Phần lớn diện tích rừng tự nhiên khu vực giáp ranh với trữ lượng rừng giàu nhiều, tính đa dạng sinh học cao, lưu trữ nhiều nguồn gen quý hiếm cần đặc biệt quan tâm bảo vệ.
Trên cơ sở quy chế phối hợp đã ký kết trong công tác bảo vệ rừng (QLBVR), quản lý lâm sản và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) khu vực giáp ranh, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã chỉ đạo các hạt kiểm lâm vùng giáp ranh thực hiện rà soát, điều chỉnh, bổ sung những quy chế do các đơn vị ký kết trước đây đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế.
Các hạt kiểm lâm đã xây dựng kế hoạch phối hợp trong công tác QLBVR, quản lý lâm sản và PCCCR vùng giáp ranh; cung cấp và kết nối thông tin liên lạc giữa kiểm lâm địa bàn, lãnh đạo UBND các xã, các trưởng thôn, bản để đảm bảo công tác phối hợp kịp thời, hiệu quả.
Cùng đó, lực lượng kiểm lâm tỉnh phối hợp chặt chẽ với kiểm lâm các địa phương giáp ranh đẩy mạnh tuyên truyền, đặc biệt là vào những tháng cao điểm về PCCCR, trong đó, có hình thức tuyên truyền lưu động bằng xe ô tô, xe máy đến tận thôn, bản, nơi tập trung đông dân cư sinh sống đã mang lại hiệu quả cao.
Cụ thể, năm 2019, tại địa bàn giáp ranh, các địa phương đã tổ chức 659 cuộc họp thôn, bản với 38.464 lượt người tham dự. Lực lượng kiểm lâm đã tổ chức ký cam kết BVR và PCCCR tại 325 thôn, bản với 16.467 hộ; tổ chức tuyên truyền và giáo dục pháp luật cho 13 trường học, với 5.022 học sinh tham gia; in ấn, cấp phát trên 7.000 tờ rơi, áp phích tuyên truyền đến tận các thôn, bản.
Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, lực lượng kiểm lâm tỉnh thường xuyên phối hợp quản lý, tuần tra, kiểm tra, trao đổi thông tin và xử lý vi phạm pháp luật về BVR tại các khu vực giáp ranh, đặc biệt là tại khu vực các huyện Văn Yên, Mù Cang Chải (Yên Bái), Văn Bàn (Lào Cai).
Đồng thời, tại địa bàn giáp ranh 4 tỉnh đã phát hiện, xử lý 77 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp; tịch thu hơn 24m khối gỗ các loại, 4 cá thể động vật, thu nộp ngân sách nhà nước trên 358 triệu đồng.
Đánh giá của Chi cục Kiểm lâm tỉnh, nhờ chủ động triển khai thực hiện tốt nội dung quy chế phối hợp đã phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm Luật lâm nghiệp, góp phần giảm thiểu số vụ phá rừng, xâm hại tài nguyên rừng vùng giáp ranh; đặc biệt, có nhiều địa phương không để xảy ra cháy rừng.
Tuy nhiên, do khu vực giáp ranh địa bàn rộng, địa hình hiểm trở, lực lượng mỏng nên công tác phối hợp giữa các tỉnh trong tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn các hành vi vi phạm chưa được thường xuyên, liên tục.
Mặt khác, trình độ dân trí trong khu vực này còn hạn chế; tỷ lệ hộ nghèo cao, cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào rừng; tình trạng phát, phá, lấn chiếm rừng làm nương rẫy vẫn diễn ra; việc trồng thảo quả, sa nhân; khai thác gỗ làm nhà, lấy củi bừa bãi vẫn còn; tình trạng buôn bán, vận chuyển lâm sản trái pháp luật tại vùng giáp ranh tuy có giảm về số vụ nhưng tính chất, phương thức hoạt động của các đối tượng vi phạm ngày một tinh vi hơn.
Để thực hiện tốt hơn nữa công tác QLBVR, quản lý lâm sản và PCCCR vùng giáp ranh, thời gian tới, Chi cục Kiểm lâm tỉnh tiếp tục phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đến mọi người dân vùng giáp ranh nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thôn, bản trong lĩnh vực QLBVR, quản lý lâm sản và PCCCR.
Tích cực trao đổi thông tin, nắm bắt tin báo, tố giác các hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp, thông tin cảnh báo cháy rừng; thường xuyên đôn đốc, chỉ đạo kiểm lâm địa bàn vùng giáp ranh tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền cơ sở triển khai thực hiện tốt BVR, PCCCR và bảo tồn đa dạng sinh học.
Quản lý chặt chẽ việc phát, đốt dọn nương rẫy, tránh gây cháy lan vào rừng; hướng dẫn nhân dân sử dụng rừng hợp lý, bền vững; chống xâm canh, xâm cư trái phép. Cùng đó, các địa phương cần đẩy mạnh xã hội hóa nghề rừng, thu hút các thành phần kinh tế, các tổ chức xã hội và nhân dân tham gia trồng rừng, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân.
Các tỉnh giáp ranh cần quan tâm đầu tư các chương trình, dự án quản lý, bảo vệ và phát triển rừng cho các địa phương giáp ranh và có các giải pháp giúp đỡ chuyển đổi cơ cấu cây trồng thay thế cây thảo quả để cải thiện sinh kế cho người dân, hạn chế áp lực vào rừng tự nhiên.
Văn Thông
