Xác định công tác phòng, chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) là một trong những nhiệm vụ quan trọng gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội nên ngay đầu mùa mưa bão năm 2019, UBND thành phố ban hành Chỉ thị số 01/CT-UBND ngày 8/4/2019 về công tác PCTT&TKCN năm 2019 để quán triệt chỉ đạo của tỉnh tới tất cả các thành viên trong Ban Chỉ huy PCTT&TKCN thành phố, các ngành, đơn vị liên quan và UBND các xã, phường.
Theo đó, thành phố đã chỉ đạo các địa phương rà soát, bổ sung kế hoạch, kiểm tra trang thiết bị vật tư, đẩy mạnh công tác tuyên truyền ý thức phòng chống thiên tai trong nhân dân để nhân dân tự kiểm tra, tránh tư tưởng chủ quan, chủ động phòng tránh và có các biện pháp chủ động tự khắc phục.
Ban Chỉ huy PCTT&TKCN xây dựng Kế hoạch về PCTT&TKCN năm 2019 và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, trong đó, chú trọng đến công tác chỉ đạo phương châm "4 tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ).
Đồng thời, thành phố cũng chỉ đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố khẩn trương kiểm tra các công trình đang thi công và có biện pháp cảnh báo tại các khu vực có nguy cơ mất an toàn (hệ thống cống, hố chứa nước…) để đảm bảo an toàn cho người dân trong khu vực.
Chỉ đạo UBND các xã, phường tiến hành rà soát, lập danh sách các hộ trong vùng có nguy cơ cao thiên tai phải di chuyển nơi ở để đảm bảo an toàn, chuẩn bị lực lượng, phương tiện ứng cứu phục vụ việc hỗ trợ ứng cứu khi có tình huống xảy ra…
UBND các xã, phường đã chủ động trong công tác tuyên truyền, đặc biệt sử dụng tốt hệ thống loa phát thanh công cộng để thường xuyên tuyên truyền ý thức phòng chống thiên tai trong nhân dân để nhân dân tự kiểm tra, tránh tư tưởng chủ quan, chủ động phòng tránh và có các biện pháp chủ động tự khắc phục, xác định và thông báo, cảnh báo kịp thời cho các hộ dân di dời ra khỏi các khu vực có nguy cơ cao về sạt lở ta luy, ven sông, ven suối, ngập úng cục bộ, gần cột điện, cây lớn khi có mưa bão lớn kéo dài…
Năm 2019, mặc dù bị ảnh hưởng hoàn lưu của 3 cơn bão (số 2, số 3, số 4), kết hợp với 2 đợt nước lũ sông Hồng dâng cao nhưng cơ bản thành phố không xảy ra thiệt hại lớn mà bị thiệt hại chủ yếu do đợt mưa to kèm theo lốc xoáy, sét đánh xảy ra vào tối ngày 28/5/2019, tập trung chủ yếu tại xã Âu Lâu.
Trong đợt mưa này, không có thiệt hại về người; có 169 hộ ở các xã Âu Lâu, Giới Phiên, Minh Bảo, Tân Thịnh bị tốc mái nhà ở, riêng Âu Lâu là 156 hộ (6 hộ bị tốc mái hoàn toàn); sập 1 lán để ván ép, 1/2 nhà tạm cho thuê với diện tích 60 m vuông tại thôn Nước Mát, xã Âu Lâu.
Nhà xưởng sản xuất của 6 doanh nghiệp và 3 cột điện cùng 11,5 ha diện tích sản xuất nông nghiệp và 6,5 ha diện tích keo, quế trên địa bàn xã Âu Lâu bị thiệt hại và một số trang thiết bị kỹ thuật của Trung tâm Truyền thông và Văn hóa thành phố bị hư hỏng.
3 tháng đầu năm 2020, thiên tai lại diễn biến bất thường, điển hình là trận lốc xoáy kèm theo mưa đá, sét đánh xảy ra tối ngày 2/3/2020 đã gây thiệt hại lớn, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh và hạ tầng kinh tế - xã hội trên địa bàn.
Trong trận thiên tai này có 4 người bị thương; 3.580 hộ bị tốc mái, hư hỏng mái nhà ở; 1 trường học bị tốc mái, 1 trường học bị hư hỏng cổng trường và 12 trường học bị hư hỏng một số đồ dùng dạy học; 12 trụ sở cơ quan, công trình, nhà văn hóa bị thiệt hại; 27 cột điện bị đổ; 5 cột đèn trang trí bị thiệt hại; 307 cây xanh đô thị, cây bóng mát bị đổ, gãy...
Ngay sau khi xảy ra mưa lốc đêm 2/3, Thường trực Thành ủy đã chỉ đạo, phân công cụ thể các đồng chí trong Ban Thường vụ Thành ủy phụ trách các địa bàn, từng thành viên Ban Chỉ huy PCTT&TKCN thành phố xuống địa bàn 15/15 xã, phường chỉ đạo công tác kiểm tra, thống kê, khắc phục thiệt hại kịp thời; chỉ đạo huy động lực lượng giúp người dân sơ tán người và tài sản, bố trí chỗ ở tạm thời an toàn cho các hộ bị thiệt hại nặng về nhà ở ngay trong đêm ngày 2/3.
Thành phố chỉ đạo Công ty cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Yên Bái khẩn trương thu dọn các cây xanh đô thị bị đổ, gãy trên các tuyến đường đảm bảo an toàn giao thông và Công ty Cổ phần Môi trường và Năng lượng Nam Thành triển khai thu gom rác thải trên các tuyến đường, đảm bảo vệ sinh môi trường sau mưa lốc trên địa bàn.
Ngay sau 1 ngày xảy ra thiệt hại, toàn bộ cây xanh bị đổ, gãy đã được dọn dẹp sạch sẽ đảm bảo thông suốt giao thông trên địa bàn. Thành phố cũng chỉ đạo cơ quan y tế phân công cán bộ phối hợp với các địa phương có người bị nạn hỗ trợ cùng các gia đình khẩn trương đưa người bị nạn đi cấp cứu tại cơ sở y tế.
Thành ủy, UBND thành phố, UBND các phường đã kịp thời tổ chức thăm hỏi, hỗ trợ các gia đình, cá nhân bị thương với tổng số tiền hỗ trợ là 12 triệu đồng.
Khẩn trương thu dọn cây xanh bị đổ gãy, đảm bảo an toàn giao thông.
Thành phố cũng đã huy động các lực lượng quân đội, công an, Đoàn thanh niên, các tổ chức chính trị - xã hội thành lập các tổ, đội xuống các xã, phường giúp đỡ các gia đình, cá nhân khắc phục bị thiệt hại nhất là các phường có thiệt hại lớn như: Nguyễn Thái Học, Minh Bảo, Minh Tân, Yên Ninh, Tuy Lộc…
Đồng thời, UBND thành phố đã chỉ đạo tạm ứng kinh phí lần 1 để hỗ trợ khẩn cấp cho các hộ bị thiệt hại về nhà cửa từ 70% trở lên nhằm giúp các hộ sớm ổn định cuộc sống theo quy định. Còn các trường hợp bị thiệt hại về nhà ở khác, thành phố đã chỉ đạo các xã, phường kiểm tra, đánh giá để đề xuất hỗ trợ theo quy định.
Riêng đối với các hộ bị thiệt hại về nhà ở năm 2019, UBND thành phố đã trình UBND tỉnh hỗ trợ cho 73 hộ với tổng số tiền là 188 triệu đồng. Kinh phí hỗ trợ đã được chi trả cho các hộ bị thiệt hại đảm bảo đúng đối tượng, chính sách và công khai, minh bạch theo quy định.
Dưới sự chỉ đạo của thành phố, Điện lực thành phố khẩn trương khắc phục và đảm bảo an toàn về điện trên địa bàn. Sau 2 ngày xảy ra thiệt hại, đã cấp điện trở lại trên toàn thành phố, đảm bảo sinh hoạt và sản xuất của nhân dân.
Các cơ quan chuyên môn phối hợp với UBND các xã, phường triển khai hướng dẫn nhân dân khắc phục, gieo trồng bổ sung các diện tích sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại để đảm bảo sản xuất.
Đồng thời, thành phố cũng đã chỉ đạo các cơ quan liên quan hướng dẫn các doanh nghiệp bị thiệt hại thực hiện các chính sách hỗ trợ, ưu đãi theo quy định và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiến hành khắc phục để đi vào sản xuất trở lại.
Trên cơ sở những kinh nghiệm từ kết quả thực hiện nhiệm vụ trong năm 2019 và Quý I/2020 và nhận định về thời tiết của Đài Khí tượng Thủy văn Yên Bái, từ nay đến cuối năm, nhiều nhiệm vụ trọng tâm trong công tác PCTT&TKCN tiếp tục được Ban Chỉ huy PCTT&TKCN thành phố đã xác định và triển khai thực hiện như: tăng cường công tác tuyên truyền.
Rà soát, kiện toàn, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN; thành lập đội xung kích PCTT&TKCN tại các xã, phường và tại các thôn, tổ của xã, phường; tổ chức lực lượng, triển khai công tác chuẩn bị vật tư, phương tiện, thiết bị theo phương án đã lập để sẵn sàng đối phó khi thiên tai xảy ra… nhằm đảm bảo phương châm "Chủ động phòng tránh - ứng phó kịp thời - khắc phục khẩn trương” trong PCTT&TKCN trên địa bàn.
Thu Hạnh