Chiều nào cũng vậy, sau khi tan sở, chị Nguyễn Thị Nhung, tổ 32, phường Đồng Tâm, thành phố Yên Bái phải loanh quanh vài vòng ở chợ Đồng Tâm mới chọn được thực phẩm cho bữa ăn của gia đình. Chị cho biết: “Bây giờ ra chợ, không biết mua gì, sờ vào thứ gì cũng thấy có thông tin không hay về thứ đó, không biết đâu là rau quả, cá, thịt sạch nữa. Thôi thì cứ mua theo cảm quan và cảm tính của mình thôi”.

Chợ Yên Ninh (chợ Bến đò) vẫn nổi tiếng là chợ “quê”, hàng hóa ở chợ bày bán chủ yếu là hàng nông sản không những của các tiểu thương trong tỉnh mà còn cả các huyện lân cận của tỉnh Phú Thọ mang đến bán. Hầu hết các mặt hàng từ thịt, cá, gà, vịt, rau, quả... được tiểu thương bày bán dọc 2 bên đường. Hỏi đến mặt hàng nào, chủ hàng cũng nói “Rau nhà trồng được”, “Gà, vịt nhà nuôi được”, “Trứng gà nhà đẻ”, “Cá ao nhà nuôi”...

Không biết thực hư ra sao song hầu hết các bà nội chợ cuối cùng cũng chỉ biết tin vào người bán và cảm tính của mình để hy vọng mua được thực phẩm an toàn. Bà Nguyễn Thị Tâm, tổ 14, phường Yên Ninh ngày nào cũng ra chợ Yên Ninh để mua thực phẩm. Bà chia sẻ: “Nhà có con gái mới sinh cháu nên tôi rất chú trọng đến việc ăn uống sao cho đảm bảo sức khỏe cho con và cháu. Mỗi sáng đi chợ với tôi là một bài toán khó, lúc nào cũng nơm nớp nỗi lo thực phẩm không an toàn. Xem ti vi nói nhiều đến thực phẩm bẩn mà sợ”.

Tâm trạng của chị Nhung, bà Tâm chính là băn khoăn chung của những người nội trợ hiện nay là làm sao mua được thực phẩm ngon, sạch. Tuy nhiên, điều này thực sự đang đánh đố người tiêu dùng.  

Cũng bởi sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc mà gần đây, trên địa bàn tỉnh liên tiếp xảy ra những vụ ngộ độc thực phẩm. Điển hình như ngày 30/7/2016, sau bữa ăn trưa, có 165 người có biểu hiện đau bụng, nôn mửa, huyết áp tụt... tại Công ty TNHH Unico Hàn Quốc. Nguyên nhân của vụ ngộ độc này được xác định do dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật Piperonyl butoxid có trong món dưa tráng miệng. Hay như ngày 21/3/2016, tại gia đình ông Đặng Văn Phú ở thôn Tặng Chan, xã An Lương, huyện Văn Chấn tổ chức cỗ cưới cho con, đã có 270 người ăn cỗ và 93 ca mắc ngộ độc phải điều trị ...

Theo đánh giá của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Yên Bái, tình hình ngộ độc thực phẩm năm 2016 diễn biến phức tạp. Trong năm, toàn tỉnh xảy ra 18 vụ ngộ độc với 573 người mắc, trong đó có 6 ca tử vong. So với năm 2015, tình hình ngộ độc tăng cả về số vụ, số ca mắc và số người tử vong, cụ thể là tăng 6 vụ, 336 người mắc và 2 ca tử vong.

Qua thống kê, phân tích, các vụ ngộ độc thực phẩm có xu hướng xảy ra tại các bữa ăn đông người như bếp ăn tập thể, cỗ cưới, cỗ nhà mới... Tại đây, nguồn nguyên liệu được mua để chế biến thức ăn khó kiểm soát, điều kiện bảo quản, chế biến thực phẩm sau khi giết mổ không bảo đảm vệ sinh. Các vụ ngộ độc thực phẩm không chỉ xảy ra tại bếp ăn tập thể, cỗ cưới mà ngay tại các gia đình cũng xảy ra ngày càng nhiều, trong năm 2016 có 9 vụ với 77 người mắc và 5 ca tử vong.

Việc sử dụng thực phẩm trong các bữa ăn hàng ngày của các gia đình đang khiến không ít người tiêu dùng lúng túng. Họ lúng túng ngay cả khi vào các siêu thị, cửa hàng gắn nhãn “sạch” hay “an toàn” chứ chưa kể tới các chợ buôn bán lẻ vì không có cơ sở nào để kiểm tra hay truy xuất nguồn gốc sản phẩm chứng thực cho việc quảng cáo là thật. Vì vậy, trước khi các ngành chức năng kiểm tra sản phẩm một cách khoa học, đầy đủ và thường xuyên, người tiêu dùng cần tỉnh táo trước thông tin về sản phẩm, cẩn trọng trước khi quyết định mua sản phẩm, cần mua hàng hóa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, địa chỉ tin cậy để tự bảo vệ mình. Đồng thời, người tiêu dùng cần tích cực thông tin cho các cơ quan chức năng để kịp thời phát hiện, tố giác những hành vi vi phạm.

 Hồng Duyên