Hết tháng 10, toàn tỉnh Yên Bái đã thu được 537,7 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước (đạt 63% kế hoạch Bộ Tài chính giao và 49% kế hoạch tỉnh giao).

Nền kinh tế đã từng bước vượt qua giai đoạn khó khăn nhất nhưng chưa phải là đã hết trở ngại. Đã có những tín hiệu tốt như: lãi suất ngân hàng giảm, lạm phát dừng lại ở một con số... nhưng bức tranh kinh tế chưa hoàn toàn đã là màu sáng.

Lãi suất ngân hàng đã giảm nhưng khả năng tiếp cận vốn vay của doanh nghiệp còn hạn chế, trong khi đó giá cả nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, sản phẩm tiêu thụ chậm, khối lượng hàng tồn kho lớn…tất cả những điều này đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thu ngân sách.

Điều này biểu hiện rõ nhất thông qua số thu từ các doanh nghiệp Nhà nước và khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Đây có thể coi là chỉ số sức khỏe của nền kinh tế. Doanh nghiệp làm ăn tốt, lợi nhuận lớn, số thuế nộp vào ngân sách sẽ cao, ngược lại, doanh nghiệp làm ăn kém, số thuế nộp vào sẽ ít hoặc không có khả năng nộp thuế.

Theo dự toán, số thu năm nay từ hai lĩnh vực chủ lực này sẽ khoảng trên 600 tỷ đồng, tuy nhiên đến nay, số thu từ các doanh nghiệp Nhà nước mới đạt 129,1 tỷ đồng và khối ngoài quốc doanh đạt 151,1 tỷ đồng.

Nguyên nhân khối doanh nghiệp Nhà nước hầu hết vẫn gặp khó khăn về tài chính, các đơn vị trực thuộc tổng công ty thì hầu như không phát sinh thuế, doanh thu khối doanh nghiệp xây dựng đạt thấp, doanh thu khối lâm trường giảm do một số lâm trường dừng hoạt động, các doanh nghiệp chè chủ yếu mua bán thành phẩm về chế biến nên số phát sinh tăng nhưng tỷ lệ huy động thuế phát sinh thấp, sản lượng sản xuất của khối công nghiệp chế biến giảm so với năm trước do nhu cầu của thị trường giảm.

Số thu từ khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh năm nay ước giảm gần 40 tỷ đồng so với dự toán do nhiều doanh nghiệp tạm ngừng hoặc không có khả năng kinh doanh dẫn đến nguy cơ giải thể, phá sản của một số đơn vị.

Nợ thuế hiện nay cũng đang là một vấn đề, con số này đã lên đến 128,6 tỷ đồng, tập trung vào một số ngành như ngành sản xuất nợ 66 tỷ đồng, ngành xây dựng nợ 36 tỷ đồng, ngành thương mại dịch vụ 17 tỷ đồng.

Nhiều địa phương có số nợ thuế lớn như: thành phố Yên Bái 40 tỷ đồng, huyện Yên Bình 16 tỷ đồng, huyện Văn Chấn 12 tỷ đồng, huyện Văn Yên 9 tỷ đồng… Đáng lo ngại là hiện nay còn 16 tỷ đồng thuộc đối tượng nợ xấu điển hình như Công ty TNHH Việt Nga (huyện Văn Yên) 2,9 tỷ đồng, Công ty chế biến nông sản Đại Hoa (huyện Văn Chấn) 2,1 tỷ đồng, Lâm trường Lục Yên trên 1 tỷ đồng.

Thời gian còn lại không còn nhiều, tất cả ngành Thuế đang tập trung cao độ phấn đấu hoàn thành thu ngân sách năm nay đạt 1.000 tỷ đồng, dự ước giảm thu 100 tỷ đồng so với dự toán. Số thuế này dự kiến sẽ được miễn, giảm, giãn, gia hạn cho một số doanh nghiệp, cá nhân theo quyết định của Chính phủ.

Điều đó đồng nghĩa với việc cơ quan thuế sẽ phải tính toán sao cho hợp lý để vừa hỗ trợ kịp thời cho người dân và doanh nghiệp vừa hoàn thành kế hoạch thu ngân sách. Đồng chí Hoàng Văn Diểm - Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết: “Cục Thuế tiếp tục hỗ trợ các chi cục thuế rà soát và tăng cường công tác quản lý thuế đối với khối doanh nghiệp, trong đó tập trung vào số doanh nghiệp được phân cấp quản lý, chủ yếu cho địa bàn thành phố Yên Bái.

Cục sẽ thành lập thêm 2 tổ thu nợ để có 3 tổ liên tục đôn đốc thu nợ thuế đối với các doanh nghiệp có số nợ thuế lớn, trong đó tập trung vào các doanh nghiệp khối tỉnh quản lý và Chi cục Thuế thành phố quản lý”. Chi cục thuế các địa phương dự báo chi tiết từng nguồn thu, khả năng bị giảm thu, nợ đọng thuế, các nguồn thu về đất.

Ban chỉ đạo chống thất thu ngân sách có biện pháp khai thác nguồn thu, xử lý cưỡng chế, thu hồi nợ đọng. Cơ quan thuế sẽ tập trung kiểm tra tại cơ quan thuế, đánh giá các lĩnh vực như khai thác chế biến tài nguyên, khoáng sản; sản xuất công nghiệp; sản xuất chế biến và kinh doanh chè; chế biến lâm sản, quế, gỗ rừng trồng; kinh doanh dịch vụ thương mại; các dự án thủy điện, dự án đường cao tốc...dự kiến số nộp ngân sách của từng đơn vị.

Thời gian còn lại chỉ còn tính bằng ngày, mục tiêu hướng tới con số 1.000 tỷ đồng không chỉ phản ánh quyết tâm của ngành Thuế mà còn thể hiện sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân tại một tỉnh miền núi như Yên Bái.                                

Hồng Khanh