Cây cao su bén rễ ở Yên Bái từ năm 2010, song đợt rét đậm năm 2011 khiến 330 ha cao su trồng thử nghiệm trên địa bàn tỉnh bị chết. Năm 2010, Công ty cổ phần Cao su Yên Bái đã đưa các giống cao su chịu lạnh IAN 873, VNg 774, RRIV 124… vào trồng, điều chỉnh thời vụ trồng mới từ tháng 9, tháng 10 về thời điểm tháng 4, tháng 5 hàng năm. Chính vì thế toàn bộ diện tích cao su được trồng lại bằng các giống chịu lạnh đã sinh trưởng và phát triển tốt đảm bảo theo các yêu cầu kỹ thuật đề ra.

Đến nay, diện tích cây cao su đã trồng trên địa bàn tỉnh đạt trên 2.266 ha, trong đó huyện Văn Chấn 1.812 ha, Văn Yên 443 ha, Trạm Tấu 10 ha. Tổng diện tích đất thu hồi bàn giao cho Công ty cổ phần Cao su Yên Bái là trên 4.870 ha, trong đó diện tích đất thu hồi tại huyện Văn Chấn trên 3.200 ha. Việc phát triển diện tích trồng cao su đã góp phần giải quyết việc làm cho 400 lao động, trong đó trên 80% là đồng bào dân tộc thiểu số.

Cùng với việc phát triển vườn cây giống, Công ty đã xây dựng 10 công trình nhà làm việc và nhà ở công nhân tại các tổ đội, làm mới 84 km đường lô, 2 cầu bê tông và 2 ngầm tràn qua suối, góp phần hoàn thiện hệ thống giao thông nông thôn, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân trong sản xuất và sinh hoạt.

Ông Hà Văn Hưng - Chủ tịch UBND xã Sơn Lương huyện Văn Chấn cho biết: “Trên địa bàn xã hiện có 563 ha cây cao su, nhân dân rất phấn khởi khi được hưởng lợi từ dự án trồng cao su, đã có 60 lao động được nhận vào làm việc tại Công ty, được tham gia đóng bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội. Do vậy, nhân dân trong xã đã tự giác bàn giao đủ diện tích đất theo phương án mà Công ty đưa ra. Việc phát triển cây cao su còn góp phần phủ xanh đất trống, đồi trọc, giảm diện tích cây lau lách và không để xảy ra cháy rừng trên những diện tích đã trồng cao su”.

Tuy nhiên, việc thực hiện dự án trồng cây cao su trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn do giá cả thị trường mủ cao su giảm; địa hình đồi núi cao, độ dốc lớn, giao thông đi lại khó khăn đã ảnh hưởng đến việc phát triển cây cao su. Để đảm bảo trồng đủ 3.000 ha cây cao su trên địa bàn tỉnh bằng các giống chịu lạnh để đủ điều kiện xây dựng nhà máy chế biến mủ cao su tại huyện Văn Chấn, Công ty cổ phần Cao su Yên Bái đề nghị UBND tỉnh Yên Bái chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương tích cực vào cuộc, giúp giải quyết những vướng mắc về đất để trồng cao su; hướng dẫn các hộ gia đình nhận khoán làm các thủ tục để bàn giao mặt bằng cho Công ty với diện tích trên 870 ha.

Được biết, vừa qua, tại tỉnh Lai Châu, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã tiến hành cạo mủ đối với những diện tích cao su đã trồng trên 7 năm cho kết quả tốt, phù hợp với khí hậu thổ nhưỡng của vùng Tây Bắc và Đông Bắc. Ông Trương Công Tuyên - Giám đốc Công ty cổ phần Cao su Yên Bái phấn khởi chia sẻ: “Việc cạo mủ cao su thành công tại Lai Châu tiếp thêm sức mạnh để Công ty quyết tâm trồng đủ 3.000 ha cao su trên địa bàn tỉnh Yên Bái”.

Song song với việc trồng, chăm sóc cao su, Công ty cũng phối hợp với chính quyền địa phương, các ngành chức năng khảo sát địa điểm để xây dựng nhà máy chế biến mủ cao su tại huyện Văn Chấn có công suất 7.000 tấn/năm; giải quyết việc làm cho 1.500 lao động, hướng đến mục tiêu xây dựng vùng nguyên liệu cao su có diện tích từ 3.000  - 5.000 ha, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển”.

Cây cao su sinh trưởng và phát triển tốt ở Yên Bái, nhất là tại huyện Văn Chấn. Thêm vào đó, giá mủ cao su có chiều hướng tăng lên trong thời gian qua là thuận lợi để Yên Bái phát triển diện tích cao su. Trước mắt, tỉnh yêu cầu các địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân giao đất để Công ty cổ phần Cao su Yên Bái trồng đủ 3.000 ha cao su theo kế hoạch. Bên cạnh đó, Công ty cần làm tốt công tác bảo vệ và chăm sóc diện tích cây cao su đã trồng, dự kiến tiến hành khai thác thử nghiệm vào năm 2018. Tỉnh Yên Bái sẽ điều chỉnh bổ sung quy hoạch phát triển cây cao su để thực hiện tốt kế hoạch trồng cây cao su trong những năm tiếp theo.

Hà Anh