Riêng gieo cấy lúa xuân, chưa năm nào bà con vùng cao lại ra quân với khí thế sôi động như vụ này. Theo kế hoạch, toàn huyện năm nay gieo cấy khoảng 870ha nhưng nhà nông đã làm vượt lên khoảng 40 ha và trở thành năm đầu tiên diện tích lúa vụ xuân đạt cao như vậy. Sở dĩ có sự tăng mạnh về diện tích là do bà con người Mông trong huyện trước đây chỉ khai phá ruộng bậc thang ở những nơi có mặt bằng thuận lợi và sẵn nguồn nước.

Tuy nhiên, sau khi Nhà nước điều chỉnh lại quỹ đất sản xuất cho nông dân, hạn chế việc bao chiếm đất canh tác và có cơ chế hỗ trợ 10 triệu đồng/1ha ruộng khai hoang nên bà con rất hăng hái mở rộng diện tích. Nguyên nhân căn bản nữa là do cây lúa xuân đã khẳng định hiệu quả trên đồng ruộng tất cả các xã nên việc tăng vụ đã trở thành phong trào mang tính tự giác của bà con.

Để bảo đảm các điều kiện cho sản xuất vụ xuân 2012, ngay từ trước tết Nguyên đán, huyện Trạm Tấu đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chuẩn bị đủ cơ số giống khoảng trên 30 tấn, trong đó các giống lúa lại chiếm khoảng trên 20 tấn đều là những giống chịu rét, chịu hạn, năng suất cao và đã khẳng định sự thích nghi trên đồng riêng địa phương.

Huyện đã cử cán bộ nông nghiệp bám sát cơ sở để hướng dẫn nhân dân cách làm mạ, hỗ trợ nilon chống rét cho mạ nên 100% diện tích mạ xuân đều lên xanh tốt. Nét nổi bật của sản xuất vụ xuân năm nay là sự đột phá gieo cấy giống lúa đặc sản ĐS1 trên diện tích khoảng 150ha. Trong đó, diện tích quy đặc tại xã Hát Lừu chiếm 120ha, diện tích còn lại trồng ở tất cả các xã nhằm kiểm chứng sự thích ứng của giống lúa này trên địa bàn toàn huyện.

Đối với khâu làm đất, do việc phòng chống rét cho trâu bò được triển khai tốt nên nguồn sức kéo bảo đảm, cộng với việc được tăng cường máy cày bừa mi ni rất phù hợp với loại ruộng nhỏ, ruộng bậc thang nên khâu làm đất cũng nhanh hơn. Phòng Nông nghiệp huyện Trạm Tấu đã tham mưu với UBND huyện vận động các cơ sở cung ứng giống hỗ trợ nông dân về nguồn phân bón tổng hợp để bón lót cho lúa.

Trong thời gian cao điểm của vụ gieo cấy, tất cả các đồng chí lãnh đạo huyện, các ngành được phân công phụ trách cơ sở đều đảm bảo bám sát địa bàn để đôn đốc nhân dân tập trung vào gieo cấy. Đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở  nghiêm túc thực hiện và gương mẫu đi đầu trong sản xuất để nhân dân noi theo. Nhờ đó, toàn bộ diện tích lúa xuân của huyện Trạm Tấu đã được gieo cấy đúng khung thời vụ. Theo kết quả kiểm tra của cán bộ Phòng Nông nghiệp huyện, những diện tích lúa cấy ngay sau tết đã xanh  hơn các năm trước và nếu như thời tiết thuận lợi thì vụ này Trạm Tấu chắc chắn sẽ được mùa.

Ngay sau khi kết thúc cấy lúa, nông dân Trạm Tấu bắt tay ngay vào việc làm đất và gieo trồng ngô xuân hè. Vụ này huyện nêu quyết tâm trồng gần 2.600ha với các giống ngô: Bioxit 9698, C919, AG 59 đều là những giống đã trồng nhiều năm ở Trạm Tấu và có năng suất bình quân khoảng 2,3 tấn/ha đối với vụ xuân hè và 2 tấn/ha đối với vụ hè thu. Cũng giống như cây lúa xuân, cây ngô xuân hè từ lâu đã khẳng định được hiệu quả kinh tế cao nên bà con rất trú trọng phát triển. Điển hình như ở thôn Suối Giao xã Xà Hồ, nhiều gia đình thu được từ 2 tấn ngô hạt/vụ trở lên.

Ông Chớ A Páo - Chủ tịch UBND xã Xà Hồ cho biết: "Nhiều năm trước, diện tích đất trồng ngô ở thôn Suối Giao là đất trồng cây thuốc phiện dân vẫn nghèo. Từ khi xóa bỏ cây thuốc phiện, Nhà nước hướng dẫn nhân dân trồng giống ngô mới có năng suất cao nên đồng bào phấn khởi lắm. Nhiều nhà chỉ cần làm 2 vụ ngô là mua được 2 chiếc xe máy loại tương đối tốt". Từ những nỗ lực tăng vụ, chuyển đổi cơ cấu giống đã giúp cho bà con người Mông bảo đảm được an ninh lương thực.

Ông Trang A Nu và Trang A Vư ở chi bộ thôn Mù Cao xã Bản Mù cho biết: "Nhờ tăng vụ và trồng lúa năng suất cao  nên bà con trong bản bây giờ không còn phải lo lắng gạo ăn hàng ngày". Còn chị Chờ Thị Mỷ ở thôn Sáng Pao, xã Xà Hồ cho biết, khi nhà chị đã dư thừa thóc ăn thì chị đã mạnh dạn chuyển sang cấy giống lúa đặc sản ĐS1 để có gạo ngon và bán cũng sẽ được nhiều tiền hơn các loại thóc khác.

Ông Giàng A Thào - Chủ tịch UBND huyện Trạm Tấu cho biết, không chỉ các xã có nhiều ruộng như: Hát Lừu, Bản Mù, Trạm Tấu, Xà Hồ... người dân mới đủ thóc ăn mà dịp tết Nguyên đán vừa qua, huyện Trạm Tấu không có đối tượng nào cần hỗ trợ gạo do thiếu đói lương thực". Điều đó cho thấy, do đẩy mạnh sản xuất vụ xuân mà đồng bào đã đẩy lùi cái đói, phía trước chỉ còn là mục tiêu xóa nghèo bền vững và hướng tới làm giàu. 

Hoàng Nhâm