Nhu cầu vui chơi có thưởng, hy vọng tìm kiếm sự may mắn là nhu cầu luôn tồn tại trong đời sống xã hội. Đây cũng là một hình thức giải trí của người dân được Nhà nước ta thừa nhận. Việc thực hiện, đáp ứng nhu cầu này của nhân dân nếu không có sự quản lý của Nhà nước sẽ dẫn đến những hệ quả xã hội vô cùng phức tạp. Chính vì vậy, Nhà nước độc quyền trong việc đáp ứng nhu cầu vui chơi có thưởng của nhân dân. Mọi đối tượng hoạt động trong lĩnh vực này nếu không có sự cho phép của Nhà nước đều bị coi là hoạt động cờ bạc bất hợp pháp và sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Công ty Trách nhiệm hữu hạn Nhà nước Một thành viên Xổ số kiến thiết Yên Bái (gọi tắt là Công ty Xổ số kiến thiết Yên Bái) được UBND tỉnh và Bộ Tài chính giao nhiệm vụ kinh doanh phát hành các loại hình xổ số trên địa bàn toàn tỉnh, nhằm quản lý, đáp ứng và phục vụ nhu cầu giải trí, vui chơi có thưởng một cách lành mạnh của nhân dân.

Là địa bàn thuận lợi để phát triển hệ thống đại lý, tổng đại lý phát hành xổ số theo đúng quy định của Nhà nước, trên địa bàn huyện Văn Yên hiện đã có Văn phòng xổ số huyện với 26 đại lý bán lẻ. Tuy nhiên, doanh thu từ hoạt động phát hành xổ số hàng năm trên địa bàn huyện mới đạt mức khiêm tốn, khoảng 4 tỷ đồng, trong khi việc huy động nguồn tiền nhàn rỗi, nhỏ lẻ trong nhân dân từ nhu cầu vui chơi, giải trí lành mạnh và hợp pháp này để khai thác thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, phục vụ nhu cầu an sinh xã hội trên thực tế là rất tiềm năng.

Phó chủ tịch UBND huyện Văn Yên Hà Đức Anh chia sẻ: “Chỉ thị 09 của UBND tỉnh về tăng cường hoạt động kinh doanh, phát hành xổ số kiến thiết và phòng chống tệ nạn cờ bạc, lô, đề được ban hành thực sự là "cây gậy" pháp lý để xiết chặt hoạt động cờ bạc, lô đề bất hợp pháp gây hậu quả xấu trong dư luận xã hội, làm mất an ninh trật tự, an toàn xã hội; đồng thời, tạo môi trường thuận lợi để hoạt động kinh doanh, phát hành xổ số tại tỉnh phát triển ổn định, lành mạnh, đáp ứng yêu cầu quản lý của Nhà nước. Triển khai thực hiện Chỉ thị 09 của tỉnh, huyện đã xây dựng kế hoạch thực hiện, xác định rõ trách nhiệm của các địa phương, ngành chức năng trong việc phối hợp tăng cường hoạt động kinh doanh xổ số kiến thiết và phòng chống tệ nạn cờ bạc, lô, đề. Trong đó, chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trong huyện nhận thức rõ mục đích “ích nước - lợi nhà” của hoạt động kinh doanh xổ số kiến thiết với thông điệp rõ ràng “Tham gia mua vé xổ số là ích nước - lợi nhà. Tham gia cờ bạc, lô, đề là vi phạm pháp luật”.

Thông tư 91/2016/TT-BTC ngày 24/6/2016 quy định đối với nguồn thu xổ số kiến thiết: Từ năm 2017, nguồn thu này được tính trong dự toán thu cân đối ngân sách địa phương.

Cùng với đó, tuyên truyền sâu, rộng tác hại của tệ nạn cờ bạc, lô, đề bất hợp pháp. Động viên nhân dân tham gia đấu tranh tố giác các đối tượng lợi dụng hoạt động xổ số của Nhà nước để ghi lô, đề, kết hợp xử lý nghiêm minh những đối tượng có hành vi vi phạm tệ nạn cờ bạc, lô, đề. Huyện mở các đợt cao điểm đấu tranh phòng chống tệ nạn cờ bạc, lô, đề. Lấy tiêu chí cơ quan, đơn vị, thôn, bản, tổ dân phố, dòng họ, gia đình không tham gia các tệ nạn cờ bạc, lô, đề làm tiêu chí để bình xét thi đua và xét gia đình văn hóa hàng năm. Huyện đồng tình với quan điểm phát triển xổ số để giảm tệ nạn xã hội, nhất là nạn cờ bạc, lô, đề. Theo đó, thống nhất từ Ban Thường vụ, UBND huyện, đến lãnh đạo các địa phương nghiêm cấm mọi biểu hiện gây khó khăn, cố tình cản trở hoặc can thiệp gây ảnh hưởng, tác động xấu, trái quy định của pháp luật đến hoạt động kinh doanh xổ số.

Mặc dù vẫn còn hiện tượng cờ bạc, lô, đề núp bóng hoạt động kinh doanh phát hành xổ sổ kiến thiết, còn đại lý xổ số ghi lô, đề bất hợp pháp, nhất là địa bàn chưa phát triển được hệ thống đại lý xổ số phù hợp, đáp ứng thỏa mãn nhu cầu vui chơi, giải trí có thưởng lành mạnh của nhân dân trên địa bàn. Tuy nhiên, không thể phủ nhận, hoạt động kinh doanh, phát hành các loại hình sổ xố kiến thiết của tỉnh trên địa bàn huyện Văn Yên những năm qua, đã có đóng góp nhất định tăng doanh thu của Công ty Xổ số kiến thiết Yên Bái, đóng góp cho ngân sách địa phương, góp phần hạn chế hoạt động của các tệ nạn xã hội, trong đó, có tệ nạn cờ bạc, lô, đề bất hợp pháp. Số thu từ nguồn thu xổ số kiến thiết trên địa bàn huyện đã được tỉnh quan tâm đầu tư phân bổ ngân sách để xây dựng công trình phúc lợi xã hội trên địa bàn. Cụ thể năm 2011 -  2012, nguồn thu từ hoạt động kinh doanh, phát hành xổ số của tỉnh đã đầu tư cho huyện xây dựng 3 công trình phúc lợi gồm: Trường Tiểu học Mậu Đông, Trường Tiểu học Xuân Ái và Trường Tiểu học An Bình, với tổng kinh phí trên 5,9 tỷ đồng.

Trước thực trạng chung, hoạt động của các chủ lô, đề có biểu hiện công khai với nhiều thủ đoạn tinh vi và phức tạp, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội và cản trở lớn đối với công tác kinh doanh xổ số. Tệ nạn cờ bạc, số đề, cá cược hoạt động ngầm, bất hợp pháp của tư nhân vẫn còn tồn tại, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội. Huyện đã có công văn chỉ đạo các địa phương thực hiện công tác phát triển và quản lý các đại lý bán vé xổ số kiến thiết.

Trong đó, yêu cầu UBND xã, thị trấn cần nhận thức đúng đắn về hoạt động của xổ số kiến thiết và trách nhiệm của chính quyền trong việc tăng cường hoạt động phát hành xổ số kiến thiết cũng như đấu tranh phòng chống nạn cờ bạc bất hợp pháp dưới hình thức lô, đề; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người dân có nhu cầu mở đại lý bán vé xổ số, quản lý chặt chẽ việc lợi dụng xổ số của nhà nước để hoạt động cờ bạc bất hợp pháp; giao Công an huyện phối hợp UBND các xã, thị trấn tăng cường kiểm tra hoạt động hệ thống đại lý bán vé số trên địa bàn, có biện pháp xử lý kiên quyết đối với các đại lý, cá nhân có hoạt động cờ bạc bất hợp pháp.

Ông Hà Đức Anh cho biết thêm: “Điều mà một số địa phương còn băn khoăn, lo ngại khi phát triển các đại lý xổ số trên địa bàn, đó là khó kiểm soát được sự phát triển ăn theo của lô, đề bất hợp pháp. Vì thế, cần kiên quyết xử lý triệt để các hình thức lô, đề núp bóng hoạt động kinh doanh xổ số hợp pháp của nhà nước; công khai vụ việc và cá nhân vi phạm để giáo dục, răn đe. Huyện sẽ phối hợp với Công ty Xổ số kiến thiết Yên Bái trong việc chọn lựa đối tượng, địa bàn phát triển hệ thống đại lý xổ số tại địa bàn huyện”.

Được biết, tới đây Công ty Xổ số kiến thiết Yên Bái sẽ phối hợp với huyện Văn Yên tổ chức hội nghị tăng cường hoạt động kinh doanh, phát hành xổ số kiến thiết và phòng chống tệ nạn cờ bạc, lô, đề theo tinh thần Chỉ thị 09 của tỉnh. Lãnh đạo huyện Văn Yên mong muốn, bằng nguồn thu đóng góp cho ngân sách nhà nước từ hoạt động phát hành, kinh doanh xổ số kiến thiết, tỉnh quan tâm hỗ trợ để người dân trên địa bàn huyện ngày càng được thụ hưởng nhiều hơn các công trình phúc lợi xã hội được đầu tư xây dựng từ nhu cầu vui chơi, giải trí lành mạnh “ích nước - lợi nhà”.

Ông Hoàng Tiến Dũng  - Phó Giám đốc Công ty Xổ số kiến thiết Yên Bái: Tăng cường hoạt động quản lý địa bàn, quản lý các đại lý tại huyện, Công ty đã tăng cường lực lượng, bổ sung cán bộ có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ vững  làm tốt công tác quản lý, giám sát, tăng cường kiểm tra nghiệp vụ tại các đại lý bán lẻ vé số. Qua đó, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về tệ nạn cờ bạc, lô, đề.          Ông Nguyễn Trọng Tuynh - Chủ tịch UBND xã An Bình: Trước đây, nạn lô, đề diễn ra khá rầm rộ ở địa phương. Mấy năm gần đây, tệ nạn này đã được dẹp, song vẫn còn có hiện tượng chơi lô, đề nhỏ lẻ. Xã đồng thuận với quan điểm chỉ đạo của huyện, tới đây sẽ tham mưu với Ban Thường vụ Đảng ủy, chính quyền địa phương sàng lọc, lựa chọn đối tượng là đảng viên tham gia làm đại lý bán lẻ xổ số cho Công ty Xổ số kiến thiết Yên Bái nhằm đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí có thưởng của nhân dân một cách lành mạnh, hợp pháp, hạn chế được tệ nạn cờ bạc, lô, đề bất hợp pháp ở địa phương”.

Minh Thúy - Vũ Đồng