Theo ông Vũ Nhữ Thăng, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, dự kiến, áp lực giảm thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu sẽ đến từ năm 2018 khi Việt Nam thực hiện các cam kết về cắt giảm thuế quan trong ASEAN, ASEAN+ và TPP (dự kiến 2018 sẽ có hiệu lực).

Chính vì vậy, Bộ Tài chính đã kiến nghị Chính phủ và vừa qua Chính phủ đã trình Quốc hội các chính sách liên quan đến thuế giá trị gia tăng, tiêu thụ đặc biệt và các khoản thu khác. Mục đích là để thuế thu từ nội địa được điều chỉnh hợp lý, ổn định, bền vững. Việc hướng đến thu nội địa cũng đã được bộ này điều chỉnh. Cụ thể, theo chiến lược cải cách thuế giai đoạn 2011-2015, thu nội địa chiếm 70% thu ngân sách và hướng đến năm 2018 là 80% và theo tính toán năm 2015, thu nội địa đã chiếm 74% trên tổng thu ngân sách.

Cũng theo ông Vũ Như Thăng, đề xuất điều chỉnh thuế thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng ô tô tại dự thảo luật vừa trình Quốc hội không phải bù hụt thu ngân sách vì đó là thực hiện theo lộ trình các hiệp định thương mại tự do và chiến lược phát triển công nghiệp ô tô.

Đại diện Bộ Tài chính cũng cho biết, thuế nhập khẩu khi tham gia TPP giảm không có nghĩa là giảm vì thuế chỉ là một trong nhiều yếu tố cơ cấu giá. Tuy nhiên, thuế nhập khẩu giảm sẽ khuyến khích sản xuất trong nước, góp phần giảm chi phí sản xuất. Chính vì vậy, về tổng thể nền kinh tế, giảm thuế nhập khẩu sẽ thúc đẩy đầu tư, mở cơ hội xuất khẩu sang nước ngoài và điều chỉnh lại cơ cấu thị trường nhập khẩu.

Liên quan đến đánh giá của nhiều tổ chức, chuyên gia là Việt Nam được hưởng lợi nhiều nhất khi tham gia TPP, ông Vũ Như Thăng cho rằng, cơ hội sẽ chỉ trở thành hiện  thực nếu Nhà nước, doanh nghiệp, người dân tận dụng được. Điều đó sẽ chỉ có được khi có các chính sách tạo thuận lợi cho xuất nhập khẩu, cải thiện môi trường kinh doanh, phòng vệ thương mại... Bên cạnh đó là công tác tuyên truyền để doanh nghiệp, người dân nắm được để tận dụng.

Nhiều nước lớn sắp xóa bỏ thuế nhập khẩu hàng hóa Việt Nam Theo Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), 11 nước cam kết xóa bỏ hoàn toàn từ 97 – 100% dòng thuế thuế nhập khẩu dành cho hàng hóa của Việt Nam ngay khi Hiệp định có hiệu lực khoảng từ 78 – 95%. Chia sẻ tại cuộc họp báo chuyên đề về cam kết TPP trong lĩnh vực tài chính vừa được Bộ Tài chính tổ chức chiều 9/11, ông Vũ Như Thăng - Vụ trưởng Vụ hợp tác quốc tế cho biết, 11 nước thành viên tham gia Hiệp định TPP đã có nhiều cam kết trong việc xóa bỏ thuế nhập khẩu dành cho hàng hóa của Việt Nam. Theo đó, các nước này cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu dành cho hàng hóa của Việt Nam ngay khi Hiệp định có hiệu lực khoảng từ 78 – 95% số dòng thuế và xóa bỏ hoàn toàn từ 97 – 100% dòng thuế. Các mặt hàng còn lại sẽ có lộ trình xóa bỏ thuế trong vòng 5 – 10 năm, trừ một số mặt hàng nhạy cảm có lộ trình trên 10 năm hoặc áp dụng biện pháp hạn ngạch thuế quan. Ngoài ra, nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam vào thị trường TPP được hưởng thuế suất 0% ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực hoặc sau 3- 5 năm như nông sản, thủy sản, một số mặt hàng như dệt may, giày dép, đồ gỗ, hàng điện, điện tử, cao su… Theo chia sẻ của ông Thăng, trong Hiệp định TPP, Hoa Kỳ cam kết xóa bỏ gần 100% số dòng thuế, trừ một số sản phẩm đường áp dụng hạn ngạch thuế quan. Cụ thể, xóa bỏ ngay 55,4% số dòng thuế nông nghiệp (tương đương 97,7% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam, đạt 0,95 tỷ USD) ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như gạo, mật ong, cà phê, chè, hạt tiêu, điều, rau quả đều được xóa bỏ thuế ngay. Trong khi đó, Canada cam kết xóa bỏ ngay 94,9% số dòng thuế , tương đương 77,9% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam (0,88 tỷ USD) ngay từ khi Hiệp định có hiệu lực và tổng số dòng thuế được xóa bỏ lên tới 96,3% số dòng thuế, tương đương với 93,4% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam vào năm thứ 4. Đáng chú ý, Nhật Bản cam kết xóa bỏ ngay thuế nhập khẩu đối với 86% số dòng thuế, chiếm 93,6% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản (tương đương 10,5 tỷ USD) và vào năm thứ 11 xóa bỏ đối với khoảng 95,6% số dòng thuế. Đối với nông sản từ Việt Nam, Nhật Bản không cam kết mặt hàng gạo và áp dụng hạn ngạch thuế quan hoặc cắt giảm một phần hoặc cam kết kèm theo các biện pháp phòng vệ thương mại đối với một số mặt hàng nhạy cảm như thịt trâu bò, thịt lợn, sữa, sản phẩm sữa, lúa mỳ, lúa gạo. Đặc biệt, nhiều mặt hàng ưu tiên của Việt Nam được rút ngắn đáng kể lộ trình so với cam kết tại Hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam – Nhật Bản, như đa số mặt hàng thủy sản có thể mạnh của Việt Nam được hưởng thuế suất 0% ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực như các mặt hàng cá ngừ vây vàng, các ngừ sọc dưa, cá kiếm… Toàn bộ các dòng hàng thủy sản không cam kết xóa bỏ thuế trong FTA Việt Nam sẽ được xóa bỏ trong TPP với lộ trình xóa bỏ vào năm thứ 6, năm thứ 11 hoặc năm thứ 16 kể từ khi Hiệp định có hiệu lực. Cùng với các nước trên, Mê-xi-cô cũng xóa bỏ 77,2% số dòng thuế ngay khi thực thi cam kết, chiếm tới 36,5% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mê-xi-cô, tương ứng với 282 triệu USD. Còn Pê-ru cũng cam kết xóa bỏ tới 80,7% số dòng thuế ngay khi HIệp định có hiệu lực, tương đương 62,1% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam (15,6 triệu USD) và sẽ xóa bỏ thuế quan đối với 99,4% tổng số dòng thuế vào năm thứ 17. Pê-ru cũng duy trì thuế theo biến động giá đối với 47 dòng thuế gồm sữa, ngô, gạo, đường… Đối với Australia, tổng số 93% số dòng thuế, tương đương 95,8% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Australia (tương đương 2,9 tỷ USD), sẽ được xóa bỏ thuế ngay khi thực hiện HIệp định. Các sản phẩm còn lại sẽ được xóa bỏ với lộ trình cắt giảm cuối cùng tối đa vào năm thứ 4. Newzealand sẽ xóa bỏ 94,6% số dòng thuế cho Việt Nam ngay khi HIệp định có hiệu lực, tương đương 69% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này (tương đương 101 triệu USD). Vào năm thứ 7 khi hiệp định có hiệu lực, các dòng thuế còn lại sẽ dần được xóa bỏ hoàn toàn. Một số nước như Singapore cũng xóa bỏ hoàn toàn thuế quan đối với tất cả các mặt hàng ngay khi thực hiện Hiệp định TPP. Malaysia cam kết xóa bỏ ngay đối với 84,7% số dòng thuế khi HIệp định có hiệu lực và xóa bỏ dần có lộ trình với dòng thuế còn lại. Năm thứ 11 xóa bỏ tới 99,9% dòng thuế và nước này áp hạn ngạch thuế quan đối với 15 dòng thuế trứng gia cầm, thịt gà, thịt lợn và thịt bò. Chi-lê cam kết xóa bỏ đối với 95,1% số dòng thuế ngay khi HIệp định có hiệu lực, tương đương 60,2% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang nước này (76 triệu USD). Đối với Bru-nây, ngay tại thời điểm bắt đầu thực hiện Hiệp định, nước này sẽ xóa bỏ 92% dòng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam (tương đương 7,639 dòng) và sẽ xóa bỏ tới 99,9% vào năm thứ 7. Tới năm thứ 11 sẽ xóa bỏ hoàn toàn tất cả các dòng thuế. Chia sẻ về các cam kết này, ông Thăng cho rằng, việc cắt giảm thuế quan mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu vào thị trường 11 nước trong TPP. Tuy nhiên, hiện thực hóa cơ hội như thế nào để chuyển hóa thành những hợp đồng xuất khẩu lại là vấn đề quan trọng. Cũng theo ông Thăng, nhiều khả năng năm 2016 sẽ ký kết Hiệp định. Tuy nhiên, khi ký kết Hiệp định, các nước phải hoàn thiện thủ tục trong nước để phê chuẩn với thời gian khoảng từ 1 – 2 năm.

(Theo SGGP)