Hiện, toàn tỉnh có trên 428.266 ha rừng. Để bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có, ngay từ đầu năm 2016, ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đã phối hợp với UBND các huyện, thị xây dựng kế hoạch bảo vệ hơn 152.753 ha rừng phòng hộ, đặc dụng và thực hiện ký hợp đồng giao khoán bảo vệ 49.559 ha rừng tự nhiên sản xuất sau quy hoạch bằng nguồn vốn ngân sách tỉnh.

Đồng thời, các địa phương đã tổ chức thực hiện ký hợp đồng bảo vệ rừng với người dân địa phương tại 70 xã vùng trọng điểm có nhiều rừng. Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã bố trí 100% xã, phường, thị trấn có cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn để tham mưu giúp chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác quản lý bảo vệ rừng, quản lý lâm sản và PCCCR; chỉ đạo các hạt kiểm lâm, đội kiểm lâm cơ động và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) tăng cường lực lượng để ngăn chặn tình trạng khai thác gỗ trái phép tại các khu vực rừng phòng hộ, rừng giáp ranh giữa các huyện và tình trạng lấn chiếm đất lâm nghiệp.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong năm, lực lượng kiểm lâm đã kiểm tra và xử lý 264 vụ vi phạm vận chuyển, chế biến, cất giữ, khai thác lâm sản trái phép, tịch thu gần 220 m3 gỗ, thu nộp ngân sách 1.011 triệu đồng. Công tác PCCCR được quan tâm, chỉ đạo quyết liệt. Tuy nhiên, trong năm 2016, đã xảy ra 9 vụ cháy rừng tại các huyện: Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Yên, làm ảnh hưởng 141,3 ha rừng, trong đó diện tích rừng bị thiệt hại 100% là 108,1 ha; diện tích có khả năng phục hồi là 33,2 ha.

Mặc dù đã có nhiều chuyển biến trong công tác bảo vệ rừng, PCCCR, tuy nhiên tình trạng khai thác, vận chuyển, buôn bán lâm sản trái phép vẫn xảy ra ở một số địa bàn như ở huyện Trạm Tấu, Văn Yên; nguy cơ cháy rừng vào mùa hanh khô vẫn còn tiềm ẩn, đặc biệt là các huyện vùng cao của tỉnh. Hơn nữa, chính quyền một số địa phương còn buông lỏng quản lý, bảo vệ rừng, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp. Một số chủ rừng chưa đủ năng lực để quản lý, bảo vệ diện tích rừng được giao khoán, công tác tổ chức giao khoán quản lý, bảo vệ rừng cho hộ gia đình, cá nhân ở một số nơi chưa tốt. Do vậy, tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép, tình trạng cháy rừng trong năm 2016 vẫn diễn ra.

Thời gian trước, trong và sau tết Nguyên đán, hoạt động khai thác, vận chuyển lâm sản và động vật rừng trái phép thường diễn biến phức tạp. Do đó, lực lượng kiểm lâm, chính quyền các địa phương đã triển khai nhiều biện pháp tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng, PCCCR. 

Ông Vàng A Lử - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải cho biết: “Thực hiện kế hoạch bảo vệ rừng, PCCCC, đấu tranh chống buôn lậu lâm sản trước, trong và sau tết, chúng tôi đã chỉ đạo cán bộ kiểm lâm chủ động phối hợp với chính quyền cơ sở, chủ rừng tăng cường tuần tra, kiểm tra các khu rừng trọng điểm còn giàu tài nguyên cũng như các địa bàn trọng điểm có nguy cơ cháy rừng cao. Trong thời gian nghỉ tết, tổ chức phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ kiểm lâm, bảo đảm quân số trực có thể cơ động ngay để xử lý kịp thời các tình huống xảy ra trên địa bàn”.

 Không chỉ huyện Mù Cang Chải, hiện nay, để thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng  trong những ngày trước, trong và sau tết Nguyên đán, các hạt kiểm lâm đã xây dựng kế hoạch, bố trí lực lượng tuần tra, kiểm soát nhằm xử lý kịp thời các tình huống. Cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn phối hợp với các ngành, hội, đoàn thể, các chủ rừng, chính quyền các địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân sống gần rừng về các quy định bảo vệ rừng, PCCCR bằng nhiều hình thức, để người dân hiểu và chấp hành. Các hạt kiểm lâm cũng đã chủ động phân công cán bộ bám sát địa bàn, phối hợp với chính quyền các địa phương tích cực tuần tra, kiểm soát bảo vệ rừng.

Ngoài ra, phương án PCCCR cũng thực hiện quyết liệt tại cơ sở theo phương châm “4 tại chỗ”, để chủ động kiểm soát tình hình, kịp thời khống chế nhanh nhất các trường hợp cháy rừng, kiên quyết không để xẩy ra cháy lớn. Bên cạnh sự nỗ lực của lực lượng kiểm lâm để giữ rừng đạt hiệu quả thì chính quyền các cấp, các chủ rừng cần đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân. Nhà nước nâng cao mức phí khoán quản lý, bảo vệ rừng; thực hiện tốt việc giao đất giao rừng, khuyến khích người dân trồng rừng phát triển kinh tế; quy hoạch lại vùng nương rẫy cấp cho người dân sản xuất lâu dài; đồng thời, hướng dẫn các biện pháp quản lý, chăm sóc, bảo vệ rừng trồng, để người dân có điều kiện sống được nhờ nhận khoán bảo vệ rừng và gắn bó với rừng.

Văn Thông