Huyện Văn Yên có 27 xã, trong đó, có đến 10 xã vùng III và 39 thôn, bản ở các xã vùng I, vùng II thuộc diện đặc biệt khó khăn. Cùng với điều kiện kinh tế - xã hội thấp kém, nhận thức của một bộ phận đồng bào ở những địa phương này còn hạn chế. Bà con chưa thực sự mạnh dạn đầu tư cho sản xuất, chưa khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Bên cạnh đó, vẫn có người còn tư tưởng trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước, bằng lòng với cuộc sống hiện tại.

Với chức năng, nhiệm vụ được giao, năm 2014, Phòng Dân tộc huyện đã làm tốt công tác tham mưu, giúp UBND huyện ban hành 85 văn bản chỉ đạo thực hiện các chương trình, dự án đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) như: Chương trình 135, chính sách hỗ trợ trực tiếp hộ nghèo, thực hiện dự án định canh, định cư, hỗ trợ dầu hỏa thắp sáng, cho vay theo hộ DTTS nghèo, chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở luôn xác định rõ mục tiêu chính trị quan trọng của việc thực hiện các chính sách dân tộc, tập trung các nguồn lực trong đầu tư và nỗ lực trong điều hành, tổ chức thực hiện theo quy định. Quá trình triển khai các dự án, chính sách đã có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, tổ chức đoàn thể; công tác kiểm tra, giám sát thực hiện chủ động, kịp thời phát hiện những sai phạm để khắc phục từ cơ sở.

Ông Lý Văn Ngọc - Trưởng phòng Dân tộc huyện cho biết: "Việc triển khai các chương trình, dự án, chính sách đối với đồng bào các DTTS đã giải quyết cơ bản về kết cấu hạ tầng giao thông, nước sinh hoạt, nâng cao trình độ sản xuất nông - lâm nghiệp, góp phần làm thay đổi kinh tế hộ, đồng bào phấn khởi và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước".

Nhờ triển khai đồng bộ và phối hợp chặt chẽ trong thực hiện các dự án, năm 2014, huyện đã triển khai xây dựng 18 công trình cơ sở hạ tầng từ nguồn vốn Chương trình 135 với tổng vốn đầu tư gần 14 tỷ đồng, trong đó, 8 công trình khởi công mới, 4 công trình thi công chuyển tiếp từ năm trước, 6 công trình hỗ trợ cơ sở hạ tầng thôn, bản và 5 công trình được cấp vốn duy tu bảo dưỡng. Các công trình hoàn thành, đưa vào sử dụng đã làm cho diện mạo các xã vùng III thêm khởi sắc. Người dân đi lại và giao thương hàng hóa thuận lợi hơn, điều kiện vật chất và đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào được nâng lên.

Cũng từ nguồn vốn 135, các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất đã triển khai ở 8/10 xã đặc biệt khó khăn và 12 thôn, bản vùng III ở các xã khác được hỗ trợ vốn, giống và tập huấn kỹ thuật sản xuất cho hàng trăm lượt hộ dân, góp phần nâng cao trình độ thâm canh của đồng bào. Đặc biệt, thực hiện Quyết định số 30/QĐ-UBND ngày 28/9/2011 của UBND tỉnh về chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội áp dụng đối với các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn giai đoạn 2011 - 2015, ngoài hai huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải, huyện Văn Yên đã được phân bổ nguồn vốn trên 4,7 tỷ đồng. Trên cơ sở cơ chế và phân bổ cho các địa phương, huyện đã huy động nhân dân đóng góp trên 5,8 tỷ đồng để mở mới 66,5km đường, thi công 100 cống thoát nước trên địa bàn các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn.

Ngoài ra, huyện còn dành nguồn vốn đáng kể cho hỗ trợ sản xuất nông - lâm nghiệp, thủy sản; hỗ trợ mô hình nuôi lợn thịt tập trung, nuôi nhốt trâu bò; hỗ trợ giống quế trồng rừng vụ thu… Thực hiện chính sách cho vay vốn ưu đãi đối với hộ DTTS nghèo theo Quyết định số 54 của Chính phủ, 115 hộ đã được vay 920 triệu đồng, giúp đồng bào có thêm điều kiện mua giống cây, con, mở rộng sản xuất, xóa đói giảm nghèo.

Cùng với các chương trình, dự án, năm 2014, huyện đã tổ chức thực hiện kịp thời các chính sách đối với đồng bào DTTS, trong đó, cấp 44.431 thẻ cho đối tượng là đồng bào DTTS; thực hiện hỗ trợ dầu hỏa thắp sáng năm 2014 cho hộ người DTTS, hộ thuộc diện chính sách, hộ nghèo ở những nơi chưa có điện lưới với tổng số tiền 575 triệu đồng. Trên địa bàn còn có 26 học sinh đi học chuyên nghiệp được hỗ trợ tiền học tập theo chính sách của tỉnh. Triển khai Quyết định số 102 của Chính phủ, toàn huyện có 30.661 khẩu thuộc 7.760 hộ ở 24 xã được hỗ trợ trực tiếp gần 2,862 tỷ đồng. Người có uy tín trong cộng đồng DTTS trên địa bàn huyện được quan tâm, tặng quà nhân dịp tết Nguyên đán; việc cấp phát báo chí đến vùng đồng bào DTTD và miền núi được thực hiện đúng quy định…

Những kết quả đạt được trong công tác dân tộc trên địa bàn đã góp phần để người dân vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn ổn định đời sống, đẩy mạnh chăn nuôi, đưa khoa học kỹ thuật vào canh tác đạt hiệu quả, góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, giữ vững ổn định an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS, tạo điều kiện thuận lợi thực hiện các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đã đề ra.

Quang Tuấn