Là một trong 3 địa phương của huyện được chọn làm điểm cán đích nông thôn mới vào năm 2016, từ đầu năm đến nay, xã Đại Minh đã huy động được trên 2 tỷ đồng trong dân để khởi công xây dựng 9 công trình làm đường giao thông, thủy lợi, trạm y tế, nhà văn hóa, nghĩa trang. Ông Lỗ Xuân Điến - Trưởng thôn Cầu Mơ, xã Đại Minh chia sẻ: "Bình quân mỗi khẩu trong thôn đóng góp gần 1 triệu đồng, so với thu nhập ở nông thôn là cao nhưng bà con vẫn đồng tình ủng hộ vì nông thôn mới mà!".

Nhiều hộ dân trong xã cũng đã tự nguyện hiến trên 4.000 m² đất, có hộ hiến cả vườn cây ăn quả rộng 500 m² để giúp địa phương mở rộng nền đường và làm nhà văn hóa. Nhờ đó mà đến thời điểm này xã Đại Minh đã cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới.

Bắt tay vào xây dựng nông thôn mới (XDNTM), cái khó nhất mà Yên Bình phải đối mặt đó là kinh phí đầu tư để hoàn thiện kết cấu hạ tầng, cứng hóa đường giao thông nông thôn, hệ thống kênh mương thủy lợi, nhưng huyện luôn xác định không nóng vội, làm đến đâu chắc đến đó.

Đồng chí Nguyễn Văn Trọng - Chủ tịch UBND huyện cho biết: "XDNTM gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp để nâng cao thu nhập cho người dân đã trở thành quyết tâm xuyên suốt quá trình lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở. Huyện đã thành lập 2 tổ công tác gồm 40 thành viên do các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của huyện trực tiếp làm tổ trưởng để chỉ đạo giúp đỡ các địa phương tháo gỡ khó khăn trong XDNTM. Đồng thời, phát động phong trào thi đua sâu rộng trong toàn Đảng bộ".

Nhờ có những lộ trình cụ thể và sáng tạo trong XDNTM theo hướng bền vững, đến năm 2015 thu nhập bình quân đầu người của huyện đạt 32 triệu đồng/ năm, tăng gấp hơn 2 lần so với năm 2011.

Điều đáng nói là những khó khăn về nguồn lực huy động vào đầu tư XDNTM đã dần được tháo gỡ. Lũy kế đến năm 2015, nguồn vốn giải ngân nông thôn mới đạt trên 868 tỷ đồng, trong đó vốn huy động từ nhân dân và doanh nghiệp đạt trên 500 tỷ đồng. Riêng 9 tháng đầu năm 2016, huyện đã huy động được hơn 9 tỷ đồng đầu tư XDNTM. Trong đó, ngân sách huyện và nhân dân đóng góp hơn 4 tỷ đồng chủ yếu bằng ngày công lao động, vật liệu và đất đai.

XDNTM gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã hình thành nên vùng lúa cao sản 500 ha, vùng chè nguyên liệu 700 ha, vùng tre măng Bát độ 1.000 ha và vùng quế 1.500 ha. Riêng trong lĩnh vực chăn nuôi với 2 đề án đã có 210 cơ sở chăn nuôi gia súc, gia cầm; 450 lồng cá và quy hoạch 400 ha eo ngách hồ Thác Bà để nuôi cá quây lưới đã và đang mang lại nguồn thu nhập lớn cho người dân.

Không chỉ vậy, để nâng cao chất lượng, hiệu quả vùng cây ăn quả 600 ha trong đó có 200 ha bưởi đặc sản, huyện đã triển khai thực hiện Đề án "Tạo lập và quản lý nhãn hiệu chứng nhận bưởi Đại Minh" tạo ra cơ hội xóa nghèo, hướng tới làm giàu cho người dân. Đời sống nâng cao, đã tạo động lực quan trọng để Yên Bình XDNTM.

Nhiều tiêu chí tưởng khó làm như tiêu chí số 17 về Môi trường thì đến nay, trên 70% số hộ dân vùng nông thôn của huyện đã có hố xử lý rác thải tại gia đình, một số xã đã quy hoạch được bãi xử lý rác thải tập trung và thành lập các tổ, đội thu gom xử lý rác thải dân nuôi.

Hay tiêu chí số 6 về Cơ sở vật chất Văn hóa, gần 70% thôn, tổ nhân dân trên địa bàn huyện đã xây dựng được nhà văn hóa; nhiều cụm dân cư hoàn toàn bằng sức đóng góp của dân, không những làm được nhà văn hóa lại có trung tâm học tập cộng đồng làm nơi hội họp vui chơi, giải trí cho bà con.

Hán Đà là một trong những xã được đánh giá là làm khá tốt việc phát huy nội lực cho XDNTM. Mục tiêu địa phương đặt ra là sẽ cán đích vào cuối tháng 10 năm 2016. Căn cứ vào tình hình thực tiễn, xã đã chủ động xây dựng chương trình hành động theo phương châm phát huy nội lực là chính, nguồn vốn đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước sẽ là đòn bẩy kích cầu để địa phương làm nhanh hơn, tốt hơn và hiệu quả hơn. Đến nay, Hán Đà cũng đã cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới.

Mỗi địa phương có cách làm riêng, sáng tạo, phù hợp và điều quan trọng là tạo được sự đồng thuận và lòng tin của người dân trong quá trình triển khai thực hiện đã góp phần đẩy nhanh tiến độ XDNTM của huyện đạt kế hoạch đề ra.

Hiện nay tất cả 24 xã trong lộ trình XDNTM đều hoàn thành từ 6 tiêu chí trở lên, trong đó có 7 xã đạt trên 10 tiêu chí, 2 xã Hán Đà và Đại Minh cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí. Thời gian còn lại của năm 2016 không nhiều, mục tiêu Yên Bình đặt ra là có ít nhất 2 xã cán đích nông thôn mới sẽ trở thành hiện thực.

Tuy nhiên, không chủ quan với những gì đã làm được, huyện đang tiếp tục tăng cường đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền sâu rộng tới người dân, tập trung phát huy nội lực, ưu tiên, sử dụng lồng ghép hiệu quả các nguồn vốn để XDNTM. Đồng thời, chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp chặt chẽ với các địa phương rà soát lại tất cả các tiêu chí đã hoàn thành để đề ra các giải pháp duy trì bền vững.

Kiều Mười