Không lẽ để cam sành Lục Yên bị “xóa sổ”?

YBĐT - Từ một huyện có hàng trăm héc-ta cam, thì đến nay, nhiều xã ở Lục Yên đã “trắng” cam sành. Người Lục Yên tiếc nuối và vẫn trăn trở với câu hỏi: không lẽ nào giống cam sành nổi tiếng lại bị “xóa sổ”? >>>Cam sẽ lại về trên đất Lục Yên / Anh Sơn làm giàu nhờ trồng cam / Tín hiệu vui cho đặc sản quýt sen Yên Bái

Nói đến Lục Yên, người ta nghĩ ngay đến vùng đất của đá quý cùng những sản vật đặc trưng như cam, quýt, hồng không hạt... Những sản phẩm nông nghiệp ấy không những giúp nhiều người biết đến Lục Yên mà còn một thời giúp cho hàng trăm hộ dân vươn lên thoát nghèo. Tuy nhiên, giờ đây, những giống cây ăn quả đó đang ngày bị thu hẹp và có nguy cơ xóa sổ…

Những ngày cuối năm, chúng tôi tìm về Lục Yên, nơi có sản phẩm cam sành nổi tiếng một thời. Dạo quanh chợ huyện, chỉ thấy chất ngất là quýt, còn cam sành nổi tiếng một thời thì vắng bóng, chỉ có một vài sọt nhỏ. Thôn Cầu Vè, xã Tân Lĩnh - nơi ngày xưa có giống cam sành ngon tuyệt thì hôm nay, đi từ đầu làng đến cuối thôn cũng không còn một bóng cây cam.

Chục năm trước, cả làng này đều sống nhờ cam bởi cam không chỉ thay những mái nhà tranh tồi tàn thành những ngôi nhà xây mà còn giúp nhiều gia đình trở thành giàu có. Cây cam đã giúp thôn Cầu Vè thay da đổi thịt, người dân trong làng không phải đi làm ăn xa. Thế mà năm 1997 trở đi, cây cam sành chết dần và đến năm 2007 thì không còn cây nào.

Ông Nguyễn Hữu Quyền năm nay 72 tuổi từng là một trong những người trồng cam nhiều nhất ở đây. Những năm 80, 90 của thế kỷ trước, có lúc gia đình ông trồng trên 500 gốc cam sành. Ông bảo: “Thời kỳ đó, một gốc cam thu 3 tạ cam, đong được một tấn thóc”.

Chỉ sang ngôi nhà xây bên cạnh, ông bảo rằng, ở thôn này, xây được nhà, mua được xe máy cũng từ cây cam. Thế rồi cây cam bị sâu bệnh chết hàng loạt. Nhiều đoàn kỹ sư đến nghiên cứu nhưng đều không có kết quả và năm 1997, gia đình ông phải chặt sạch, thay vào đó là trồng cà, trồng xoan. Giở bài thơ “Trồng cà nhớ cam” ra đọc, ông Quyền nuối tiếc, Cầu Vè này còn cam thì giờ trù phú lắm.

Gần nhà ông Quyền là hộ ông Lương Chân Chính. Gần chục năm trước, gia đình này có hơn 2ha cam, quýt, chủ yếu là giống cam sành và quýt, hàng năm cho sản lượng gần chục tấn quả, thu nhập 40 - 50 triệu đồng nhưng giờ cũng không còn một gốc. Trưởng thôn Cầu Vè Hoàng Cao Vi cho biết, thời kỳ cao điểm, diện tích trồng cam cả thôn lên đến 15ha, cả xã Tân Lĩnh có khoảng 50ha.

Ông Vi  bày tỏ: “Vườn tược của bà con thì rộng mà nhiều hộ đều bỏ không, trồng xoan, trồng cây ăn quả khác đều không có hiệu quả. Người dân trong thôn ai cũng muốn khôi phục lại việc trồng cam. Nếu có dự án thử nghiệm trồng cam như hỗ trợ giống cây hay kỹ thuật trồng thì tốt quá. Tôi nghĩ, đất này là đất cam, cam đã chết gần chục năm nên môi trường cũng đã sạch bệnh. Có một số hộ trồng giống cam Vinh đã cho quả”.

Ông Hoàng Văn Số - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Lục Yên cho biết: “Thời kỳ cao điểm, diện tích cam của toàn huyện lên đến trên 300ha, tập trung ở hầu hết các xã, nhiều nhất là Tân Lĩnh, Minh Chuẩn, Mường Lai, thị trấn Yên Thế. Từ năm 2005, diện tích cam bị thu hẹp do bệnh vàng lá, tác nhân gây bệnh là loại rầy chổng cánh. Đặc biệt, loại bệnh này lây lan rất nhanh và phát tán sang các địa bàn khác”.

Từ một huyện có hàng trăm héc-ta cam, sản lượng hàng trăm tấn thì đến nay, nhiều xã ở Lục Yên đã “trắng” cam sành. Theo số liệu của Phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn huyện, từ năm 2007 đến nay, mỗi năm Lục Yên có khoảng 4 - 5ha cam bị nhiễm bệnh người dân phải đốn bỏ. Hiện nay, huyện chỉ còn chưa đầy 100ha cam tập trung ở Mường Lai, Khánh Hòa, thị trấn Yên Thế.

Người Lục Yên tiếc nuối và vẫn trăn trở với câu hỏi: không lẽ nào giống cam sành nổi tiếng lại bị “xóa sổ”?

Văn Thông

Ý kiến bạn đọc

Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Mở rộng không gian phát triển du lịch Y Tý

Mở rộng không gian phát triển du lịch Y Tý

Sau hợp nhất, xã Y Tý (Lào Cai) sở hữu những tiềm năng và lợi thế vượt trội về khí hậu, cảnh quan thiên nhiên và văn hóa các dân tộc giàu bản sắc. Đây là những điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch và nông nghiệp ôn đới. Với không gian mở rộng, Y Tý có nhiều dư địa để thu hút thêm nguồn lực, thúc đẩy sự phát triển toàn diện.

Bộ Công Thương chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng bộ máy hành chính hai cấp

Bộ Công Thương chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng bộ máy hành chính hai cấp

Bộ Công Thương vừa ban hành Công văn số 5552/BCT-TCCB ngày 25/7 do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên ký về việc thực hiện Kết luận số 178-KL/TW ngày 17 tháng 7 năm 2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tiếp tục triển khai các nhiệm vụ bảo đảm tổ chức bộ máy của đơn vị hành chính hai cấp hoạt động thông suốt, hiệu quả.

Rà soát, xử lý dứt điểm tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính

Rà soát, xử lý dứt điểm tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính vừa có văn bản yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, khẩn trương rà soát, đánh giá và xử lý dứt điểm tài sản công dôi dư sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp.

Công nghệ nội địa và bài toán tận dụng phụ phẩm nông nghiệp hiệu quả

Công nghệ nội địa và bài toán tận dụng phụ phẩm nông nghiệp hiệu quả

Với hàng trăm triệu tấn phụ phẩm mỗi năm, nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để chuyển hóa 'rác thải' thành những sản phẩm giá trị cao, từ nhiên liệu sinh học, nhựa phân hủy đến mỹ phẩm. Sự chủ động của doanh nghiệp và các giải pháp công nghệ nội địa đang mở ra con đường tiết kiệm chi phí, gia tăng lợi nhuận và giảm tác động môi trường.

NỖ LỰC HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ THU NGÂN SÁCH Ở MỨC CAO NHẤT

NỖ LỰC HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ THU NGÂN SÁCH Ở MỨC CAO NHẤT

SAU KHI HỢP NHẤT, TỈNH LÀO CAI (MỚI), NHIỆM VỤ THU NGÂN SÁCH ĐƯỢC ĐẶC BIỆT QUAN TÂM, HĐND TỈNH ĐÃ HỢP NHẤT DỰ TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC (NSNN) THEO HƯỚNG DẪN CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ, BỘ TÀI CHÍNH, TỈNH LÀO CAI MỚI SAU HỢP NHẤT ĐÃ TẬP TRUNG QUẢN LÝ NGUỒN THU NGÂN SÁCH VÀ QUYẾT TÂM HOÀN THÀNH CHỈ TIÊU NĂM 2025.

fb yt zl tw