Vụ mùa 2010, diện tích của vùng lúa hàng hóa ở Nghĩa Lộ đã được mở rộng lên 569,3 ha (tăng 69 ha so với 2 vụ trước). Cơ cấu giống chủ yếu vẫn là các loại lúa thuần, lúa lai chất lượng cao như: Nghi hương 305, Chiêm hương… Theo đánh giá của Phòng Kinh tế thị xã, dự ước năng suất đạt 56,5 tạ/ha, sản lượng đạt 3.217 tấn. So với vụ xuân 2009, năng suất có giảm hơn do ảnh hưởng của hạn hán đầu vụ và phát sinh một số loại dịch bệnh nhưng sản lượng vẫn cao hơn so với 2.505 tấn vụ mùa 2008 và 2.818 tấn (vụ xuân 2009).

Bà Lê Thị Kim Hoa - Trưởng Phòng Kinh tế thị xã Nghĩa Lộ cho biết: "Sự chuyển biến không chỉ nhìn thấy trên các con số, giấy tờ sổ sách mà quan trọng hơn nó đã thể hiện trong tư duy, nhận thức của người dân trong canh tác". Từ sản xuất đơn lẻ, manh mún, mỗi nhà một mảnh ruộng, một loại cây trồng khác nhau thì đến nay nhiều người đã có ý thức chuyển sang canh tác thành vùng, tạo sự đồng bộ về sản phẩm và chất lượng. Theo đó giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích canh tác cũng được nâng lên.

Để có kết quả như vậy, ngay khi triển khai Đề án “Sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao”, hàng năm thị xã đều kiện toàn lại Ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất không ngừng được đầu tư mạnh mẽ, các tuyến kênh mương phục vụ công tác tưới tiêu được sửa chữa, nâng cấp và kiên cố hóa. Hệ thống giao thông nội đồng được đầu tư mới và sửa chữa thuận tiện cho sản xuất. Công tác chỉ đạo sản xuất mùa vụ luôn duy trì tập trung và có kế hoạch về thời vụ, lịch gieo cấy, cơ cấu giống.

Qua 2 vụ sản xuất trước nhiều người dân đã từng bước chủ động và biết áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng. Tuy nhiên, để tiến tới xây dựng một vùng sản xuất lúa hàng hóa bền vững, để xây dựng được thương hiệu "Gạo Mường Lò" được nhiều người biết đến thì chặng đường đó còn rất nhiều khó khăn. Bởi nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế gây ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả của đề án.

Nhiều người dân còn ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước; sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể còn hạn chế; sự phân bổ ruộng đất vẫn manh mún gây khó khăn cho việc cơ giới hóa đồng ruộng. Gọi là vùng sản xuất lúa hàng hóa nhưng diện tích vẫn chưa ổn định, năm nhiều, năm ít nên kéo theo sự bấp bênh của sản lượng.

Giải quyết những khó khăn này, trong thời gian tới, ngoài tập trung làm tốt vấn đề thời vụ, giống, phân bón thì việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trong thâm canh được đặc biệt coi trọng như: xử lý hạt giống trước khi gieo, kỹ thuật làm mạ, cấy, bón phân…sẽ là giải pháp tích cực để giải quyết vấn đề thời vụ và sản xuất bền vững.

Hùng Cường