Yên Bái là một trong 21 tỉnh miền núi phía Bắc, Tây Nguyên, Nam Trung Bộ được thực hiện Chương trình "Mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả" từ vốn vay Ngân hàng Thế giới. Chương trình triển khai trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã và đang mang lại nhiều hiệu quả thiết thực cho người dân vùng nông thôn, qua đó giúp cho hàng nghìn hộ dân có nguồn nước sạch sinh hoạt, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Trong những năm qua, tỉnh Yên Bái đã đầu tư hạ tầng kỹ thuật cấp nước sinh hoạt tập trung, sử dụng các nguồn vốn thuộc Chương trình "Mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả”, Chương trình nông thôn mới, Chương trình 134, 135, 30a... để xây dựng mới và cải tạo sửa chữa các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung. Nhờ đó, nhận thức của người dân về sử dụng nước sạch đã có nhiều thay đổi, nhiều hộ đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đang từng bước thay đổi tập quán sử dụng nước sinh hoạt từ giếng khoan, nước suối, nước khe sang dùng nguồn nước sạch. Nước sạch về vùng nông thôn đã giải quyết một phần khó khăn, giúp ổn định đời sống của người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số.

Sau 5 năm thực hiện, Chương trình đã thực hiện đồng bộ các hợp phần: Cấp nước nông thôn, vệ sinh nông thôn và tăng cường năng lực. Đến tháng 10/2020 đã xây dựng hoàn thành đưa vào sử dụng 12 công trình cấp nước tập trung, 7 công trình đang chuẩn bị bàn giao đưa vào sử dụng, 7 công trình cấp nước tập trung đang được triển khai xây dựng, dự kiến hoàn thành trong năm 2020 đầu năm 2021. Hoàn thành kế hoạch giao 11.000 đấu nối.

Đối với công trình cấp nước và vệ sinh trường học, đến năm 2019 đã hoàn thành 25 công trình; năm 2020 tiếp tục thực hiện đầu tư các công trình cấp nước và vệ sinh trường học tại 30 xã còn lại của Chương trình.

Với công trình cấp nước và vệ sinh trạm y tế, năm 2019 đã hoàn thành 19 công trình; năm 2020 đang triển khai xây dựng, cải tạo 32 công trình nước và vệ sinh cho trạm y tế.

Các công trình hoàn thành đưa vào sử dụng đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ, hành vi của người dân nông thôn, tăng cường tỷ lệ người dân được tiếp cận bền vững với nước sạch và vệ sinh nông thôn trên địa bàn tỉnh Yên Bái. Đến nay, toàn tỉnh có trên 90% người dân ở nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, 72% hộ dân có nhà tiêu hợp vệ sinh và gần 95% trạm y tế có công trình nước và nhà tiêu hợp vệ sinh.

Cùng với việc đầu tư sửa chữa, nâng cấp, mở rộng các công trình cấp nước sinh hoạt, triển khai dựng xã đạt tiêu chí "vệ sinh toàn xã’’, Chương trình còn quan tâm đến công tác truyền thông nâng cao năng lực thực hiện chương trình còn tổ chức các hoạt động tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân trong sử dụng nước sạch thông qua các phương tiện thông tin đại chúng; truyền thông về xây dựng, sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh; các hoạt động triển khai truyền thông thay đổi hành vi vệ sinh; tập huấn về công tác quản lý, vận hành, bảo dưỡng các công trình cấp nước tập trung sau đầu tư; tập huấn về công tác thông tin giáo dục, truyền thông tại cộng đồng có công trình cấp nước tập trung; tổ chức họp dân vận động sự tham gia của cộng đồng xây dựng, sử dụng và bảo vệ công trình nước sinh hoạt nông thôn; tổ chức kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện chương trình tại các huyện trong tỉnh.

Trong 5 năm qua các hoạt động truyền thông đã được triển khai thực hiện từ cấp tỉnh đến xã và thôn bản, đã tổ chức được 81 cuộc hội nghị triển khai thực hiện Chương trình; 112 lớp tập huấn; 1.070 cuộc họp dân; tổ chức 65 đợt mít tinh; 7 phóng sự truyền hình, 389 bài phát thanh tuyên truyền phát thanh của xã; xây dựng 46 pa nô tuyên truyền cho các xã; thăm và vận động hộ gia đình 23.200 lượt; kiểm tra giám sát thực hiện chương trình 6 cuộc.

Trong thời gian tới, tỉnh Yên Bái tiếp tục chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các hợp phần của chương trình; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số về tầm quan trọng của nước sạch đối với sức khỏe, vệ sinh môi trường; đẩy nhanh tiến độ thi công công trình nước sạch, phục vụ sinh hoạt đảm bảo an toàn, vệ sinh, từng bước nâng cao chất lượng sống của người dân.