Tại xã Bản Mù, trong tổng diện tích đo đạc là 12.337 ha, với 11.440 ha đất nông nghiệp. Qua đo đạc, diện tích đất nông nghiệp có thể đưa vào thực hiện sắp xếp, điều chỉnh là 1.746 ha, bao gồm đất lúa nước 304,9 ha, đất lúa nương 122,45 ha, đất nương rẫy trồng cây hàng năm khác là 306,87 ha, đất trồng cỏ chăn nuôi 28,89 ha, đất rừng sản xuất (nằm ngoài quy hoạch 3 loại rừng) 304,9 ha, đất bằng chưa sử dụng 21,85 ha, đất đồi núi chưa sử dụng 656,19 ha. Quan trọng hơn, từ việc rà soát lại đất đai và qua tuyên truyền, vận động đã có 52 hộ dân nhiều đất trong xã đồng ý nhường cho 47 hộ dân thiếu đất sản xuất với tổng diện tích là 10,08 ha; đối với 27 hộ thiếu đất sẽ được điều chỉnh giao từ quỹ đất UBND xã, với diện tích 19,4 ha.

Tại xã Trạm Tấu, tổng diện tích đo đạc là 3.123 ha, trong đó đất sản xuất nông nghiệp là 815,59 ha gồm đất rừng sản xuất 457,5 ha, đất rừng phòng hộ 1393 ha, đất trồng lúa 147 ha, đất trồng cỏ chăn nuôi 13,25 ha, đất trồng cỏ hàng năm 646,9 ha, đất trồng cây lâu năm 7,9 ha, đất sản xuất nông nghiệp 1850 ha… Qua rà soát, xã đã có 63 hộ nhiều đất san sẻ cho 77 hộ thiếu đất sản xuất với diện tích là 36,1 ha, đối với 12 hộ thiếu đất còn lại sẽ được điều chỉnh giao đất từ quỹ đất do UBND xã quản lý, với diện tích là 8,87 ha.

Từ những kết quả đạt được tại hai xã làm điểm, năm 2009 và năm 2010, công tác đo đạc, rà soát lại đất đai tại Trạm Tấu tiếp tục được thực hiện tại 4 xã là: Túc Đán, Phình Hồ, Bản Công và Xà Hồ. Tính đến trung tuần tháng 7, tại xã Túc Đán, đơn vị đo đạc đã thực hiện đo 260/497,08 ha tại 6/7 thôn, đạt 52% diện tích dự kiến đo, trong đó, quy chủ 95% diện tích đã đo đạc. Tại xã Phình Hồ, đã đo 370/460 ha tại 4/4 thôn, đạt 80% diện tích dự kiến đo, quy chủ đựơc 90% diện tích đo đạc. Xã Bản Công, đã đo 270/748 ha tại 5/5 thôn, đạt 36% diện tích dự kiến đo, quy chủ 85% diện tích đã đo đạc. Xã Xà Hồ, đã đo 550/2219 ha tại 4/9 thôn, đạt 25% diện tích đo, trong đó diện tích đất thổ cư và đất nương rẫy quy chủ 100%, còn đất lúa nước quy chủ 10%. Tuy nhiên, qua đánh giá tiến độ triển khai cho thấy, vẫn còn chậm so với kế hoạch.

Tìm hiểu nguyên nhân có thể thấy, bên cạnh yếu tố do địa hình phức tạp, hiểm trở, độ dốc lớn, dân cư thưa thớt, khí hậu lại khắc nghiệt, sương mù nhiều, đất đai manh mún, lúa ruộng phần lớn là bậc thang... đã ảnh hưởng nhiều đến thời gian đo đạc ngoài thực địa. Một số nguyên nhân khác như xã Phình Hồ, trong quá trình đo đạc, 2 khu vực ở thôn Suối Xuân và thôn Phình Hồ có một phần diện tích đất ở khoảng 30 hộ, đất lúa nước và đất nương rẫy theo bản đồ địa giới 364 thì thuộc xã Sơn Thịnh và xã Thạch Lương (Văn Chấn).

Còn tại xã Bản Công, qua 4 đợt họp dân thôn Kháo Chu, nhận thức của một số bộ phận người dân chưa thông do chưa nắm chủ trương, chính sách của tỉnh nên sự hợp tác, phối hợp với đơn vị đo đạc không cao. Các chủ hộ chưa chủ động đi chỉ ranh giới, mốc giới thửa đất ngoài thực địa, gây ảnh hưởng đến tiến độ.

Cùng với đó, có khoảng 12 hộ dân trong xã đang sử dụng đất ở nông thôn, đất nông nghiệp liền kề và trường học trên địa giới hành chính xã Hát Lừu, khoảng 20 ha và 20 hộ dân xã Xà Hồ đang sử dụng đất ở nông thôn, đất nông nghiệp liền kề trên địa giới hành chính xã Bản Công…

Để đảm bảo tiến độ đo đạc, làm cơ sở để trong tháng 10 này có tài liệu phục vụ cho việc lập phương án điều chỉnh đất tại các xã, Sở Tài nguyên & Môi trường đã có 3 văn bản đôn đốc các đơn vị tư vấn đo đạc của các cấp, các ngành có liên quan đẩy nhanh tiến độ và giải quyết những vướng mắc. Đối với việc xâm canh tại các xã, Sở Tài nguyên & Môi trường đã kiến nghị UBND tỉnh, các huyện tổ chức làm việc giữa các bên địa phương nhằm giải quyết dứt điểm trên tinh thần tạo điều kiện tối đa để nhân dân ổn định sinh sống và sản xuất.

Cùng với giải pháp của ngành tài nguyên và môi trường, để công tác đo đạc đảm bảo tiến độ, cần có việc đảm bảo tài chính phục vụ cho công tác đo đạc từ ngành tài chính và kế hoạch. Đối với huyện Trạm Tấu, cần chỉ đạo Đảng uỷ, HĐND, chính quyền, đoàn thể các xã tăng cường công tác vận động quần chúng, tuyên truyền chủ trương của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về chính sách đất đai để phối hợp với đội đo đạc xác định ranh giới, mốc giới thửa đất tại thực địa. Cần xác định rõ trách nhiệm trong công tác đo đạc điều chỉnh đất đai là nhiệm vụ chung nhằm giúp đồng bào vùng cao nâng cao đời sống kinh tế, xã hội. Huyện cũng cần chỉ đạo các phòng chuyên môn, giải quyết dứt điểm  các điểm tranh chấp đất đai tại xã Xà Hồ, không để tình trạng tranh chấp lan rộng gây ảnh hưởng đến tiến độ đo đạc...

Nguyễn Đình