm Tấu đi lên xây dựng nông thôn mới.

Thanh Phúc