Xác định khoa học và công nghệ (KH&CN) là yếu tố then chốt, động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đồng thời là một trong những khâu đột phá để phát triển nhanh và bền vững,
ngay từ đầu năm 2019, ngành KH&CN đã chủ động tham mưu trình UBND tỉnh phê duyệt kinh phí cho hoạt động KH&CN năm 2019; kinh phí chuyển đổi, áp dụng, duy trì và cải tiến Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015 vào hoạt động của các cơ quan hành chính Nhà nước tỉnh Yên Bái; Kế hoạch xây dựng, áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015 vào hoạt động tại UBND xã, phường, thị trấn trên địa bàn toàn tỉnh.
Xây dựng phương án về xác lập quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) cho các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, sản phẩm đặc sản của tỉnh; ban hành Quy định trách nhiệm quản lý Nhà nước (QLNN) về chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh; tham mưu, đề xuất nội dung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết số 08/2019/NĐ-HĐND của HĐND tỉnh.
Trong công tác quản lý khoa học, ngành đã triển khai quản lý, tổ chức thực hiện 41 nhiệm vụ KH&CN. Trong đó, có 24 nhiệm vụ chuyển tiếp từ các năm trước, thuộc các lĩnh vực nông - lâm nghiệp, khoa học xã hội, công nghiệp và lĩnh vực khác; 17 nhiệm vụ bắt đầu thực hiện mới từ năm 2019, trong đó có 8 nhiệm vụ thuộc lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, gắn với xây dựng nông thôn mới tỉnh Yên Bái giai đoạn 2018 - 2020.
Để làm tốt vai trò quản lý, ngành đã phối hợp với các ngành liên quan, tổ chức kiểm tra tiến độ thực hiện 41 nhiệm vụ KH&CN triển khai trên địa bàn tỉnh. Qua kiểm tra cho thấy, các nhiệm vụ đều triển khai đảm bảo tiến độ, nội dung theo thuyết minh được phê duyệt.
Trong năm 2019, có 16 nhiệm vụ khoa học kết thúc thời gian thực hiện, hội đồng tư vấn khoa học tổ chức đánh giá nghiệm thu kết thúc, kết quả 1 nhiệm vụ xếp loại xuất sắc và 15 nhiệm vụ xếp loại đạt. Tổ chức 2 hội đồng tư vấn xác định nhiệm vụ và xin ý kiến chuyên gia độc lập đối với các dự án đề xuất thuộc chương trình nông thôn miền núi bắt đầu thực hiện từ năm 2020.
Thông qua hội đồng và đánh giá của chuyên gia độc lập đã lựa chọn được 4 nhiệm vụ đề nghị UBND tỉnh đặt hàng với Bộ KH&CN. Theo đó, hoạt động KH&CN trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh tiếp tục được tăng cường thực hiện, chú trọng tổ chức ứng dụng các tiến bộ KH&CN vào sản xuất, nhất là lĩnh vực nông - lâm nghiệp; phối hợp xây dựng chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể cho các sản phẩm nông nghiệp chủ lực, sản phẩm đặc sản của địa phương.
Ngoài ra, còn lồng ghép tổ chức tập huấn, thực hiện các văn bản pháp luật, cơ chế, chính sách về KH&CN cho các xã, các doanh nghiệp tại địa phương...
Đối với công tác quản lý công nghệ và chuyên ngành, đã thẩm định, cấp và gia hạn 22 giấy phép tiến hành công việc bức xạ; cấp 7 giấy chứng chỉ nhân viên bức xạ; thẩm định và phê duyệt 13 kế hoạch ứng phó sự cố bức xạ cấp cơ sở; thẩm định công nghệ bằng văn bản đối với 18 hồ sơ dự án đầu tư; kiểm tra an toàn bức xạ (ATBX) tại 24 cơ sở sử dụng thiết bị Xquang trong chẩn đoán y tế trên địa bàn tỉnh.
Đã tổ chức 26 hội đồng xét công nhận sáng kiến cấp tỉnh và đã có 41 sáng kiến được trình UBND tỉnh phê duyệt công nhận là sáng kiến cấp tỉnh. Hướng dẫn 10 tổ chức, cá nhân đăng ký xác lập quyền SHTT đối với kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu.
Cấp 26 Giấy chứng nhận đăng ký lưu giữ kết quả nhiệm vụ KH&CN cho các cá nhân, tổ chức tham gia thực hiện nhiệm vụ KH&CN; tổ chức hội nghị tập huấn, cấp giấy chứng nhận đào tạo an toàn bức xạ cho người phụ trách an toàn của các cơ sở bức xạ Xquang trên địa bàn tỉnh.
Trong năm 2019, Thanh tra Sở KH&CN đã phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh tổ chức triển khai 3 cuộc thanh tra, trong đó có 2 cuộc thanh tra chuyên ngành và 1 cuộc thanh tra chuyên đề diện rộng do Bộ KH&CN chỉ đạo triển khai thực hiện đối với 110 cơ sở (47 tổ chức và 63 cá nhân) thuộc các lĩnh vực tiêu chuẩn đo lường chất lượng (TCĐLCL) đối với xăng, dầu; lĩnh vực TCĐLCL và sở hữu công nghiệp đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng; thanh tra chuyên đề diện rộng về thiết bị điện - điện tử. Qua thanh tra đã phát hiện 4 cá nhân vi phạm quy định và đã được xử lý theo thẩm quyền của ngành...
Công tác quản lý TCĐLCL, đã thực hiện việc giám sát kiểm định đối với 20 cột đo xăng dầu lắp mới và 37 cột đo xăng dầu sửa chữa trên địa bàn tỉnh; hướng dẫn 65 cơ quan hành chính Nhà nước của tỉnh chuyển đổi HTQLCL theo TCVN ISO 9001:2008 sang phiên bản TCVN ISO 9001:2015.
Đến nay 100% cơ quan đã công bố đạt tiêu chuẩn. Phối hợp với đơn vị tư vấn triển khai hoàn thành việc xây dựng, áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015 vào hoạt động tại 180 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh.
Tổ chức 4 đoàn kiểm tra chất lượng và ghi nhãn hàng hóa đối với 54 đơn vị, cơ sở kinh doanh mũ bảo hiểm, đồ chơi trẻ em, cân ô tô và các cơ sở sản xuất, kinh doanh chè mang Nhãn hiệu chứng nhận Suối Giàng - Yên Bái.
Tiếp nhận, thẩm định và cấp giấy phép vận chuyển hàng nguy hiểm bằng phương tiện giao thông đường bộ cho 4 lượt doanh nghiệp; thông báo tiếp nhận hồ sơ công bố hợp chuẩn cho 2 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh...
Hoạt động của Trung tâm Ứng dụng, Kỹ thuật, Thông tin KH&CN được triển khai đạt hiệu quả. Trung tâm tiếp tục triển khai các nhiệm vụ KH&CN chuyển tiếp từ các năm trước sang năm 2019, đảm bảo đúng nội dung và tiến độ được phê duyệt.
Triển khai thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên theo chức năng năm 2019 bao gồm: tập huấn, tuyên truyền, phổ biến và chuyển giao thành tựu KHCN trên địa bàn tỉnh; ứng dụng tiến bộ trồng thử nghiệm cà chua Sao đỏ 719 tại Trại Thực nghiệm ứng dụng tiến bộ KH&CN.
Xuất bản và cung cấp Bản tin Thông tin KH&CN đến hơn 200 tổ chức và cá nhân; phối hợp với các cơ quan truyền thông Báo Yên Bái, Đài Phát thanh và Truyền hình của tỉnh, tuyên truyền các hoạt động nổi bật của ngành và cung cấp thông tin KH&CN phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Tổ chức kiểm định được 1.798 phương tiện đo (PTĐ) nhóm 2 và cấp giấy chứng nhận kiểm định cho 1.772 PTĐ; kiểm định đối chứng công tơ điện với tổng số 5.973 PTĐ, cấp giấy chứng nhận kiểm định cho 5.581 PTĐ.
Đối với lĩnh vực dịch vụ ứng dụng năng lượng nguyên tử đã kiểm định 36 thiết bị Xquang chẩn đoán hình ảnh trong y tế, đo và đánh giá an toàn bức xạ 44 phòng đặt máy Xquang. Hoạt động điểm bảo hành cân Nhơn Hòa đã hiệu chỉnh, kiểm định được 198 cân đồng hồ lò xo…
Phát huy những kết quả đã đạt được năm 2020, ngành KH&CN Yên Bái tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm chủ yếu đó là: tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ KH&CN chuyển tiếp và thực hiện mới năm 2020; triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN để xây dựng chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận cho các sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc sản của tỉnh; đẩy mạnh công tác kiểm tra các đơn vị trên địa bàn tỉnh thực hiện công tác đổi mới công nghệ và xác lập quyền sở hữu công nghiệp.
Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức về khởi nghiệp, sáng tạo cho các tổ chức, cá nhân, đội ngũ quản lý ở các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh, thực hiện tốt các cuộc thanh tra, kiểm tra về đo lường chất lượng sản phẩm hàng hoá, sở hữu công nghiệp và an toàn kiểm soát bức xạ.
Tiếp tục thông tin tuyên truyền các văn bản liên quan đến lĩnh vực TCĐLCL và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh và các đơn vị liên quan.
Triển khai việc duy trì, áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015 vào trong hoạt động của các cơ quan hành chính cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh.
Hỗ trợ xây dựng tích hợp công cụ nâng cao năng suất, chất lượng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh theo Quyết định số 1305/QĐ-UBND của UBND tỉnh Yên Bái..., phấn đấu hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2020 của ngành đề ra.
Phan Thu Hương (Trung tâm Ứng dụng, Kỹ thuật, Thông tin KH&CN)