Việc quản lý và thu nộp thuế TNCN rất phức tạp do đối tượng chịu thuế lớn, thu nhập chịu thuế (TNCT) rất đa dạng. Hiện nay các văn bản hướng dẫn thi hành Luật chưa đồng bộ. Nhiều chính sách, pháp luật khác liên quan đến Luật Thuế TNCN chưa được sửa đổi, bổ sung kịp thời. Do đó, việc triển khai thực hiện Luật còn gặp những vướng mắc nhất định.

Xác định được những khó khăn đó, để triển khai Luật một cách hiệu quả, ngay sau khi có Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai thực hiện và văn bản chỉ đạo của Bộ Tài chính về việc thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) triển khai, từ tháng 9/2008, UBND tỉnh Yên Bái đã ra quyết định thành lập BCĐ cấp tỉnh.

 Đồng thời, chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố thành lập BCĐ cấp huyện. BCĐ các cấp đã phối hợp với chính quyền cơ sở và các cơ quan thông tin đại chúng tăng cường công tác tuyên truyền dưới nhiều hình thức. Tại các huyện, thị xã, thành phố BCĐ đã phối hợp với đài truyền thanh - truyền hình tăng thời lượng phát sóng tuyên truyền.

Các chi cục thuế cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền lưu động trên tất cả các địa bàn, cấp phát tờ rơi, áp phíc, treo băng rôn, biểu ngữ trên đường phố và tụ điểm dân cư.

Cục Thuế (cơ quan thường trực của BCĐ) đã thành lập BCĐ tuyên truyền và xây dựng kế hoạch tuyên truyền trong toàn tỉnh. Tổ chức 42 hội nghị tập huấn cho 3.778 đối tượng chịu thuế.

Trong đó, có 462 cán bộ làm công tác quản lý thuế TNCN; 1.685 người nộp thuế có qui mô kinh doanh (KD) lớn; 80 cán bộ là thành viên và tổ giúp việc BCĐ, lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh; 75 cán bộ là báo cáo viên cấp tỉnh, cấp huyện và 1.476 tổ chức trả thu nhập (TCTTN).

Trên cơ sở kế hoạch đề ra, BCĐ đã giao cho các ngành phối hợp với Cục Thuế và chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố tiến hành rà soát, thống kê đối tượng chịu thuế TNCN ở từng địa bàn, lập danh sách quản lý theo qui định. Phối hợp với cơ quan Kho bạc, Bảo hiểm xã hội, Sở Nội vụ … để nắm bắt các TCTTN và cá nhân có TNCT để theo dõi, quản lý.

Do làm tốt công tác chuẩn bị nên sau một năm thực hiện, tỉnh Yên Bái đã đạt được kết quả khá tốt. Hiện toàn tỉnh có 2.086 TCTTN (khối tỉnh quản lý 191) và 60.821 cá nhân có TNCT. Trong đó, có 8.918 cá nhân (hộ) KD; 48.972 cá nhân có thu nhập từ tiền công, tiền lương; 2.931 cá nhân (hộ gia đình) có thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Để đưa công tác quản lý thuế TNCN vào nề nếp, ngay từ đầu năm 2009, Cục Thuế đã tiến hành chuyển đổi 8.918 mã số thuế (MST) của cá nhân, hộ KD từ quản lý, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp và 1.269 MST của các TCTTN đối với người có thu nhập cao sang quản lý, nộp thuế TNCN. Đồng thời, cấp MST mới cho 51.631 cá nhân của 2086 TCTTN. Trong đó có 5 TCTTN thực hiện đăng ký thuế qua mạng internet, với 322 hồ sơ.

Có thể nói, công tác cấp MST cho cá nhân có TNCT đã góp phần quan trọng đưa Luật Thuế đi vào cuộc sống. Cơ quan thuế đã ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại vào công tác quản lý thuế trong việc kết nối thông tin để xác định các nguồn thu nhập, người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh và các yếu tố quản lý khác trên phạm vi cả nước.

Cùng với đó, việc quản lý doanh số và TNCT đã được BCĐ các cấp tập trung chỉ đạo các địa phương rà soát, điều chỉnh doanh số khoán của cá nhân KD sát với doanh số thực tế phát sinh. Vì vậy, doanh số hiện đang quản lý thu thuế đạt trên 436 tỷ đồng, tăng 209% so với quí IV/2008.

Các nguồn thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn, trúng thưởng cũng được rà soát quản lý chặt chẽ nên đến hết năm 2009, số thuế TNCN đã đạt 10,6 tỷ đồng, bằng 177% dự toán cả năm. Ngành Thuế cũng đã thực hiện miễn, giảm và gia hạn nộp thuế TNCN theo chỉ đạo của Chính phủ trong 6 tháng đầu năm 2009 cho 3.836 cá nhân nộp thuế, với số tiền hơn 4 tỷ đồng.

Tuy nhiên, để Luật phát huy hiệu quả cao nhất, BCĐ các cấp cần duy trì tốt hoạt động, tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc các TCTTN và người nộp thuế thực hiện tốt công tác kê khai, đăng ký thuế, đăng ký giảm trừ gia cảnh, hoàn thiện hồ sơ chứng minh người phụ thuộc và quyết toán, kiểm tra quyết toán thuế đúng qui định.

Tiếp tục rà soát cá nhân có thu nhập từ tiền công, tiền lương trong các TCTTN và các đơn vị mới thành lập, sáp nhập, chia tách để cấp MST, đảm bảo 100% cá nhân có thu nhập từ KD, tiền công, tiền lương và các thu nhập phát sinh thường xuyên đều có MST. Tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ để tiếp tục tháo gỡ vướng mắc cho người nộp thuế.

Linh Nhung