Trong những năm qua, cùng với các thành phần kinh tế khác, kinh tế tập thể (HTX) ở huyện Văn Yên đã có bước phát triển mạnh, hoạt động hiệu quả trên nhiều lĩnh vực, góp phần tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương, nâng cao đời sống góp phần xóa đói giảm nghèo cho người dân khu vực nông thôn.

Thành lập năm 2010, đến nay HTX dịch vụ tổng hợp Thiên Sơn, xã Xuân Ái có gần 30 xã viên và người lao động. Với ngành nghề chủ yếu là thu mua, chế biến gỗ rừng trồng, từ chỗ chỉ là cơ sở nhỏ quy mô hộ gia đình, đến nay, HTX đã trở thành một đơn vị kinh doanh có hiệu quả.

Năm 2011, HTX thu mua trên 1.000 m2 gỗ rừng trồng và chế biến, sản xuất, tiêu thụ trên 3.000m3 gỗ thanh trong đó 70% xuất khẩu sang Đài Loan. Do sản phẩm của HTX đảm bảo chất lượng nên được nhiều bạn hàng tin dùng. HTX cũng liên kết với một số cơ sở chế biến khác trong huyện chế biến mặt hàng gỗ xẻ thanh xuất khẩu đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Thị trường tiêu thụ thuận lợi, xã viên và người  lao động thường xuyên có việc làm ổn định với mức thu nhập khá.

Trong thời gian tới, HTX chủ trương đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh, tăng doanh thu tạo công ăn việc làm ổn định cho xã viên và người lao động. Với ngành nghề kinh doanh là thu mua chế biến quế vỏ, HTX Quế Sơn, xã An Thịnh là một trong số các HTX kinh doanh có hiệu quả trên địa bàn huyện. HTX có 10 xã viên và khảng 25-30 công nhân làm việc theo thời vụ.

 Ông Nguyễn Văn Tam - Chủ nhiệm HTX Quế Sơn cho biết: "Năm 2011, doanh thu đạt 9 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước 450 triệu đồng, thu nhập bình quân của xã viên đạt 3 triệu đồng/người/tháng".

Hiện nay, trên địa bàn huyện Văn Yên có 55 HTX đang hoạt động. Các HTX đăng ký sản xuất, kinh doanh theo các ngành nghề khá đa dạng, trong đó có 8 HTX đăng ký sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông - lâm nghiệp, 3 HTX tín dụng nhân dân, 2 HTX vận tải, 42 HTX kinh doanh dịch vụ tổng hợp, sản xuất tiểu thủ công nghiệp tập trung chủ yếu vào các ngành nghề như: chế biến gỗ rừng trồng, mộc dân dụng, sản xuất cơ khí, vật liệu xây dựng và chưng cất tinh dầu quế... với trên 3.000 xã viên tham gia và số vốn điều lệ lên tới 70 tỷ đồng.

 Năm 2011, mặc dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu cũng như tình hình lạm phát, thắt chặt tín dụng, sự tăng giá của các mặt hàng xăng, dầu, phân bón và nguyên vật liệu phục vụ cho sản xuất, kinh doanh không ổn định, ảnh hưởng lớn tới sản xuất, kinh doanh.

Song, các HTX trong huyện đã có nhiều giải pháp tích cực tháo gỡ khó khăn ổn định sản xuất, kinh doanh như: tiết kiệm chi phí trong sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, chủ động tìm kiếm nguồn hàng, liên doanh, liên kết trong sản xuất, kinh doanh để tìm đầu ra cho sản phẩm… Nhờ vậy, hầu hết các HTX vẫn hoạt động có hiệu quả. Năm 2011, tổng doanh thu của các HTX đạt trên 87 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước  trên 5,5 tỷ đồng. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 17 HTX hoạt động hiệu quả được xếp vào loại khá, 17 HTX sản xuất, kinh doanh trung bình và còn 7 HTX hoạt động yếu kém.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, kinh tế tập thể ở Văn Yên vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần được quan tâm khắc phục đó là: phần lớn các HTX thiếu vốn sản xuất, kinh doanh, một số HTX chưa huy động hết vốn góp theo điều lệ; tỷ lệ HTX hoạt động ở mức trung bình và yếu kém còn cao; sự liên kết giữa các HTX xã còn yếu, sản xuất, kinh doanh còn manh mún, nhỏ lẻ, phương tiện, thiết bị phục vụ cho sản xuất lạc hậu, thiếu đồng bộ, trình độ năng lực cán bộ quản lý còn hạn chế nên chưa đưa ra được phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp với điều kiện của HTX...

Để thúc đẩy kinh tế HTX trên địa bàn huyện phát triển và hoạt động có hiệu quả, thời gian tới các ngành chức năng của huyện Văn Yên cần quan tâm, chỉ đạo sâu sát hơn, giúp các HTX yếu kém tháo gỡ những khó khăn, tồn tại, nắm bắt nhu cầu thị trường, phát triển mở rộng các ngành nghề sản xuất, kinh doanh và khai thác tiềm năng thế mạnh của địa phương tạo điều kiện để các HTX mới hoạt động sản xuất, kinh doanh hiệu quả và bền vững.

H.D