Sau nhiều năm vất vả, trải qua rất nhiều công việc và ngành nghề khác nhau, năm 2005, anh Nguyễn Văn Nghị ở thôn Văn Hưng, xã Cát Thịnh quyết định trở về địa phương đầu tư phát triển mô hình nuôi ba ba sinh sản.
Với bản tính cần cù, chịu khó, học hỏi kinh nghiệm những người đi trước, đến nay, gia đình anh Nghị có hệ thống chuồng trại khang trang, kiên cố trên 3.000 m2 nuôi trên 200 cặp ba ba sinh sản, tương đương với gần 700 con ba ba bố mẹ.
Để có nguồn nước đảm bảo hợp vệ sinh, gia đình anh đầu tư xây dựng hệ thống đập đầu mối từ đầu nguồn và hệ thống ống dẫn nước về đến tận ao nuôi. Mỗi năm, mô hình nuôi ba ba của anh Nghị cung cấp ra thị trường trên 1 vạn con giống và trừ chi phí còn thu về 1,5 tỷ đồng.
Anh Nghị chia sẻ: "Lúc đầu nuôi ba ba cũng vất vả, vốn liếng ít lại chưa có kinh nghiệm nên ba ba bị chết, chậm lớn. Cũng may là gia đình kiên trì nuôi mấy cặp ba ba sinh sản nên có con giống để nuôi lâu dài và rút kinh nghiệm dần dần. Hiện, tôi chủ yếu nuôi ba ba sinh sản với số lượng khoảng 30 vạn con/năm, ba ba thương phẩm nuôi đủ cung cấp cho thị trường trong tỉnh. Nhìn chung, chưa có con gì nuôi cho giá trị cao bằng nuôi ba ba”.
Cùng với gia đình anh Nghị, hiện nay, thôn Văn Hưng có trên 60 hộ nuôi ba ba thương phẩm và ba ba sinh sản; trong đó, có 10 hộ cho thu nhập cao với doanh thu đạt 500 triệu đồng/ năm; 20 hộ cho thu nhập dưới 200 triệu đồng/ năm; 2 hộ cho thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm từ nuôi ba ba sinh sản.
Từ việc phát triển mô hình nuôi ba ba, thôn Văn Hưng đã ngày càng thay đổi rõ rệt, cùng với sự đầu tư của Nhà nước người dân đã đóng góp làm đường giao thông nông thôn, đầu tư xây dựng nhà cửa khang trang, kiên cố, thu nhập bình quân đầu người đạt 26 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 10%.
Bà Nguyễn Thị Liễu - Bí thư Chi bộ thôn Văn Hưng cho biết: "Với lợi thế của thôn có nhiều khe nước sạch nên nhân dân đã tận dụng phát triển mạnh nuôi ba ba. Hiện nay, các hộ nuôi ba ba đều trở lên khá, giàu. Kinh tế phát triển, nhân dân cũng tích cực đóng góp để xây dựng nhà văn hóa, kiên cố 100% trục đường giao thông liên thôn”.
Xác định nuôi ba ba là thế mạnh trong phát triển kinh tế địa phương, xã Cát Thịnh đã tham mưu với các đơn vị chức năng tăng cường mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học, kỹ thuật, tạo điều kiện cho các hộ dân được vay vốn với lãi suất ưu đãi để phát triển mô hình.
Nhờ đó, đến nay, xã đã có trên 250 hộ nuôi ba ba thương phẩm và ba ba sinh sản với quy mô từ 2.000m2 trở lên. Thu nhập bình quân của các mô hình này đạt từ 200 - 300 triệu đồng/mô hình/năm, tiêu biểu có những mô hình nuôi ba ba sinh sản với quy mô lớn cho thu nhập hàng tỷ đồng như: gia đình anh Nguyễn Văn Nghị, thôn Văn Hưng, anh Nguyễn Hoành Cương, thôn Vực Tuần…
Hôm nay, nghề nuôi ba ba ở Cát Thịnh đã không còn manh mún, nhỏ lẻ, mà có sự liên kết đầu tư khá bài bản. Nhiều hộ đã xây dựng, mở rộng quy mô chăn nuôi thành trang trại để chăn nuôi hiệu quả bền vững.
Ông Sa Văn Tá - Phó Chủ tịch UBND xã Cát Thịnh cho biết: "Trong số 250 hộ nuôi ba ba có hơn 10 hộ thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm; 40% số hộ thu nhập 300 triệu đồng trở lên, còn lại các hộ đều có thu nhập trên 50 triệu đồng trở lên… Dù đòi hỏi điều kiện nhất định về vốn, kiến thức chăn nuôi nhưng nuôi ba ba vẫn có giá trị kinh tế cao và ổn định nhiều năm qua, chúng tôi đang khuyến khích và vận động các hộ dân đầu tư và liên kết để giúp đỡ, hỗ trợ nhau tiêu thụ sản phẩm và mở rộng quy mô chăn nuôi”.
Nuôi ba ba sinh sản và ba ba thương phẩm là những mô hình kinh tế đã khẳng định hiệu quả kinh tế và giá trị thu nhập ổn định nhiều năm qua ở Văn Chấn. Tuy nhiên, nuôi ba ba đòi hỏi người dân phải có nguồn vốn, kiến thức chăn nuôi nhất định.
Để các mô hình nuôi ba ba phát triển bền vững người dân rất cần được vay vốn ưu đãi và có đầu ra ổn định. Việc thành lập các hợp tác xã, tổ hợp tác để giúp đỡ phát triển và tiêu thụ sản phẩm thủy sản đặc sản ba ba là giải pháp đang được xã Cát Thịnh và huyện Văn Chấn quan tâm giúp người dân mở rộng thị trường tiêu thụ tại các siêu thị và hướng tới xuất khẩu.
Ngọc Sơn