Là xã vùng ngoài của huyện Văn Chấn, Đồng Khê có đầy đủ lợi thế để phát triển kinh tế: có quốc lộ 32 chạy qua, có đất đai rộng lớn với 185 ha lúa nước, 120 ha chè, trên 1.000 ha rừng, có nhiều mỏ khoáng sản … Tuy nhiên hiện nay, Đồng Khê vẫn là một xã nghèo, thu ngân sách chưa đầy 100 triệu đồng, 16,6% hộ nghèo, 132 hộ thường xuyên phải cứu đói giáp hạt…

Đến Đồng Khê dễ nhận thấy đây là vùng đất đầy tiềm năng, với 7 km quốc lộ 32 chạy qua, hệ thống giao thông thôn bản được hoàn thiện, có dòng suối Thia cung cấp đầy đủ nước tưới cho 185 ha ruộng nước, đảm bảo có thể cấy 2 vụ lúa và trên 50 ha cây màu vụ đông. Ngoài ra Đồng Khê còn có tiềm năng phát triển cây chè, trồng rừng…

Nguồn nhân lực dồi dào cùng với 258 đảng viên sinh hoạt ở 16 chi bộ Đảng, đội ngũ cán bộ lãnh đạo trẻ, có trình độ và đầy nhiệt huyết. Tuy nhiên, xã vẫn chưa tận dụng được các thế mạnh trên để đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Hoàng Ngọc Xanh - Chủ tịch UBND xã cho biết: “Tiềm năng xã có, nhưng vấn đề là nhận thức của người dân còn rất hạn chế, tư duy làm kinh tế không có, thêm vào đó là thói quen lười lao động, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước”. Trưởng thôn Đồng Sật, Nguyễn Thái Nghiêm cũng có cùng ý kiến. Thôn Đồng Sật có 80 hộ dân, 70% là dân tộc Tày, còn lại là người Kinh, sự khác biệt về đời sống thể hiện rất rõ: những hộ gia đình người Kinh chịu khó, biết cách làm ăn nên đời sống rất khá, còn đa số người Tày ở thôn là hộ nghèo do không biết làm ăn. Cái khó nữa của Đồng Khê là kinh tế thuần nông, trong 14 thôn, bản thì có đến 7 thôn đồng bào chuyên trồng cấy lúa nước, 2 thôn gắn với cây chè và các thôn còn lại vừa sản xuất nông nghiệp vừa tham gia sản xuất vật liệu xây dựng, kinh doanh dịch vụ nhỏ lẻ.

Đối với một xã thuần nông, đa số người dân làm nông nghiệp như Đồng Khê thì nông nghiệp vẫn phải là hướng phát triển kinh tế trọng tâm.  Nhiệm kỳ 2011 - 2015, Đảng bộ xã xác định khâu đột phá trong phát triển kinh tế là phát triển nông nghiệp, trọng tâm là cây vụ đông.

Mục tiêu đặt ra trong năm 2011, gieo cấy lúa cả năm đạt diện tích 362 ha, năng suất bình quân đạt 11,8 tấn/ha. Riêng vụ chiêm, diện tích lúa nước là 177 ha, trong đó 156 ha gieo cấy lúa lai và 21 ha lúa thuần. Hiện nay, diện tích gieo cấy cơ bản đã đạt kế hoạch, lúa đã bước vào thời kỳ chăm sóc và phát triển tốt.

Cùng với cây lúa, mục tiêu mà Đồng Khê đặt ra phải tuyên truyền trong nhân dân tận dụng đất soi bãi, đất đồi trồng 123 ha ngô. Năm trước, ngô được mùa, có hộ trồng 20 - 25 kg giống và năng suất đạt gần 3 tấn/ha, đem lại thu nhập cao cho người nông dân. Cây chè là thế mạnh của Đồng Khê bởi không chỉ có diện tích trồng lớn mà còn có cả một cơ sở chế biến đóng trên địa bàn để tiêu thụ sản phẩm cho dân. Thời gian qua, do giá cả thị trường không ổn định nên nông dân ít chú trọng đầu tư chăm sóc.

Xác định đây là loại cây công nghiệp góp phần xóa đói giảm nghèo và có thể làm giàu, xã đặt kế hoạch phải tiếp tục đầu tư thâm canh 118,54 ha để có sản lượng chè búp tươi 652 tấn/năm. Đồng Khê còn có ưu thế về đất rừng.

Hiện nay, diện tích rừng tự nhiên sản xuất là 572,3 ha, rừng tự nhiên phòng hộ 244 ha và 385,75 ha rừng kinh tế đem lại thu nhập khá cho người dân. Với ngành chăn nuôi, địa phương cũng đặt ra mục tiêu ổn định đàn trâu 835 con, đàn bò 240 con, 3.700 đầu lợn và trên 21.000 gia cầm. Cùng việc tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, địa phương cũng đang tích cực xây dựng mô hình chăn nuôi bán công nghiệp để nâng cao sản lượng và tạo sự phát triển bền vững.

Để sản xuất nông nghiệp thực sự là khâu đột phá thì một yếu tố không thể thiếu trong phát triển nông nghiệp đó là vốn và kiến thức. Một phần nguyên nhân của đói nghèo là trong tư duy của người dân về cách làm kinh tế là chưa có. Chính vì vậy, xã cần phối hợp với các phòng chuyên môn của huyện mở các lớp tập huấn kỹ thuật trong các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, cung cấp kiến thức, cách thức làm nông nghiệp đến người dân.

Lấy nông nghiệp làm khâu đột phá, tuy nhiên, Đồng Khê cũng cần tận dụng lợi thế về giao thông, lợi thế là một xã gần trung tâm huyện, là điểm giao lưu, trao đổi hàng hóa của một số xã giáp ranh để thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ thu mua hàng nông sản. Vài năm trở lại đây, nhu cầu về ngô, khoai tây hàng hóa được nhiều nhà máy chế biến thức ăn quan tâm. Các địa phương như Văn Chấn, văn Yên, Trấn Yên, Yên Bình luôn là điểm săn tìm nguyên liệu của các nhà máy.

Với lợi thế về giao thông của mình, Đồng Khê hoàn toàn có thể phát triển mạnh các dịch vụ thu gom hàng nông sản trở thành các đại lý thu mua cho nông dân và nhiều loại hình dịch vụ khác.

Anh Dũng