Theo ông Lã Tuấn Hưng – Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện, ngoài việc lựa chọn ra những giống ngô mới năng suất, chất lượng cao, mục đích của chương trình còn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất, để mở rộng diện tích và tăng thu nhập cho người lao động. Mô hình được thực hiện ở 2 xã Mông Sơn và Yên Bình với cùng một kiểu đất đồi thấp, bạc mầu. Tại Mông Sơn, trên diện tích canh tác sắn đã lâu năm, anh Nguyễn Văn Thiện, thôn Trung Tâm xen canh thêm gần 0,8ha ngô Nk 6654, dù thời tiết khô hạn, đất bạc mầu cộng thêm địa hình có độ dốc lớn, khó chăm sóc nhưng cây ngô vẫn phát triển tốt, sau 100 ngày là đã cho thu hoạch.

Đánh giá sơ bộ cho thấy, giống ngô NK6654 phát triển và sinh trưởng ngắn hơn so với các giống địa phương khoảng 4 ngày, trong khi đó chi phí đầu tư phân bón, chăm sóc cũng ít hơn nên giá trị kinh tế cũng cao hơn khoảng 80 nghìn đồng/sào so với các giống khác. Theo anh Thiện, sở dĩ năng suất và hiệu quả kinh tế cao hơn là số hạt trên bắp của giống NK 6654 nhiều hơn so với cây khác, ngoài ra tỷ lệ cây 2 bắp còn chiếm tới 5%. Cũng thử nghiệm gần 0,8 ha trên đất đồi thấp nhưng anh Lê Văn Thảo, thôn Đình Thi, xã Yên Bình lại trồng loại NK66, xen canh vào diện tích rừng bạch đàn đã khai thác một chu kỳ.

Được biết đây là diện tích đất có độ dốc khá cao, khô hạn, nhiều đá sỏi, không thuận lợi nước tưới, nhưng nhờ áp dụng đúng các kỹ thuật về gieo trồng, thâm canh, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh nên dù thời tiết đầu vụ khô hạn kéo dài cây ngô vẫn phát triển tốt. Kết quả đối chứng với C919 thì cho năng suất cao hơn 29 kg/sào, nếu hạch toán giá trị kinh tế thì cao hơn 100 nghìn đồng/sào. Anh Hưng cho biết: “Ngoài cho năng suất cao, NK66 còn có khả năng kháng được một số bệnh thường gặp như: bệnh gỉ sắt, bạch tạng, khô vằn, sâu đục thân, sâu đục trái”.

Từ thành công của mô hình này có thể thấy hiện nay đã có nhiều giống ngô có khả năng chịu hạn tốt, chi phí đầu tư thấp mà năng suất lại cao rất thuận lợi cho việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thâm canh tăng vụ. Xưa nay, việc trồng ngô trên đồi không phải là hiếm, tuy nhiên trồng xen canh với các loại cây lâm nghiệp khác có lẽ chưa có nhiều người làm. Mô hình trồng ngô trên đất đồi thấp bạc mầu do Trạm Khuyến nông thực hiện tuy mới chỉ là thử nghiệm nhưng đã góp phần chọn ra những giống ngô mới cho năng suất cao, có khả năng đương đầu với hạn hán và tình trạng sâu bệnh ngày càng gia tăng, đặc biệt là mở ra một hướng mới để tăng diện tích và sản lượng của cây ngô hàng hóa.

Hùng Cường