Mùa mưa bão 2017 mới bắt đầu, nhưng đã gây thiệt hại lớn về người và của cho người dân Yên Bái, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng cao, vùng đồng bào dân tộc. Qua đó, cho thấy sự bất thường, cực đoan và khốc liệt hơn những năm trước. Do đó, các ngành, các cấp chính quyền, người dân tuyệt đối không được chủ quan, lơ là để hạn chế thấp nhất thiệt hại mưa lũ gây ra.

Yên Bái thường không nằm trong mắt bão, nhưng lại luôn phải đối mặt với hoàn lưu bão và gánh chịu nhiều thảm họa thiên nhiên như lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, đá và ngập lụt. Riêng từ cuối tháng 6 và đầu tháng 7/2017, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện mưa lũ làm hàng chục hộ dân bị ảnh hưởng, sập hoàn toàn 3 nhà, di dời khẩn cấp nhiều nhà ra khỏi vùng nguy hiểm.

Mưa lũ gây sạt lở ta luy dương làm chết 1 người và hai người bị thương tại xã Mồ Dề, huyện Mù Cang Chải; làm thiệt hại 80 ha lúa, 5 ha mạ, hàng chục héc - ta thủy sản bị lũ cuốn trôi, vùi lấp. Mưa lũ cũng gây ngập úng cục bộ trên quốc lộ 70, đoạn qua xã Đại Đồng, huyện Yên Bình; sạt lở đường đoạn Đại Minh - Bạch Hà (Yên Bình); sạt lở gây ách tắc tuyến đường Đại Lịch - Bình Thuận. Đặc biệt, trên địa bàn huyện Mù Cang Chải mưa to gây sạt lở và ách tắc nhiều tuyến đường liên xã và gây thiệt hại lớn về người, nhà cửa, hoa màu.

Ước thiệt hại kinh tế trong đợt mưa lũ vừa qua đến hàng tỷ đồng. Ngay sau khi mưa lũ xảy ra, các địa phương đã kịp thời khắc phục hậu quả, sơ tán các hộ dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Các điểm ách tắc giao thông đã được ngành chức năng huy động phương tiện, nhân lực giải tỏa và phân luồng đảm bảo giao thông thông suốt. Chính quyền địa phương và ban chỉ huy phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn các cấp đã tổ chức thăm hỏi, động viên và hỗ trợ về vật chất giúp các gia đình bị thiệt hại.

Qua đó, cho thấy tình hình thiên tai, bão lũ rất khó lường, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản do thiên tai gây ra đòi hỏi các cấp, các ngành, các địa phương và mỗi người dân phải chủ động các phương án phòng chống bão lũ và tìm kiếm cứu nạn; nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai, xây dựng, duy tu, bảo dưỡng các công trình thủy lợi gắn với nhiệm vụ phòng chống thiên tai. Kiểm tra, gia cố các hồ chứa nước, các công trình kè sông, suối chống sạt lở và các khu dân cư ở bên ven suối, ven các chân đồi...

Vấn đề quan trọng nhất, hiệu quả nhất là các huyện thị, xã phường cần chủ động tuyên truyền, vận động nhân dân cách ứng phó hiệu quả với thiên tai. Rà soát và tăng cường kiểm tra, đôn đốc phát hiện kịp thời và xử lý vi phạm Luật Phòng chống thiên tai. Ngành giao thông cần có phương án đảm bảo giao thông thông suốt trên các tuyến đường từ quốc lộ, tỉnh lộ đến đường huyện, đường xã và thôn, bản.

Ngành nông nghiệp cần chủ động phương án sản xuất, dự phòng sản xuất để có những vụ mùa bội thu. Ngành bưu chính viễn thông đảm bảo thông tin liên lạc phục vụ phòng chống thiên tai, đáp ứng các yêu cầu thông tin dự báo khí tượng - thủy văn kịp thời.

Vấn đề quan trọng nữa là, cộng đồng dân cư, mỗi người dân hãy tự mình xây phương án phòng chống cụ thể, gia cố chằng chống nhà cửa và ở trong vùng nguy cơ sạt lở cần chủ động di dời đến nơi an toàn. Chuẩn bị các nhu yếu phẩm như: thuốc men, lương thực, thực phẩm... để chủ động mọi tình huống xảy ra. Về lâu dài, tỉnh cần bố trí ngân sách để di dời các hộ dân nằm ven các bờ suối, vùng nguy cơ cao đến nơi ở an toàn.

Dù biết thiên tai diễn biến bất thường, nhưng các cấp, các ngành và cả hệ thống chính trị, mỗi người dân vào cuộc tích cực, chủ động phòng chống, chắc chắn sẽ giảm bớt thiệt hại về người và của. Đồng thời, cùng chung tay bảo vệ môi trường, tích cực phòng chống thiên tai để xây dựng cuộc sống bình yên, no ấm và hạnh phúc.

Ngọc Trúc