Có thể khẳng định, trong một vài năm trở lại đây, sản xuất nông - lâm nghiệp Yên Bái đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Giá trị tăng trưởng sản xuất nông, lâm nghiệp bình quân là 4,38%/năm; tổng sản lượng lương thực có hạt đạt trên 305 ngàn tấn, vượt 5,5% so với kế hoạch... Quan trọng hơn cả là đã và đang hình thành các vùng sản xuất hàng hóa với quy mô và khối lượng lớn như: vùng cây ăn quả, vùng rau an toàn, vùng chè chế biến, vùng sắn, vùng lúa gạo hàng hóa...
Ngành nông nghiệp, các huyện, thị, lực lượng khuyến nông... mở hàng trăm lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch và sau thu hoạch các sản phẩm nông - lâm nghiệp. Song song với đó là xây dựng các mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy sản và trồng trọt các loại rau màu theo tiêu chuẩn VietGAP.
Thông qua các mô hình rồi đánh giá rút kinh nghiệm những mặt làm được, chưa làm được để nhân ra diện rộng. Bên cạnh đó, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật hướng dẫn nông dân trừ sâu, bệnh bằng các loại thuốc được phép sử dụng lưu hành, đặc biệt khuyến khích và ưu tiên những loại có nguồn gốc sinh học, ít độc hại và phân hủy nhanh.
Trong sản xuất nông nghiệp nói chung và sản xuất rau màu nói riêng không thể tránh khỏi việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, do đó, để quản lý tốt, bà con đã biết áp dụng biện pháp quản lý dịch hại IPM, thực hiện nguyên tắc "4 đúng” (đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách).
Chi cục Quản lý chất lượng Nông, lâm sản và Thủy sản đăng ký chỉ đạo trực tiếp 10 mô hình sản xuất như: 2 mô hình sản xuất rau an toàn áp dụng tiêu chuẩn GAP cơ bản tại xã Phù Nham (Văn Chấn) và xã Đông Cuông (Văn Yên) với diện tích 7 ha.
Mô hình tại xã Phù Nham đã có doanh nghiệp cam kết cùng đầu tư bao tiêu sản phẩm. Hay như mô hình sản xuất chè Shan hữu cơ có giấy chứng nhận tại xã Suối Giàng (Văn Chấn); xây dựng 3 mô hình (vùng sản xuất an toàn) có dán nhãn truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm như vùng cam thị trấn Nông trường Trần Phú (Văn Chấn) và Khánh Hòa (Lục Yên), vùng bưởi Đại Minh...
Hướng đến một nền nông nghiệp sạch, bền vững, thành phố Yên Bái đã có đề án sản xuất rau an toàn, quy hoạch vùng trồng rau rộng trên 70,4 ha tại các xã vùng ven có tiềm năng sản xuất là Âu Lâu, Tuy Lộc và Văn Phú. Sau hai năm triển khai, đã thành lập được 2 tổ hợp tác và một hợp tác xã (HTX) sản xuất rau an toàn với 109 thành viên tham gia.
Diện tích được chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm gần 11 ha. Trong hai năm, các tổ hợp tác, HTX đã sản xuất và cung ứng ra thị trường 360 tấn rau, thu nhập bình quân đạt 280 triệu đồng/ha đất canh tác. Các sản phẩm rau do các tổ hợp tác, HTX sản xuất đều được chứng nhận đủ điều kiện, được bao gói, có tem nhãn rõ ràng và được người tiêu dùng tin tưởng.
Việc sản xuất rau an toàn đã góp phần thay đổi nhận thức của nông dân từ phương thức quảng canh sang thâm canh, từ thiếu an toàn sang an toàn, từ đơn lẻ sang liên kết, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.
Đặc biệt, đã xuất hiện các doanh nghiệp tham gia vào sản xuất rau an toàn theo phương pháp thủy canh như Công ty cổ phần Doanh nhân trẻ Yên Bái tại xã Minh Bảo với diện tích 2.000 m2...
Cùng với xây dựng, phát triển các vùng sản xuất hàng hóa, Yên Bái luôn chú trọng và làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá xếp loại và kiểm tra định kỳ, đột xuất đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp và sản phẩm nông nghiệp, đồng thời xử lý nghiêm các vi phạm. Tăng cường kiểm tra trách nhiệm thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức có hành vi bao che, dung túng, thông đồng với các sai phạm về an toàn thực phẩm.
Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về điều kiện sản xuất, kinh doanh, chất lượng vật tư nông nghiệp và an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản theo quy định. Truy xuất nguồn gốc, xử lý tận gốc lô hàng, sản phẩm không bảo đảm chất lượng vật tư nông nghiệp và an toàn thực phẩm nông lâm thủy sản. Năm 2017, tổ chức thanh tra liên ngành với 132 cơ sở (87 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, 17 cơ sở dịch vụ ăn uống, 3 cơ sở sản xuất dụng cụ, vật liệu...) và thanh tra chuyên ngành 23 cơ sở.
Qua thanh tra đã phát hiện và xử lý 36 cơ sở vi phạm, phạt hành chính trên 73 triệu đồng, tiêu hủy nhiều mặt hàng không bảo đảm an toàn. Thường xuyên kiểm tra giám sát 220 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh chè. Lấy 157 mẫu phân tích, phát hiện 7 mẫu không đạt đã tổ chức truy xuất nguồn gốc và xử lý theo quy định. Trong năm đã cấp 68 giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm và giấy xác nhận sản phẩm an toàn.
Từ thực tế cho thấy, chất lượng nông lâm thủy sản đã được nâng lên. Quan trọng hơn là đã tạo được sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của người quản lý, người sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng trên địa bàn, đó là cơ sở để Yên Bái tiến tới một nền sản xuất, kinh doanh bảo đảm an toàn thực phẩm.
Thanh Phúc