Bước vào thực hiện kế hoạch năm 2017, ngành công nghiệp của tỉnh gặp không ít khó khăn do thị trường tiêu thụ quặng sắt giảm mạnh, ngành sản xuất, chế biến thực phẩm cũng giảm vì các nhà máy chế biến tinh bột sắn ngừng sản xuất do giá tiêu thụ sản phẩm thấp; người nông dân đầu tư trồng chè nhưng mang lại hiệu quả kinh tế thấp, nên nhiều hộ chuyển sang trồng cây ăn quả khiến quy mô sản xuất chè xanh, chè đen cũng tụt giảm, dẫn đến doanh nghiệp không thu mua được nguyên liệu, mặc dù đã vào chính vụ.

Bên cạnh đó, chất lượng sản phẩm của nhiều doanh nghiệp chưa cao, sức cạnh tranh yếu. Một số doanh nghiệp có vốn đầu tư cho sản xuất công nghiệp lớn nhưng khi đi vào hoạt động lại kém hiệu quả, chưa bắt kịp với tiến trình hội nhập. Sản xuất, chế biến chè vẫn chỉ là chế biến thô, chưa có sản phẩm hoàn chỉnh đáp ứng nhu cầu của thị trường…

Trước tình hình đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, địa phương tập trung thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 01/NQ - CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội; Nghị quyết số 19 - 2017/NQ - CP về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2017.

Cùng với đó là những nỗ lực vượt khó của cộng đồng doanh nghiệp nên sản xuất công nghiệp của tỉnh Yên Bái vẫn đạt được mức tăng trưởng khá, giá trị sản xuất công nghiệp 6 tháng đầu năm 2017 (theo giá so sánh năm 2010) ước đạt 4.010 tỷ đồng, bằng 44,5% kế hoạch, tăng 7,9% so cùng kỳ. Trong đó, nhóm công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn giữ vai trò chủ lực, chiếm tỷ trọng 76,8% trong giá trị sản xuất ngành công nghiệp toàn tỉnh.

Nhiều sản phẩm công nghiệp có chỉ số sản xuất 6 tháng đầu năm tăng cao so với cùng kỳ gồm: đá xây dựng tăng 23%; tinh dầu quế tăng 39,6%; gỗ dán tăng 8,7%; gỗ ván ép tăng 18,6%; giấy làm vàng mã tăng 46,1%; gạch xây dựng tăng 6,1%; clanhke xi măng tăng 87,1%; xi măng portland tăng 15,7%; bột CaCO₃ tăng 32,5%; điện sản xuất tăng 6,5%; điện thương phẩm tăng 13,6%; nước sạch tăng 4,1%. Một số sản phẩm giảm so với cùng kỳ: quặng sắt giảm 8,8%; đá phiến giảm 28%; tinh bột sắn giảm 25,2%; chè các loại giảm 10,7%; gỗ xẻ giảm 44,7%; gỗ lạng có độ dày không quá 6 mm giảm 49,7%.

Theo đánh giá của các ngành chuyên môn, do nhu cầu của thị trường, sản phẩm của các ngành sản xuất chế biến gỗ, chế biến khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất các sản phẩm từ khoáng phi kim loại đều tăng khá so với quý trước và so với cùng kỳ. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp khai thác quặng chì, kẽm, đồng đầu tư khai thác chưa hiệu quả; bên cạnh đó, năng lực tài chính, trình độ công nghệ, nhân lực, kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực khoáng sản còn hạn chế nên sản phẩm liên tục giảm.

Nhìn lại bức tranh sản xuất công nghiệp 6 tháng qua cho thấy, các sản phẩm sản xuất thuộc nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là động lực chính của tăng trưởng công nghiệp như: chế biến gỗ, sản xuất giấy đế, giấy vàng mã các loại, sản xuất xi măng, sứ cách điện, sản xuất gạch, gạch lát các loại, sản xuất các sản phẩm từ khoáng sản phi kim loại khác… Số lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp giảm so với cùng kỳ.

Trong đó, khu vực doanh nghiệp Nhà nước giảm 4,4% và doanh nghiệp ngoài Nhà nước giảm 2,5%; riêng doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tăng 14,3% so với cùng kỳ. Từ tình hình biến động về số lượng lao động cho thấy, yêu cầu về chất lượng lao động cũng như năng suất lao động ngày càng được nâng cao, mặc dù số lượng lao động giảm nhưng sản lượng sản xuất vẫn tăng do được sử dụng hợp lý. 

Như vậy, chỉ số sản xuất công nghiệp 6 tháng đầu năm 2017 tăng 7,3% so với cùng kỳ; giá trị sản xuất công nghiệp (theo giá so sánh năm 2010) mới đạt 44,5% kế hoạch và đòi hỏi trong những tháng tới, các cấp, ngành cần tập trung chỉ đạo đánh giá sát thực tế những diễn biến của từng sản phẩm chủ yếu, từng doanh nghiệp để có các giải pháp tháo gỡ khó khăn phù hợp cho các doanh nghiệp; tạo điều kiện để các doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn và hưởng các chính sách ưu đãi theo quy định.

Quang Thiều