Xã Khai Trung có 5 thôn, 273 hộ, 1.295 khẩu, chủ yếu là dân tộc Tày và Dao, trong đó, người Dao chiếm 60%, người Tày 38% còn lại là các dân tộc khác. Người dân Khai Trung có truyền thống đoàn kết, cần cù sáng tạo và luôn tìm cách thu hút các nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội đặc biệt là việc đưa cây trồng giá trị kinh tế cao vào sản xuất.

Đến Khai Trung trong ngày cuối tháng 6, đầu tháng 7, để thấy được người dân nơi đây lại có thêm một vụ ngô thắng lợi. Đến nhà nào trong xã cũng thấy một màu vàng óng được trải khắp trên sân phơi. Nhiều hộ đã đóng bao một phần xuất ra thị trường, phần thì để phục vụ chăn nuôi. Thương lái đưa xe đến tận các hộ gia đình trong xã để thu mua với giá 5,2 triệu đồng/tấn. Một số hộ trồng nhiều thu về từ 6 đến 8 tấn ngô.

Vụ xuân năm nay, thời tiết khá thuận lợi để cây ngô sinh trưởng và phát triển. Về cuối vụ, tuy thời tiết nắng nóng, ít mưa, song nhờ thường xuyên được hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ngô qua các lớp tập huấn của Trạm Khuyến nông huyện nên bà con trong xã đã biết cách chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh để cây ngô phát triển tốt: ít sâu bệnh, hạt mẩy, kín bi, tỷ lệ hạt rất đồng đều.

Ông Bàn Tiến Phúc - Bí thư Đảng ủy xã Khai Trung cho biết: “Từ năm 2009, chính quyền xã đã chỉ đạo bà con trồng cây ngô tăng lên 2 vụ vừa giữ độ ẩm cho đất, hạn chế cỏ mọc, rửa trôi đất mà tăng năng suất, cũng là tăng thu nhập. Để vụ xuân năm nay giành thắng lợi, ngay từ đầu vụ UBND xã đã kết hợp cùng với Phòng Nông nghiệp, Trạm Khuyến nông cùng các ngành chức năng của huyện làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chuẩn bị thật tốt các điều kiện về giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật để gieo trồng theo đúng khung lịch thời vụ”.

Vụ xuân năm nay, diện tích ngô ở Khai Trung trồng trên đất đồi bãi đạt 104ha/85ha, vượt 19ha so với kế hoạch và Nghị quyết HĐND xã đề ra, năng suất trung bình 48 tạ/ha, sản lượng đạt trên 499 tấn.

Đã gần cả tháng nay gia đình ông Đặng Phúc Châu - thôn 4 tập trung sức lực cho việc thu hoạch ngô trong cái nắng gay gắt, nhưng không ai thấy mệt bởi được mùa, ai cũng vui mừng. Ông Châu bảo: “Nhìn những quả ngô to, chắc và đều hạt cảm giác thấy mình cũng khỏe hơn, quên hết mệt mỏi, có mà thu ngô cả tháng cũng vẫn vui. Hôm qua gia đình mới đóng được gần 50 bao, người ta mang xe đến tận nhà cân được hơn 3 tấn, bán được gần 18 triệu đồng. Nhưng đấy mới chỉ non nửa thôi, còn trong nhà chưa tẽ, ngoài ruộng  chưa thu về nữa, vụ này phải gấp đôi năm ngoái đấy”.

Không chỉ riêng gia đình ông Châu mà còn nhiều hộ ở các thôn trong xã đều đạt sản lượng từ 4 đến 6 tấn như các gia đình: Lý Kim Minh, Triệu Tài Báo, Triệu Xuân Lâm, Triệu Xuân Hoạt, Phùng Văn Thanh ở thôn Khe Rùng; hộ Nông Văn Dần, Phương Văn Lời ở thôn Khe Giáp.... Với mục tiêu, lựa chọn thêm những giống ngô có năng suất, chất lượng, phù hợp điều kiện của địa phương để bổ sung vào cơ cấu giống ngô trên địa bàn, vụ xuân  năm 2015, UBND xã Khai Trung và Trạm Khuyến nông huyện Lục Yên phối hợp với Công ty TNHH Sygenta Việt Nam triển khai thực hiện thí điểm mô hình giống ngô NK 7328 trồng trên đất đồi bãi, diện tích thực hiện 0,25ha tại thôn Giáp Chảy. Kết quả thực hiện mô hình cho thấy, ngô NK7328 phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, có tỷ lệ nảy mầm cao, sinh trưởng phát triển tốt, ít sâu bệnh, bắp dài, hạt mẩy…

Khi thu hoạch, bắp đã già nhưng thân và lá vẫn còn xanh có thể tận dụng làm thức ăn chăn nuôi. Năng suất trung bình đạt 284 kg/sào, cao hơn các giống ngô khác đang được trồng tại địa phương. Đây là cơ hội tốt để Khai Trung tăng cao hơn nữa diện tích gieo trồng cây ngô chất lượng, kỹ thuật canh tác bền vững tạo nên những vùng ngô tập trung, điều đó đồng nghĩa với sản lượng ngô của xã sẽ còn tăng mạnh để xã sớm hoàn thành mục tiêu sản xuất ngô theo hướng hàng hóa.

 Vũ Đồng