Trao đổi với báo giới liên quan đến kế hoạch của Bộ Tài chính về chỉ đạo của Chính phủ trong việc chặn đà suy giảm kinh tế, ông Vũ Văn Ninh, Bộ trưởng Bộ Tài chính nói: Trước tình hình kinh tế thế giới đang suy giảm nhanh, các nền kinh tế lớn cũng đã rơi vào suy thoái, kinh tế Việt Nam chịu tác động không nhỏ.

Lường trước được những khó khăn này, Chính phủ đã trình Quốc hội và đã đưa vào nghị quyết về dự toán ngân sách năm 2009 cho phép Chính phủ được điều hành chính sách thuế, xem xét các điều kiện cụ thể để giảm, giãn, hoãn chính sách thuế nhằm hỗ trợ cho sản xuất, khuyến khích thúc đẩy xuất khẩu, đảm bảo ngăn ngừa được suy giảm kinh tế ở trong nước.

Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ trong phiên họp hôm qua về các kế hoạch để thực hiện nghị quyết này.

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, đề xuất giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp quý 4/2008 và cả năm 2009 cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ và một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh và xuất khẩu. Phần thuế còn lại sẽ cho giãn kéo dài từ 6 đến 9 tháng.

Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ rà soát tất cả các chính sách thuế về xuất khẩu, nhập khẩu để vừa hạn chế nhập siêu lại vừa khuyến khích xuất khẩu tốt hơn.

Việc thực hiện thuế thu nhập cá nhân có thay đổi gì không, thưa Bộ trưởng?

Thực ra, thuế thu nhập cá nhân có lợi hơn cho người đang nộp thuế thu nhập cao theo pháp lệnh hiện hành vì thuế thu nhập cao cho phép người nộp được giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc.

Ngoài ra, mức động viên thuế suất cũng giảm xuống, mức khởi điểm thấp nhất giảm từ 10% xuống 5%. Thuế suất cao nhất là hạ từ 40% xuống 35%. Nhìn tổng thể mà nói là thuế thu nhập cá nhân có lợi hơn thuế thu nhập cao.

Thuế thu nhập cá nhân có hai loại thu nhập mới phải đưa vào điều tiết. Đó là điều tiết chứng khoán thông qua hình thức là cổ tức và điều tiết mua bán chứng khoán giao dịch trên thị trường. Nhưng thực chất sự điều tiết này là không lớn, ví dụ cổ tức có lãi thì mới đánh thuế 5%, còn buôn bán chứng khoán nộp 20% trên lãi hoặc không xác định được lãi thì nộp 0,1% trên giao dịch.

Hiện nay phí giao dịch chứng khoán mà các tổ chức kinh doanh chứng khoán phải nộp cho các công ty chứng khoán là 0,3-0,4%, nên nếu có nộp 0,1% thì cũng rất là nhỏ. Tuy nhiên, việc áp dụng thuế chứng khoán sẽ có tác động tâm lý đến thị trường nên vừa rồi Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ việc này.

Phương án thứ nhất là xem xét dừng, giãn hoặc là hoãn, giảm, miễn thuế thì lại không thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ. Tôi cũng có đề nghị với Chính phủ là giao cho Bộ Tài chính sẽ báo cáo với Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét cụ thể.

Phương án thứ hai là dùng hướng dẫn về mặt kỹ thuật để làm sao chứng khoán đến cuối năm mới tính toán kết quả nếu thực sự có lãi thì mới tính thuế, còn lỗ thì thôi.

Kinh tế suy giảm thì nguồn thu suy giảm. Vậy ngân sách Nhà nước lấy đâu ra nguồn để đảm bảo an sinh xã hội, thưa Bộ trưởng?

Kinh tế suy giảm đúng là có ảnh hưởng đến nguồn thu của ngân sách. Tuy nhiên, chúng ta cũng phải sắp xếp, mục tiêu ưu tiên của Chính phủ là vẫn phải đảm bảo an sinh xã hội.

Những chính sách đã ban hành hoặc đã đưa vào kế hoạch của nhà nước, Quốc hội giao thì phải đảm bảo. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể huy động các nguồn lực từ xã hội nữa.

Trong bối cảnh nguồn thu ngân sách bị ảnh hưởng, việc thắt chặt chi tiêu công cũng rất cần thiết, Bộ Tài chính có kế hoạch cụ thể gì?

Hiện nay, Bộ đã xây dựng rất nhiều phương án tương ứng với giá dầu để điều hành cho linh hoạt. Giá dầu xuống thấp rõ ràng ảnh hưởng rất lớn đến nguồn thu, do đó, chúng ta cũng phải rà soát đến các khoản chi để tiết kiệm.

Ngoài ra, cũng phải tích cực khai thác các nguồn thu, chống thất thu, chống nợ đọng thuế để thu các khoản hiện chưa thu được để mà đảm bảo cho ngân sách.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã bàn đến việc huy động các nguồn lực, có thể Chính phủ sẽ phát hành thêm trái phiếu cho đầu tư, hoặc tìm các nguồn khác để đầu tư thông qua hỗ trợ lãi suất.

Ngày 4/12, khi Thủ tướng Chính phủ ký Nghị quyết, nội dung rất cụ thể, trừ những việc liên quan đến luật cần nghiên cứu để chỉnh sửa, còn những việc thuộc thẩm quyền của Thủ tướng sẽ được nêu chi tiết trong Nghị quyết.

Thưa Bộ trưởng, như vậy, chỉ tiêu thu chi ngân sách sẽ rất khó khăn trong năm 2009?

Tất nhiên là rất khó khăn, căng thẳng. Chính vì thế mà trong trường hợp có biến động lớn Chính phủ sẽ báo cáo với Quốc hội để điều chỉnh lại chỉ tiêu tăng trưởng. Đây cũng là việc đã được Chính phủ tính đến.

(Theo Vneconomy)