Báo cáo của Ban quản lý bảo vệ rừng huyện Trạm Tấu cho thấy: các chủ rừng và lực lượng Kiểm lâm đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, phổ biến Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của cấp uỷ, chính quyền địa phương, lực lượng kiểm lâm huyện Trạm Tấu đã phối hợp chặt chẽ với công an huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tận người dân, nhất là những hộ có nương rẫy gần rừng.

Bên cạnh đó, huyện đã cấp đủ kinh phí phòng chống chữa cháy rừng (PCCCR) theo kế hoạch từ rất sớm (thay vì cấp làm nhiều đợt như trước đây) nên đã tạo điều kiện thuận lợi để các cơ sở xã triển khai các hạng mục PCCCR theo phương án đã phê duyệt. Hầu hết các xã đều đã tổ chức kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc đốt nương làm rẫy của bà con nông dân, hướng dẫn làm đường băng cản lửa, mua sắm phương tiện, công cụ phục vụ cho công tác PCCCR.

Các chủ rừng và lực lượng Kiểm lâm đã tăng cường bố trí lực lượng trực PCCCR tại cơ quan và những trọng điểm cháy; thực hiện các quy ước bảo vệ rừng, ký cam kết an toàn lửa rừng, cam kết bảo vệ rừng... huyện cũng đã kiện toàn các Ban chỉ huy PCCCR từ cấp xã đến thôn bản và các chủ rừng, tăng cường công tác kiểm tra đối với các chủ rừng.

Lực lượng kiểm lâm huyện luôn túc trực 24/24 giờ đảm bảo công tác bảo vệ rừng.

Thực hiện nghiêm túc thông tin kịp thời về tình hình cháy rừng trên địa bàn huyện; thường xuyên thông báo cấp dự báo cháy rừng trên hệ thống loa truyền thanh đặt tại các xã, đồng thời thông tin kịp thời các điểm cháy cho các đơn vị có liên quan kiểm tra, xác minh và tổ chức khắc phục... Chính vì vậy, trong năm 2010, tình trạng cháy rừng có xảy ra trên địa bàn huyện nhưng đã được khắc phục kịp thời, hậu quả không quá nghiêm trọng.

Đặc biệt, năm 2010 vừa qua là năm mà cấp ủy, chính quyền huyện Trạm Tấu đã có nhiều đổi mới trong việc cấp kinh phí cho các cơ sở xã nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng. Cụ thể, từ nguồn kinh phí ngân sách, huyện đã lập kế hoạch cụ thể và cấp cho 11 đơn vị xã số tiền 10 triệu đồng/đơn vị (tổng kinh phí là 110 triệu đồng). Nguồn kinh phí này được các xã triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm gồm: PCCCR, chống buôn bán lâm sản trái phép, chống tái trồng cây thuốc phiện...

Đồng chí Ngô Ngọc Tuấn – Bí thư huyện ủy Trạm Tấu cho biết: “Đối với Trạm Tấu, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng được đặc biệt coi trọng. Huyện đã có kế hoạch chi tiết, cụ thể về công tác này và triển khai tới các đơn vị xã trong các hội nghị giao ban; quyết định cấp kinh phí, phân công cán bộ lãnh đạo ngành phụ trách các xã, thậm chí phụ trách đến tận thôn bản; các xã cũng tiến hành chỉ đạo trực tiếp các thôn, cử mỗi thôn ít nhất 2 cán bộ phụ trách công tác quản lý bảo vệ rừng (QLBVR) nhằm kịp thời nhận sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền giải quyết toàn diện các mặt trong phạm vi địa bàn mình.

Giải pháp cơ bản và dài hơi sẽ là nâng cao nhận thức của toàn Đảng, toàn dân về công tác QLBVR, đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội nhằm nâng cao đời sống của nhân dân, chủ động hoàn thiện các chính sách để tạo thêm nguồn lực tài chính và tổ chức ký cam kết giữa các cấp, các ngành và nhân dân trên toàn địa bàn huyện. Làm tốt có khen thưởng, sai đâu sử lý thỏa đáng ở đó”.

Trong năm 2010 vừa qua, tình trạng khai thác gỗ trái phép trên địa bàn huyện Trạm Tấu đã giảm rõ rệt. Lực lượng Kiểm lâm và công an huyện thường xuyên phối hợp với các xã thống kê nắm các đầu nậu, ký cam kết không vi phạm, thường xuyên mai phục nắm thông tin và xây dựng cơ sở quần chúng tốt tham gia công tác QLBVR, phát động quần chúng tố giác; tham mưu cho các xã thành lập đội tuần tra, kiểm soát để phát hiện ngay từ đầu. Thường xuyên kiểm tra các cơ sở, xưởng có chức năng chế biến, sản xuất gỗ theo kế hoạch, định kỳ và đột xuất để phát hiện, ngăn chặn kịp thời những sai phạm. Những điểm nóng như: Làng Nhì, Tà Xi Láng, Bản Mù... đều có lực lượng kiểm lâm túc trực, thường xuyên tuần tra, kiểm soát ngày đêm và cả ngày nghỉ.

Bên cạnh đó, lực lượng kiểm lâm và công an huyện thường xuyên hoán đổi địa bàn, thực hiện kiểm tra chéo đảm bảo tính bí mật, bất ngờ và giữ được đoàn kết nội bộ, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm sẽ kiên quyết xử lý kịp thời, làm trong sạch địa bàn, trong sạch lực lượng. Theo đánh giá của Hạt Kiểm lâm huyện, cái khó trong công tác QLBVR hiện nay là lực lượng kiểm lâm còn quá mỏng, chưa được trang bị đầy đủ những phương tiện cần thiết và hữu hiệu nhất để trấn áp lâm tặc. Mặt khác, ở một số cơ sở xã, nhận thức của chính quyền chưa đầy đủ, thậm chí có nơi còn quan niệm QLBVR là việc của kiểm lâm.

Các chế tài xử phạt cũng chưa đủ mạnh, nhất là đối với đồng bào các dân tộc thiểu số. Vì vậy, giải pháp không kém phần quan trọng chính là công tác phối hợp chỉ đạo song song giữa các lực lượng: kiểm lâm, công an và địa phương (Kiểm lâm, công an chỉ đạo nghiệp vụ, địa phương chỉ đạo thực hiện).

Kinh nghiệm cho thấy, việc quan tâm chỉ đạo tốt thì công tác QLBVR đạt hiệu quả và ngược lại. Qua kinh nghiệm này, Trạm Tấu thường xuyên tổ chức họp giao ban liên tục giữa các vùng giáp ranh; thành lập các tổ công tác đặc biệt thường xuyên kiểm tra cơ sở, nắm tình hình nêu cao hơn nữa vai trò của lực lượng Kiểm lâm và lực lượng công an, tổ chức giao ban ký kết quy chế phối hợp QLBVR và quản lý dân di cư tự do giữa các cơ sở xã... Đây là những giải pháp hay, phát huy được sức mạnh tổng hợp trong QLBVR của huyện Trạm Tấu.

Thiên Cầm