Đi vào hoạt động được hơn 4 năm, Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp hữu cơ Trung Thành, xã Yên Hợp, huyện Văn Yên được biết đến là một trong những cơ sở chuyên cung cấp nông sản sạch trên địa bàn. Các sản phẩm rau, củ, quả của Hợp tác xã được trồng trên diện tích 1.600 m2 nhà màng, giãn cách với khí hậu, môi trường bên ngoài nên hạn chế được sâu bệnh, đặc biệt là không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Dẫn chúng tôi đi tham quan cơ sở sản xuất, bà Dương Thị Yến - Giám đốc Hợp tác xã cho biết: "Hiện nay, chúng tôi đang có 1.000 gốc cà chua Vô hạn của Úc cho thu hoạch với năng suất 7 - 10kg/cây. Do được gieo cấy trong nhà màng nên quả không bị nấm mốc và héo xanh như bên ngoài, năng suất và thời gian thu hái cũng kéo dài hơn. Sau khoảng 8 tháng, chúng tôi tận dụng thân, lá ủ phân vi sinh để quay vòng cho những lần gieo cấy tiếp theo”.
Theo ghi nhận, việc canh tác trong nhà màng của Hợp tác xã với hệ thống tưới nhỏ giọt đã giảm thiểu tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, góp phần tích cực vào việc bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên nước, giảm nhân công, giảm thời gian và tăng sản lượng gấp 2 - 3 lần so với canh tác truyền thống. Được biết, hiện nay, Hợp tác xã đang trồng thêm 500 m2 giống cà chua bi kết hợp với du lịch thăm quan thu hái tại vườn, vừa cắt bỏ được khâu đưa đi bán vừa tạo nên không gian trải nghiệm cho du khách.
Còn tại Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông - lâm nghiệp Cường Vui, xã Yên Hợp, toàn bộ hoạt động trồng, chăm sóc, thu hái, sơ chế, bảo quản đã thực hiện theo quy trình hữu cơ, sinh thái. Anh Nguyễn Cao Cường - Giám đốc Hợp tác xã cho biết: "Hợp tác xã đã áp dụng các quy trình kỹ thuật từ việc cày ải, phơi đất, diệt nguồn bệnh, tạo độ thoáng cho đất giúp vi sinh vật phát triển thuận lợi; trồng cây theo hàng lối, mỗi gốc chỉ để 1 cây mẹ và từ 1 - 2 cây con khỏe mạnh phân đều về các phía. Phân bón cho chuối là phân hữu cơ, phân chuồng ủ hoai mục. Phần thân, lá cây sau khi thu hoạch được chặt nhỏ bỏ vào gốc vừa làm phân bón vừa có tác dụng giữ ẩm cho đất mà không xả rác thải ra môi trường.
Hiện, toàn xã có khoảng 12 ha
chuối ngự tiến, bà con chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học đảm bảo theo nguyên tắc: đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ liều lượng và đúng cách. Cỏ dại trong vườn được phát quang bằng máy để tạo độ thoáng, giúp tiêu diệt mầm bệnh”.
Được biết, năm 2021, sản phẩm chuối ngự của Hợp tác xã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao với cam kết "4 không” gồm: không dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, không dư lượng phân bón hóa học, không chất bảo quản, không chất kích thích tăng trưởng.
Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, đến nay, trên địa bàn huyện Văn Yên đã xây dựng được vùng quế hữu cơ trên 7.200 ha. Đi cùng với đó là các mô hình canh tác xen canh như: quế - ngô, quế - sắn hoặc nuôi lợn, nuôi gà dưới tán quế. Bên cạnh đó, huyện cũng xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp theo tiêu chuẩn VietGAP, áp dụng phương pháp canh tác hữu cơ, sinh thái...
Ông Nguyễn Văn Quyền - Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: "Sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh thái là phương pháp canh tác không sử dụng phân bón hóa học, thuốc BVTV mà sử dụng hoàn toàn bằng phân bón vi sinh từ động, thực vật nên mang lại nguồn lương thực, thực phẩm sạch. Phương pháp canh tác này còn nâng cao sản lượng, tiết kiệm chi phí, bảo vệ sức khỏe con người và môi trường. Việc đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh thái đã tạo sự chuyển biến rõ nét về năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của các sản phẩm nông, lâm sản, góp phần từng bước nâng cao thu nhập và cải thiện mức sống của dân cư nông thôn".
Thời gian qua, huyện Văn Yên đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sản xuất hàng hóa hiệu quả và bền vững; tăng cường phổ biến, chuyển giao, hướng dẫn kỹ thuật canh tác sinh thái cho nông dân; xây dựng, quy hoạch các vùng sản xuất chuyên canh nông nghiệp tập trung và các mô hình điểm về nông nghiệp sinh thái; tăng cường xây dựng các chuỗi liên kết gắn với tiêu thụ sản phẩm; đẩy mạnh triển khai xây dựng, duy trì các sản phẩm OCOP...
Nhờ đó, kết thúc năm 2023, giá trị sản xuất nông - lâm nghiệp, thủy sản toàn huyện đạt trên 2.798 tỷ đồng, bằng 100,4% so với kế hoạch, tổng sản lượng lương thực có hạt 58.125 tấn, bằng 101,2% so với kế hoạch; toàn huyện có 48 sản phẩm được chứng nhận OCOP; trong đó, 45 sản phẩm OCOP 3 sao và 3 sản phẩm 4 sao...
Với mục tiêu, phát triển ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, giá trị gia tăng gắn với xây dựng nông thôn mới bền vững, thời gian tới, huyện Văn Yên triển khai thực hiện hiệu quả các dự án phát triển sản xuất, liên kết theo chuỗi giá trị; xây dựng nhãn hiệu, xác lập bảo hộ sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm chủ lực, đặc sản của huyện; tìm kiếm thị trường đầu ra bền vững cho nông sản, bảo đảm hầu hết các sản phẩm chủ lực và đặc sản của huyện đều có doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết tiêu thụ; củng cố, nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô và thị trường tiêu thụ sản phẩm OCOP hướng đến xuất khẩu... Bên cạnh đó, huyện đẩy mạnh chuyển giao khoa học, kỹ thuật; tiếp tục tuyên truyền, hướng dẫn, nâng cao nhận thức của người dân về nông nghiệp sinh thái...
Hùng Cường
