4 điểm mới về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

Trước hết, về thời điểm xác định doanh thu để tính thuế TNDN, đối với hoạt động bán hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa cho người mua. Còn đối với hoạt động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc hoàn thành từng phần việc cung ứng dịch vụ cho người mua, trừ trường hợp nêu tại Khoản 3, Điều 5, Thông tư số 78/2014/TT-BTC (doanh thu để tính thu nhập chịu thuế trong một số trường hợp cụ thể), Khoản 1 Điều 6 Thông tư số 119/2014/TT-BTC (doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hàng hóa, dịch vụ dùng để trao đổi).

Thứ hai, về bù trừ lỗ, chuyển lỗ, DN trong kỳ tính thuế có các hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia thực hiện dự án đầu tư (trừ dự án thăm dò, khai thác khoáng sản) nếu bị lỗ thì số lỗ này được bù trừ với lãi của hoạt động sản xuất, kinh doanh (bao gồm cả thu nhập khác), sau khi bù trừ vẫn còn lỗ thì tiếp tục được chuyển sang các năm tiếp theo trong thời hạn chuyển lỗ theo quy định.

Thứ ba, về các khoản chi được trừ khi xác định thu nhập tính thuế TNDN. Về nguyên tắc, các khoản chi được trừ khi xác định thu nhập tính thuế TNDN phải liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN; có đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật; có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã bao gồm thuế giá trị gia tăng (GTGT)).

Ví dụ, chi khấu hao tài sản cố định (TSCĐ) theo đúng quy định của Bộ Tài chính, bổ sung TSCĐ của DN phục vụ cho người lao động và để tổ chức hoạt động giáo dục nghề nghiệp bao gồm: thư viện, nhà trẻ, khu thể thao và các thiết bị, nội thất đủ điều kiện là TSCĐ lắp đặt trong các công trình phục vụ cho người lao động làm việc tại DN; cơ sở vật chất, máy, thiết bị là TSCĐ dùng để tổ chức hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Hay chi trả tiền thuê tài sản của cá nhân thì trường hợp tại hợp đồng thuê tài sản có thỏa thuận DN nộp thuế thay cho cá nhân thì phải có thêm chứng từ nộp thuế thay cho cá nhân.

Còn trường hợp tại hợp đồng thuê tài sản có thỏa thuận tiền thuê tài sản chưa bao gồm thuế (thuế GTGT, thuế thu nhập cá nhân) và DN nộp thuế thay cho cá nhân thì DN được tính vào chi phí được trừ tổng số tiền thuê tài sản bao gồm cả phần thuế nộp thay cho cá nhân. Chi trang phục cho người lao động nếu chi bằng hiện vật thì phải có hóa đơn, chứng từ theo quy định. Nếu chi bằng tiền hoặc cả bằng tiền và hiện vật thì chỉ khống chế mức chi bằng tiền không vượt quá 5 triệu đồng/người/năm, chi bằng hiện vật phải có hóa đơn, chứng từ theo quy định. Riêng chi trả tiền điện, tiền nước thì DN không phải lập bảng kê (mẫu số 02/TNDN).

Thứ tư, về thuế suất thuế TNDN, thuế suất phổ thông 22%; DN, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp được thành lập theo pháp luật Việt Nam có tổng doanh thu của năm 2014 không quá 20 tỷ đồng (hoặc bình quân tháng năm 2014 không quá 1,67 tỷ đồng đối với trường hợp hoạt động không đủ 12 tháng) được áp dụng thuế suất 20%. Thuế suất thuế TNDN đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí tại Việt Nam từ 32% đến 50%.

Hợp đồng cho thuê nhà không cần công chứng

Theo Văn bản số 4528/TCT-PC ngày 2/11/2015 của Tổng cục Thuế về việc công chứng, chứng thực hợp đồng cho thuê nhà ở đã có nhiều quy định khác trước. Cụ thể, đối với hợp đồng thuê nhà được ký trước ngày Luật Nhà ở số 65/2011/QH13 có hiệu lực thi hành (ngày 1/7/2015) mà có thời hạn thuê từ 6 tháng trở lên thì buộc phải có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký với cơ quan quản lý nhà đất. Thế nhưng, theo quy định hiện nay, hợp đồng thuê nhà được ký từ ngày 1/7/2015 thì Luật Nhà ở số 65/2014/QH13 không bắt buộc phải có công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp các bên trong hợp đồng có nhu cầu.

Chi phúc lợi được tính vào chi phí

Quy định mới bổ sung một số khoản chi không tương ứng với doanh thu tính thuế được tính vào chi phí được trừ. Cụ thể, khoản chi cho hoạt động giáo dục nghề nghiệp và đào tạo nghề nghiệp cho người dạy, tài liệu học tập, thiết bị dùng để hoạt động giáo dục nghề nghiệp, vật liệu thực hành các chi phí khác hỗ trợ cho người học và chi phí đào tạo của DN cho người lao động được tuyển dụng vào làm việc tại DN; khoản chi có tính chất phúc lợi chi trực tiếp cho người lao động như chi bảo hiểm tai nạn, bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm tự nguyện khác cho người lao động (trừ khoản chi mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động, bảo hiểm hưu trí tự nguyện cho người lao động).

Theo Văn bản số 8738/BTC-TCT ngày 29/6/2015 của Bộ Tài chính, khoản chi có tính chất phúc lợi nêu trên được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế áp dụng cho tất cả các DN thuộc mọi thành phần kinh tế bao gồm cả DN nhà nước, có vốn của Nhà nước.

Quang Thiều (Tổng hợp)