Để công tác quản lý, bảo vệ rừng (QLBVR) hiệu quả, huyện Văn Chấn đã chủ động xây dựng nhiều phương án phòng chống cháy rừng (PCCR), bảo vệ rừng (BVR), chống khai thác buôn bán lâm sản hiệu quả.

Ông Vũ Thanh Bình - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Văn Chấn nói: Không chỉ đến cuối năm Văn Chấn mới phải tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, BVR mà huyện luôn coi đó là việc làm thường xuyên, liên tục từ huyện đến các xã, thôn, bản. Tuy nhiên, do đặc thù, phong tục, tập quán của đồng bào các dân tộc trong vùng thì dịp cuối năm cũng là lúc bà con vừa thu hoạch xong lúa mùa, lúa nương công việc đồng áng đã vãn, tranh thủ thời gian nông nhàn bà con lại lên rừng bẻ măng, chặt củi kiếm thêm chút tiền để lo cho cái tết được tươm tất hơn. Lợi dụng những đặc thù đó, các đầu nậu gỗ, người buôn bán gỗ đổ về các thôn, bản thuê người dân lên rừng khai thác gỗ rừng tự nhiên nhiều hơn.

Một vấn đề nữa là cuối năm khí hậu thời tiết khô hanh, thường xuyên có gió Lào thổi, bà con phát nương làm rẫy rất dễ gây ra cháy rừng. Nếu không làm tốt công tác QLBVR thì diện tích rừng bị chặt phá khai thác trong dịp này là rất lớn - ông Bình khẳng định thêm.

Theo đó, Văn Chấn đã huy động sức mạnh tổng hợp để BVR, không chỉ ngành kiểm lâm tăng cường giữ rừng tại gốc, tuyên truyền hướng dẫn bà con đốt nương, làm rẫy mà huyện còn chỉ thị chính quyền cơ sở có phương án BVR, PCCCR hiệu quả.

Ông Nguyễn Hợp Đoàn - Phó chủ tịch UBND huyện cho biết: “Huyện xác định một trong những giải pháp chính để giảm tình trạng vi phạm lâm luật, PCCR là phải giữ rừng tại gốc, kiểm lâm viên phải là lực lượng nòng cốt, chính quyền cơ sở là chủ đạo, nhân dân là gốc. Phát huy vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng tuyên truyền Luật BVR, vận động nhân dân cùng tham gia giữ rừng, kiểm lâm viên đi sâu, đi sát cơ sở, xây dựng phương án BVR cấp xã. Thực hiện có hiệu quả các quy ước, hương ước bảo vệ và phát triển rừng ở cộng đồng dân cư”.

Cùng với các giải pháp đó, huyện Văn Chấn còn phát huy vai trò của các tổ đội xung kích, chủ rừng phối hợp với kiểm lâm viên thường xuyên tuần tra, kiểm soát phát hiện kịp thời những hành vi xâm hại đến rừng đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Do địa phương có diện tích rừng rộng lớn, nếu chỉ có sự vào cuộc của chính quyền cơ sở và kiểm lâm thì chưa đủ mà phải có sự vào cuộc của cả cộng đồng dân cư, xã hội hóa công tác BVR, phát triển rừng.

Trong tuần tra, kiểm soát lực lượng kiểm lâm lên kế hoạch xây dựng những khu rừng có trữ lượng gỗ lớn, nhiều nhóm gỗ quý hiếm, nhất là những điểm nóng để BVR một cách nghiêm ngặt hơn. Khi phát hiện phải xử lý nghiêm minh, có thể tới mức xử lý hình sự, có như vậy mới mang tính răn đe, giáo dục tốt. Trên mỗi cung đường, cửa rừng, cần tăng cường kiểm tra giám sát, trực 24/24 giờ. Đối với việc phát nương làm rẫy, nghiêm cấm phát vào diện tích đất, rừng không được quy hoạch, trong khi đốt nương phải thực hiện theo đúng quy trình là đốt ngược chiều gió, có đường ranh cản lửa...

Nếu như trước đây Văn Chấn luôn là địa phương có “phong trào” phát nương làm rẫy mạnh nhất tỉnh thì một hai năm trở lại đây đã được kiểm soát và không phát sinh những điểm mới. Hơn 1.500 ha nương rẫy bằng những cơ chế chính sách hợp lý huyện đã vận động bà con chuyển sang trồng ngô mang lại hiệu quả kinh tế, nhờ vậy số vụ cháy rừng đã giảm qua mỗi năm.

Rõ ràng việc BVR, nhất là việc phòng chống buôn bán, khai thác vận chuyển lâm sản ngày một khó khăn hơn bởi thủ đoạn của các đầu nậu, “lâm tặc” ngày càng tinh vi, song với sự chủ động và có những phương án thực hiện sát thực tế, nhất là sự vào cuộc của cả xã hội, chắc chắn Văn Chấn sẽ hạn chế được rất nhiều.

Ngọc Trúc